«وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ ‎(سوره فلق:٤)» دمیدن در گره، یعنی فتنه‌گری در ذهن‌ها، در اراده، در عقیده و در روابط، که از راه سخن‌چینی یا دسیسه یا از راه بازگو کردن برخی مسائل به انگیزه افکندن گره‌هاست. عصر ما، عصر سازمان‌هاست و ما امروز سازمان‌هایی می‌یابیم که فتنه‌گری می‌کنند و افکار را گمراه و منحرف می‌کنند و میان نزدیکان و جامعه و هم‌میهنان فاصله می‌اندازند. این‌گونه مسائل بسیار بسیار مایه رنج و ناراحتی است. این سازمان و مؤسسات فقط به این هدف و برای دمیدن در گره‌ها تأسیس شده‌اند. قرآن به ما می‌آموزد و می‌گوید: از شر دمندگان در گره‌ها به پروردگار صبحگاه پناه ببرید، پروردگار سپیده‌دمان و نور، پروردگار دانش و زندگی و روشنگری؛ زیرا انسان هنگامی که بر مبنای اعتماد به نور و ایمان به جایگاه واقعی خود می‌رسد، خود را از «دمیدن در گره‌ها» مصون می‌یابد. [امام موسی صدر؛ کتاب « حدیث سحرگاهان : گفتارهای تفسیری»، بند ۳۹۲]

«وَلَا تُقَاتِلُوهُمْ عِندَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّىٰ يُقَاتِلُوكُمْ فِيهِ فَإِن قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ (سوره بقره ۱۹۱)» این آیات احترام اماکن مقدس را واجب شمرده است، مگر آنکه از آن ضد انسان‌ها استفاده شود. مجموعه این احکام تأکید می‌کند که کرامت حقیقی برای انسان است و ماه حرام و بیت الحرام و نفس حرام برای کرامت انسان است که حفظ شده و محترم است؛ تا جایی که اگر به کرامت انسان تعدی شود، انسان است که برتر می‌ماند و انسان است که مبنای دفاع از نفس است. [امام موسی صدر؛ کتاب حدیث سحرگاهان ، گفتارهای تفسیری؛ بند ۶۰]

معنای اسلام در قرآن کریم، با اصطلاح شایع «اسلام» نزد مردم تفاوت دارد. اسلام نزد مردم یعنی دین حضرت محمد(ص). اما اسلام در قرآن کریم دین خداوند و به معنای تسلیم خداوند بودن است. به همین علت، دعوت همه انبیا، دعوت حضرت آدم و نوح و ابراهیم و موسی و عیسی و محمد، همه در قرآن کریم «اسلام» نامیده شده است. بنابراین انسان مؤمن جز با جدال احسن نباید با اهل کتاب برخورد کند؛ زیرا خدا یکی است و خداوندی که بر ما و بر آنان دین فرو فرستاده نیز یکی است. [امام موسی صدر، کتاب « حدیث سحرگاهان : گفتارهای تفسیری»، بند ۲۱۹ و ۲۲۰]

ارتباط میان اضطرار و این نکته که خداوند فرد مضطری را که او را می‌خواند به مقام جانشینی خود در زمین می‌رساند. «أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ ﴿آیه ۶۲ سوره نمل﴾» اینان که تمام تلاش و کوشش خود را کرده‌اند و بعد مضطر شده‌اند، نباید احساس ناامیدی کنند بلکه باید تلاششان را ادامه دهند و به درگاه خداوند متعال دعا کنند تا خداوند آسیب را از آنان دور کند و آنان را جانشینان خود در زمین قرار دهند.[امام موسی صدر، کتاب حدیث سحرگاهان با صدای محمدحسین محمودیان]

گروه ادب ــ سیر مطالعاتی پاییزی با محوریت گفتارهای تفسیری امام موسی صدر از فردا 13 آذرماه آغاز می‌شود.