قضاوت؛ کاری پیچیده‌ اما رایج

حسین مطیع، مدرس گروه معارف دانشگاه صنعتی اصفهان، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره آثار قضاوت درباره دیگران اظهار کرد: قضاوت‌ یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین کارهای انسان است. زمانی که مردم یمن برای قضاوت و داوری در مشکلاتشان به پیامبر(ص) مراجعه کردند، رسول اکرم(ص) امیرالمؤمنین(ع) را برای این کار انتخاب کردند و با علم لدنی خودشان، قضاوت کردن را به ایشان آموختند. امام علی(ع) نیز به یمن رفتند و مشکلات مردم را حل کردند.

وی افزود: قضاوت کاری پیچیده‌ ولی در عین حال بسیار رایجی است. ما در زندگی‌های خود به شدت دچار قضاوت هستیم و یا مورد قضاوت واقع می‌شویم که اصلاً به آن توجه نمی‌کنیم، مثلاً داور یک مسابقه فوتبال، پلیس راهنمایی و رانندگی، خانمی که برای پسر یا برادرش به خواستگاری می‌رود و بعد در مورد فرد برای خانواده صحبت می‌کند، رأی دادن در مسابقه تلویزیونی یا انتخابات به این معنا هستند که همواره در حال قضاوت کردن هستیم.

مدرس گروه معارف دانشگاه صنعتی اصفهان بیان کرد: بیش از اینکه معلوم باشد و به نظر آید، در حال قضاوت کردن هستیم. زندگی انسان‌ها به نحوی است که به قضاوت کردن نیاز دارند، انسان‌ها بسیار قضاوت می‌کنند و متقابلاً مورد قضاوت واقع می‌شوند، بعضی از افراد می‌گویند که ما قضاوت نمی‌کنیم ولی در واقعیت متوجه نیستند که قضاوت می‌کنند، زیرا تعریف آن‌ها از قضاوت محدود است.

مطیع بیان کرد: نقد فیلم‌های سینمایی یا نقد عملکرد داور در مسابقات ورزشی و معلمی که به دانش‌آموزان نمره می‌دهد نوعی قضاوت است. نباید به قضاوت فقط از بعد دادگاه بنگریم. بنابراین قضاوت امر بسیار رایجی است که متأسفانه به آن کم‌توجه هستیم و با گستردگی زیادی مشغول انجام آنیم.

وی ادامه داد: قضاوت کردن متناسب با موضوع، شرایط خودش را دارد، مثلًا قضاوت در مورد برنامه فوتبال، اختلاف بین زن و شوهر و اختلاف بین دو کشور شرایط متناسب خود را دارد، ولی باید توجه کنیم که در قضاوت‌ها اشتباه نکنیم. قضاوت در هر موضوعی تخصص همان کار را می‌خواهد. تعهد، عدالت و بی‌طرفی نیز از دیگر مواردی است که باید برای قضاوت دارا باشیم.

مدرس گروه معارف دانشگاه صنعتی اصفهان بیان کرد: هر انسانی تمایلاتی دارد و از لحاظ روانی نمی‌تواند بگوید که بی‌طرف است، حب و بغض‌هایی که طرف دارد، تأثیر خود را در امر قضاوت می‌گذارد، مگر آدم‌های خودساخته و باتقوا که تعدادشان بسیار کم است.

وی در پایان گفت: قضاوت نکردن امری شدنی نیست، اما تا می‌توانیم باید قضاوت را کاهش دهیم و در موضوعات غیرضروری که به ما مربوط نیست نباید قضاوت کنیم. اگر در شرایط اضطرار این امر را انجام می‌دهیم، باید تخصص، تعهد، تقوا داشته باشیم و بی‌طرفی را رعایت کنیم. منظور از تخصص علم است، مثلاً در موضوعی که می‌خواهیم قضاوت کنیم، علم و آگاهی لازم و مربوط به آن موضوع را داشته باشیم.

انتهای پیام