به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، در این دنیای پر از رمز و راز انسانها با خواستهای متفاوتی دست به آستان خداوند دراز میکنند. خیلیها سلامتی جسم، بعضی وسعت رزق و جوانترها همسر صالح و زوجهای جوان هم فرزندی که کانون خانوادهشان را شیرین کند از حضرت دوست میخواهند.
اما در مقابل کسانی هم هستند که نعمتهای الهی و به بیان بهتر هدیههای خداوندی را پس میزنند و غمانگیزتر اینکه این هدیه در برخی مواقع فرزندی است که هنوز مرحله جنینی خود را سپری میکند. سقط جنین پدیدهای امروزی نیست بلکه از گذشتههای دور ذهن علمای اخلاق، قانونگذران، پزشکان و جامعهشناسان را به خود مشغول کرده است.
اما دین اسلام و قانونگذاران کشور ما در این باره چه نظری دارند؟ آیا سقط جنین بهطور کلی حرام و از نظر قانونی جرم است؟ در چه مواقعی میتوان اجازه از بین بردن جنین را به والدین داد؟
جواد تیموری، قاضی دادگستری بیرجند در گفتوگو با خبرنگار ایکنا گفت: در باب سقط جنین در کشورهای مختلف، نظرات متفاوتی وجود دارد و در بعضی از کشورها مانند فرانسه، یونان و بلژیک با سقط جنین مخالف هستند.
وی افزود: کشورهایی هم هستند که با توجه به ملاحظات اجتماعی، اقتصادی و ... با سقط جنین موافق بوده و افراد میتوانند اقدام به این امر کنند که کشورهای انگلیس، فنلاند، سوئیس و دانمارک از جمله این کشورها هستند.
قاضی دادگستری بیرجند بیان کرد: دسته سوم کشورهایی هستند که باید زن باردار تقاضای سقط جنین را از مقامات رسمی کند و در صورت قبول مقامات رسمی و کسب مجور اقدام به این امر کند که کشورهای روسیه، بلغارستان و رمانی از این شیوه پیروی میکنند.
تیموری اظهار کرد: بر مبنای قانون مجازات اسلامی سقط جنین عمدی جرم شناخته شده چه این اقدام توسط خود زن صورت گیرد یا دیگران موجبات سقط جنین او را فراهم آورند که در هر مورد به دیه یا تعزیر یا به هر دو محکوم میشود.
قاضی دادگستری بیرجند با اشاره به ماده 718 قانون مجازات اسلامی گفت: براساس این قانون هر گاه زنی جنین خود را در هر مرحلهای که باشد به عمد، شبهعمد یا خطا از بین ببرد، دیه جنین حسب مورد توسط مرتکب یا عاقله او پرداخت میشود.
تیموری بیان کرد: البته طبق قانون سقط جنین درمانی، سقط جنین تحت شرایطی مجاز شمرده است که با بررسی این قانون بهطور دقیق میتوان موارد مجاز سقط جنین در ایران را تبیین کرد.
موارد مجاز سقط جنین در قانون ایران
وی عنوان کرد: براساس قانون سقط درمانی مصوب سال 1384، سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقبافتادگی یا ناقصالخلقه بودن موجب سختی مادر است و یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توأم باشد قبل از ولوج روح (چهار ماه) با رضایت زن مجاز است و مجازات و مسئولیتی متوجه پزشک مباشر نخواهد بود.
قاضی دادگستری بیرجند گفت: همچنین در موادی از قانون مجازات اسلامی برای سقط جنین توسط اشخاصی غیر از مادر مجازات تعیین شده، اما نکتهای که باید توجه داشت این است که سقط کردن جنین تحت هیچ شرایطی قصاص ندارد ولو جنین در مراحل پایانی رشد باشد.
حجتالاسلام علیرضا حسینی، امام جمعه خوسف گفت: در مذهب نه تنها سقط جنین حرام اعلام شده بلکه بر عکس خیلی از کارهای حرام که بار حقوقی و جزایی ندارد، برای آن مجازات کیفری، دیه و کفاره تعیین شده است؛ بنابراین حرام بودن سقط جنین تنها یک توصیه اخلاقی صرف نیست.
وی افزود: به لحاظ شرعی نه تنها سقط جنین بلکه عزل یعنی خودداری کردن از انعقاد نطفه نیز اشکال دارد، البته از آنجایی که اجماع و عقل از جمله منابع فقهی است علما و مجتهدان جلوگیری از باردار شدن با روشهای پزشکی بهصورت موقت را جائز دانستهاند؛ چرا که نه عزل نامیده میشود و نه سقط جنین است.
امام جمعه خوسف اظهار کرد: البته در حال حاضر که علم پزشکی پیشرفت کرده و با سیستمهای پزشکی پیشرفته امروز میتوان به نقص جنین پی ببریم، از آنجایی که این مسئله از موضوعات مصداقی است درباره سقط جنین در صورت نقص جسمی و ناقصالخلقه بودن بعد از تولد هر کس باید نظر مرجع تقلید خود را بپرسد.
استثناء منع سقط جنین در شرع
حسینی عنوان کرد: البته منع سقط جنین یک استثنا هم دارد و آن زمانی است که جان مادر و جنین هر دو در خطر باشد که در این صورت از باب تعادل و تراجیح حفظ حیات مادر بر حیات جنین اولویت دارد.
وی یادآور شد: اگر به وعدههای خود در خصوص نزول برکت و رحمت بعد از تولد هر فرزند باور داریم نباید به بهانه مشکلات اقتصادی خود را از نعمت پدر و مادر شدن و داشتن فرزندان متعدد محروم کنیم چرا که خداوند در سوره طلاق آیه 3 در خصوص روزی فرموده است:« وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ وَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ...؛ هر کس به خدا توکل کند، خدا از جایی که گمان نمیکند به او روزی میرساند»
حسین امینی، کارشناس ارشد روانشناسی در خراسان جنوبی نیز گفت: دلایل متعددی برای سقط جنین مطرح میشود که میتواند منشأ جسمی، روحی و روانی و اجتماعی داشته باشد و تحقیق همه جانبه در این زمینه ضرورت دارد.
فشار روحی و عذاب وجدان از نتایج سقط جنین
وی اظهار کرد: یکی از مسائلی که باید مدنظر قرار بگیرد این است که زنانی که سقط جنین میکنند به علت درگیر شدن با وجدان ، فشار روحی زیادی را متحمل میشود که این اتفاق بر سلامت جسم آنان نیز تأثیر میگذارد.
کارشناس ارشد روانشناسی عنوان کرد: در هر بحرانی روحی، حمایت خانواده نقش اساسی دارد، بنابراین زمانی که یک زن به علل پزشکی مجبور به سقط جنین میشود، خانواده و بهویژهمسر باید با آرامشبخشی به وی کمک کنند تا دوران نقاهت را هر چه زودتر سپری کند و این موضوع را بپذیرد.