عدالت و امر به معروف و نهی از منکر از جمله مسائل مهمی هستند که متأسفانه دچار تنزل جایگاه شدهاند به نحوی که رهبر معظم انقلاب نیز بارها به ویژه در مسئله عدالت به عقبماندگی نظام در این زمینه اشاره کردهاند. تلخی این امر آنجا بیشتر خود را نشان میدهد که نظام جمهوری اسلامی یک نظام دینی و مبتنی بر آموزههای قرآنی است و این معضل دلالت بر کمتوجهی مسئولان به مفاهیم و آموزههای قرآنی در برنامهها و تصمیمات دارد.
ایکنا در این راستا گفتوگویی با حجتالاسلام و المسلمین محمدرضا مبلغی، عضو کمیسیون فرهنگی و رئیس فراکسیون امر به معروف و نهی از منکر مجلس شورای اسلامی، انجام داده است.
ایکنا ـ رهبر معظم انقلاب در چند سال اخیر نسبت به مسئله عقبماندگی نظام از عدالت هشدار داده و اخیرا دو بار از کلیدواژه «پیوست عدالت» در طرحها و برنامهها استفاده کردند. مجلس شورای اسلامی در این زمینه چه وظایفی برعهده دارد و چه اقداماتی برای بهبود وضعیت عدالت میتواند انجام دهد؟
این تأکید رهبر معظم انقلاب بر پیوست عدالت مسئله مهمی است. روح انقلاب اسلامی و بالاتر از آن اسلام را عدالت تشکیل میدهد. یکی از مهمترین دلایلی که باعث پیروزی انقلاب اسلامی شد براین این بود که عدالت اجرا شود و این همان چیزی است که پیامبران مأمور به اجرای آن بودند و قرآن هم بر آن تأکید دارد.
ما باید به سمت اجرای عدالت در همه عرصهها حرکت کنیم و اگر خدای ناکرده از آن دور شویم از اهداف اصلی انقلاب اسلامی دور شدیم. بنابراین وظیفه همه ماست در این زمینه تلاش کنیم تا امکانات به صورت عادلانه تقسیم شود و بودجه مبتنی بر عدالت تهیه شود و این تلاش زیادی را میطلبد. قطعاً مجلس در حوزه قانونگذاری و نظارت میتواند بحث عدالت را مورد توجه قرار دهد و تعبیر رهبر معظم انقلاب مبنی بر برخورداری طرحها و برنامهها از «پیوست عدالت» پیگیری کند و ما بیش از هر کس باید در این زمینه اهتمام داشته باشیم.
ایکنا ـ پس اگر مجلس از همان ابتدا ریلگذاری عادلانه داشته باشد و نمایندگان به جای نگاههای منطقهای نگاه ملی داشته باشند، آنگاه میتوان امیدوار بود که دولت هم در اجرا بتواند عادلانه عمل کند؟
این نکته درستی است؛ باید از نگاه منطقهای بیرون بیاییم و نگاه کلان داشته باشیم و ببینیم در کدام نقطه نیازی وجود دارد و کاستی داریم و همه با هم در آن قسمت تلاش کنیم و اینگونه حرکت عادلانه یا نزدیک شدن به عدالت تحقق پیدا میکند اما اگر قرار باشد استانی که برخوردار است بازهم بودجه بیشتری از مقدار تأمین داده شده جذب کند، این غیر عادلانه است و آنگاه شاهد خواهیم بود که یک سری استانها و شهرستانها واقعاً محروم هستند و حتی از برخی نیازها و امکانات اولیه هم بیبهره هستند. لذا مجلس در این رابطه بسیار تأثیرگذار است اما باید خود نمایندگان رشدیافته، معنوی، انقلابی و جهادی باشند که بحمدلله عموم نمایندگان این دوره اینگونه هستند. مجلس بایستی هم خودش در ریل درستی حرکت کند و هم اگر دستگاههای دیگر از ریل عدالت خارج شدند آنها را به مسیر اصلی برگرداند و لذا از این منظر نقش مجلس یک نقش بسیار اساسی است.
ایکنا ـ به عنوان رئیس فراکسیون امر به معروف و نهی از منکر مجلس، احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر به ویژه در حوزه مردم نسبت به مسئولان چه تأثیری در جلوگیری از انحرافات و مفاسد و بهبود وضعیت عدالت در نظام اسلامی و افزایش دغدغه عدالت در میان مسئولان دارد؟
مسئولان ما برخاسته از مردم هستند و مردم صاحب حق اصلی هستند و کشور برای آنهاست و مسئولان را مستقیم یا غیر مستقیم انتخاب کردهاند و لذا مردم حق نظارت دارند و باید هم نظارت داشته باشند. یکی از شعارهای همیشگی ما «مردم همیشه در صحنه» بوده و هنوز هم هست. این در صحنه بودن به معنای این است که مردم باید مطلع باشند، نظارت کنند و اگر در دستگاهی یا شخصی انحرافی را مشاهده کردند بتوانند اعتراض خود را به صورت قانونی بیان کنند، لذا مردم چون صاحب مملکت هستند بایستی بر هم از عملکرد مسئولان خبر داشته باشند و هم بر آن نظارت کنند. در واقع ابتدا باید شفافیت وجود داشته باشد و هیچ مؤلفهای مانند شفافیت نمیتواند نقش کنترلی را داشته باشد. در واقع مردم به جز مسائلی که جزو اسرار نظام است، باید در جریان همه امور باشند و این حق آنهاست و اگر احیانا مسئولی در جایی بخواهد به گونه دیگری رفتار کند فشار افکار عمومی و نظارت آنها و شفافیت موجب کنترل او میشود و خود را منطبق بر مسیر مردم، نظام و انقلاب کند.
امر به معروف و نهی از منکر هم متعلق به همه افراد است و برای گروه خاصی نیست و هر کس یا هر گروه میتواند آن را نسبت به دیگران با شیوههای مناسب انجام دهد و این مسئولیت همه ما نسبت به همدیگر از جمله مردم نسبت به مسئولان است.
ایکنا ـ شما عضو کمیسیون فرهنگی هستید که طراح اصلی طرح صیانت از فضای مجازی بود. در دیدگاه رهبر معظم انقلاب فضای مجازی هم فرصت و هم تهدید است اما نسبت به رویکرد مجلس در خصوص فضای مجازی در میان افکار عمومی نگرانیهایی وجود دارد که مجلس به دنبال کاهش دسترسی آزاد مردم به اطلاعات و بستن این فضاست. به نظر شما مجلس توانسته افکار عمومی را به خوبی اقناع کند؟
فضای مجازی هم فرصت است هم تهدید. از فرصتها باید استفاده کرد و از تهدیدها و خطرها هم محفوظ ماند اما الان خطرهای آن به ما میرسد. آنچه مد نظر مجلس بوده و هست این است که این خاطرات به جامعه نرسد و انحطاط اخلاقی گسترش پیدا نکند اما شاید دوستان ما در مجلس نتوانستند این هدف را کامل تبیین کنند تا همه بدانند هدف اصلی مجلس چیست. بعضیها تصور میکنند مجلس میخواهد بخشی از فضای مجازی را ببندد که قطعاً این مد نظر مجلس نیست و دوستانی هم که به این طرح رأی دادند با این هدف نبوده که جلوی گسترش فضای مجازی یا استفاده آحاد مردم از آن را بگیرند بلکه هدف اصلی ایجاد محدودیت برای کسانی است که مشکلاتی را در فضای مجازی ایجاد کنند؛ در واقع محدودیتها به طور نمونه برای جایی یا شرکتی است که مشکل یا فسادی را پخش میکند که مصداق اشاعه فساد است. بنابراین منظور دوستان همین بوده منتهی به خوبی برای افکار عمومی تبیین نشده و باید این منظور و هدف مجلس به خوبی برای مردم بیان شود.
مجلس هیچ مشکلی با فضای مجازی و گسترش آن ندارد و این فرصت خوبی برای افزایش آگاهی جامعه است و جامعه هم الان در حال استفاده از آن است و یک جنبه مثبت آن این است که اگر مسئولی کار خلافی انجام دهد همه میدانند و میبینند و این همان جنبه امر به معروف و نهی از منکر فضای مجازی و اعمال شفافیت از این طریق است که یک نوع بازدارندگی در مسئولان ایجاد میکند، لذا محدودیتها فقط نسبت به موارد فسادانگیز است.
ایکنا ـ مجلس برنامه هفتم توسعه را در پیش دارد. در برنامه ششم توسعه اتفاقی که افتاد این بود که حتی یکبار هم به قرآن اشاره نشده بود مجلس و به طور خاص کمیسیون فرهنگی و فراکسیون قرآن، عترت و نماز مجلس چه برنامهای برای تغییر این نگاه در برنامه هفتم و توجه به قرآن دارد؟
قرآن یک کتاب معمولی نیست و کتاب خداوند تبارک و تعالی است و همه آنچه که لازم است ما به انسانیت برسیم، رشد کنیم و از زشتیها دور شویم در آن آمده است. در واقع قرآن کتاب درمان دردهای بشری است و بهترین راهکارها را قرآن برای ما معین کرده و در حقیقت کتاب زندگی است و کتابی نیست که برای مردگان خوانده شود بلکه برای زندگان باید خواند تا استفاده کنند و کتابی نیست که به درد آن دنیای ما بخورد بلکه به درد همین دنیای ما میخورد؛ یعنی همین حالا که با هم زندگی میکنیم چطور با هم برخورد کنیم. اینها دستورات خداوند برای ماست که بالاترین، کاملترین، زیباترین و در عین حال آسانترین دستورات است. اگر به این کتاب عنایت نکنیم خودمان در مسیر صحیح قرار نمیگیریم. هرچه بیشتر به قرآن بپردازیم و دستورات زیبای قرآن را در جامعه، برنامهها و استناداتمان پیاده کنیم به نفع خود ماست و بیشتر در جهت اهداف بلند انقلاب اسلامی و بهتر شدن جامعه حرکت میکنیم. الان اگر اشکالاتی در جامعه وجود دارد دقیقاً تنها به دلیل دوری ما از قرآن است. اگر احتکار، گرانی و بیانصافی در جامعه هست که ما از آن ناراحت هستیم به خاطر همین دور شدن از قرآن و عمل نکردن براساس دستورات قرآن است.
در مجموعه برنامهها از جمله برنامه هفتم توسعه باید به سمت قرآن حرکت کنیم نه اینکه صرفاً واژه قرآن در برنامه وجود داشته باشد، که باید وجود داشته باشد، زیرا استنادات ما به قرآن است. اصولاً ما باید با نظر به قرآن، الهام از قرآن و پیروی از قرآن کارهای خود را انجام دهیم و به عبارتی روح قرآنی بر برنامه حاکم باشد تا اثر و برکت داشته باشد.
ایکنا ـ به واسطه عضویت در دو فراکسیون امر به معروف و نهی از منکر و قرآن و عترت عملکرد دستگاههای مختلف را در این رابطه چگونه ارزیابی میکنید؟
عملکردها متفاوت است و بعضی توجه دارند و بعضیها هم توجه ندارند و مشکل ما در همین عدم توجه دستگاهها به قرآن است. برخی اصلاً حواسشان نیست جایگاهی که در آن قرار گرفتهاند برای نشان دادن بزرگی و فخرفروشی نیست بلکه جایگاه خدمتگزاری و تلاش بیوقفه برای مردم است و اگر نمیتوانند باید آن را به دیگری که میتواند، واگذار کنند و در واقع اینجا را اشغال کرده و کار هم نمیکند و به نام اسلام هم تمام میشود در حالی که مشکل از اسلام نیست و مشکل شمای مسئول و مدیر کل هستید که کار نمیکنید یا فامیلبازی میکنید.
ایکنا ـ اگر نکته پایانی دارید بفرمایید؟
توصیه من توجه به معنویات و قرآن است. مشکل بزرگ ما عدم توجه به دستورات قرآن است به نحوی که حتی ارتباطات ظاهری ما آنقدر به حداقل رسیده که میتوان گفت ارتباط ظاهری با قرآن نداریم. در حالی که بایستی بیشترین ارتباط ظاهری با قرآن را به لحاظ تلاوت و قرائت قرآن را داشته باشیم تا بعد به مرحله توجه و تفکر آیات قرآن و نصبالعین قرار دادن دستورات آن در زندگی فردی و اجتماعی برسیم و مشکل ما از همین جاست و آنچه میتواند آن را درمان کند به تعبیر امام علی(ع) همین قرآن است. براساس همین دستورات قرآن است که باید کار کنیم و تنبل نباشیم و نباید از انجام کارها عاری داشته باشیم و جوانان عزیز ما نباید به واسطه تحصیلات خود اگر در زمینه مربوطه کاری پیدا نکردند به کار دیگری مشغول شوند تا وقتی که کار مطلوب در حوزه اصلی را پیدا کند.
هر مشکل ما به خاطر دوری از قرآن و هر خوبی ما به واسطه عمل بر مبنای قرآن است. متأسفانه آشنایی ما با قرآن کم است و باید به سمت آشنایی بیشتر با قرآن حرکت کنیم.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام