طرح‌های قرآنی در حال اجرا با مخاطب‌شناسی فاصله دارند

محمد خواجوی، پیشکسوت قرآنی در گفت‌وگو با ایکنا، با تأکید بر اهمیت مخاطب‌شناسی و بررسی ضریب هوشی، توانمندی و امکانات مخاطبان برای ارائه برنامه متناسب آموزشی به آنها گفت: فعالیت‌های قرآنی باید با برنامه‌ریزی دقیق و منطقی ارائه شوند، زیرا مردم برای وقتشان ارزش قائل هستند و نمی‌توانند بدون برنامه‌ریزی اصولی دست به اقدامی بزنند. لذا باید تمام فعالیت‌ها استاندارد و علمی باشند تا افراد علاقه‌مند احساس کنند که با بهترین و اصولی‌ترین روش‌ها و با صرف کم‌ترین وقت به نتیجه می‌رسند.

خواجوی ادامه داد: دوره این شیوه از آموزش گذشته است که به افراد علاقه‌مند بگوییم در جلسات و برنامه‌‌ها شرکت کنید تا رفته‌رفته مباحث را یاد بگیرید. برای مثال بازخوردهای منفی درباره روش‌های حفظ قرآن دریافت کرده‌ایم، چراکه بدون در نظر گرفتن استعداد، توانمندی، ضریب هوشی، امکانات و... فرد به او گفته می‌شود باید طی دو سال قرآن را حفظ کنی.

وی با تأکید بر اینکه وقتی برنامه حفظ قرآن متناسب با توانمندی و استعداد فرد نباشد، به وی فشار مضاعفی وارد شده موجب سرخوردگی او می‌شود، گفت: متأسفانه در اثر جو محیط آموزشی و فشارهای اطرافیان شرایطی به وجود آمده که حفظ قرآن برای برخی افراد دیگر لذت‌بخش نیست. اگر فردی قرآن را بفهمد و حفظ کند و برنامه زمان‌بندی حفظ قرآن وی بر اساس توانمندی و ضریب هوشی او طراحی شده بود، حفظ قرآن برای او نه تنها سخت نخواهد بود، بلکه لذت‌بخش می‌شود.

این پیشکسوت قرآنی با مطرح کردن این سؤال که وقتی فردی معنی قرآن را نمی‌فهمد و به حفظ آن اقدام می‌کند، چطور می‌تواند انگیزه بالایی در حفظ داشته باشد و از حفظ آیات لذت ببرد؟ گفت: فعالیت‌های قرآنی ابتدا باید تعریف، دسته‌بندی، استانداردسازی و علمی شود، سپس به مردم ارائه شود. مثلاً نوجوان 14 ساله‌ای با ضریب هوشی 130 با امکاناتی که به او ارائه می‌شود، طی چند سال و با چه برنامه‌ای می‌تواند قرآن را حفظ کند. یعنی توانمندی، ضریب هوشی و ویژگی‌های شخصی فرد را برای حفظ و یادگیری قرآن در نظر بگیریم و نباید الگوی واحد و ثابتی را برای همه ارائه کرد.

خواجوی نسبت به وارد آوردن فشار مضاعف به افراد برای حفظ قرآن در دوره‌های کوتاه زمانی هشدار داد و گفت: این وظیفه کارشناسان است که زمینه علمی و اصولی تربیت 10 میلیون حافظ قرآن را با استعداد‌سنجی و مخاطب‌سنجی فراهم کنیم. وقتی افراد بر اساس توان و ضریب هوشی خودشان برنامه حفظ قرآن داشته باشند، کمتر تحت فشار قرار می‌گیرند و با اعتماد به نفس بیشتر و آرامش بهتری به حفظ قرآن می‌پردازد.

وی در پایان بر استفاده از تکنولوژی‌های جدید آموزشی برای آموزش و حفظ قرآن تأکید کرد و گفت: فضای مجازی و تلفن همراه تیغ دولبه هستند، اگر از تکنولوژی به خوبی در مسیر درست استفاده کنیم، نتیجه عالی به دست خواهیم آورد؛ در آموزش قرآن اصلاً نمی‌شود، استفاده از تکنولوژی را رها کرد، ولی باید برای آن برنامه‌ریزی کرد.