شیطان انسان را گام به گام به سوی فساد و گناه می‌کشاند
صاحب تفسیر مشکاة گفت: سیاست شیطان در منحرف کردن انسان، سیاست گام به گام است. او در ابتدا حساسیت‌ها را نسبت به کارهای خلاف عقل و شرع می‌زداید، آنگاه انجام کار ناپسند را برای نفس عادی‌سازی میکند.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری، صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن، در نشست مجازی که امروز 8 اسفندماه، با موضوع «عملکرد شیطان برای غرق کردن انسان در گناه» برگزار شد، اظهار کرد: شیطان در سوق دادن انسان به سوی گناه، مراحلی چهارگانه طی میکند، اولین کار او عادی‌سازی گناه در نظر انسان است. یعنی با آدمی کاری میکند که اگر تا پیش از این با دیدن گناهی منزجر می‌شده است و شرم می‌کرده، دیگر چنین حالتی در او پدید نیاید و دیدن گناه در نظرش امری عادی باشد. مرحله دوم، قبح‌زدایی گناه است. یعنی وقتی انسان به دیدن گناه عادت کند، دیگر زشتی آن در نظرش رنگ می‌بازد و در اینجاست که فاجعه‌ای ویرانگر درون انسان به وقوع می‌پیوندد.
وی تصریح کرد: مرحله سوم، زینت‌افزایی و مرحله چهارم عوض کردن جای معروف و منکر و جایگاه خوب و بد در نگاه انسان است، یعنی منکر در جای معروف می‌نشیند و معروف در جای منکر. اگر آدمی از همان آغاز جلوی شیطان را نگیرد و مانعش نشود، کارش زار است.
انصاری بیان کرد: واژه «رِجْسٌ» در لغت به معنای صدای ناخوش و بلند است كه عموماً موجب اضطراب می‌شود. در همین راستا به صدای مهیبی كه از رعد به وجود می‌آید، «رِجْس» گفته می‌شود. اما برخی لغویون معتقدند كه «رِجْس» با «رِجْز» هم‌ریشه است كه در اصل به معنای اضطراب و تلاطم است. مستحضر هستیم که به هر نوع گناه و عمل زشتی «رِجْس» گفته می‌شود؛ زیرا گناه عامل اصلی اضطراب در وجود انسان بوده و هیچ چیزی مانند معصیت خداوند، وجود انسان را مضطرب نمی‌كند و درمقابل هیچ چیزی مانند طاعت خداوند، جان و روح انسان را قرار و آرامش نمی‌بخشد. پس به هر پلیدی و پلشتی كه در آن عصیان خداوند رخ می‌دهد، «رِجْس» گفته شده است.
صاحب تفسیر مشکاة بیان کرد: رواست آدمی در سراسر زندگی به وسیله رعایت تقوا نفس خویش را تهذیب کند و آن را برای روزهای بحرانی و تصمیمات سرنوشت‌ساز مهیا سازد. فردی که در طول زندگی در برخورد با گناهانِ به‌ظاهر کوچک و کم‌اهمیت تمرین تقواورزی نکرده، در مواجهه با گناهان بزرگ توان مقابله با وسواس شیطانی را از دست می‌دهد و مقهور نفس اماره می‌شود. زیرا سیاست شیطان در منحرف کردن انسان، سیاست گام به گام است. شیطان هیچ کسی را یک‌باره به زمین نزده است. شیطان در ابتدا حساسیت‌ها را نسبت به کارهای خلاف عقل و شرع می‌زداید، آنگاه انجام کار ناپسند را برای نفس عادی‌سازی میکند؛ در گام سوم از عمل ناپسند قبح‌زدایی میکند و در گام چهارم انجام عمل نادرست حسن‌افزایی می‌شود. آدمی برای آنکه از دنباله‌روی شیطان مصون باشد، باید خود را به زینت تقوا مزین کند. قطعاً به‌واسطه تقواورزی سرکشی‌های نفس مهار می‌شود و درون پرآشوب آدمی آرام می‌گیرد و چالش‌ها و تنش‌های درونی به آثار مثبت معنوی تبدیل می‌شود.
وی تصریح کرد: هر اندازه هدایت انسان‌ها به راه حق ارزشمند است، به گمراهی کشیدن دیگران گناهی نابخشودنی محسوب می‌شود. اگر انسان جماعتی را به گمراهی بکشاند و بعد از آن، توبه کند. توبه آن پذیرفته نیست زیرا گناه اعمال خلاف شریعت این عده نیز بر گردن اوست و او از گناه و گمراهی دیگران نمی‌تواند توبه کند. به همین دلیل بیان می‌شود که توبه بدعت‌گذارِ در دین پذیرفته نیست. این افراد فکرسازی منفی می‌کنند و جماعتی را به انحراف می‌برند و در نتیجه در مقابل گمراهی‌های انجام‌گرفته نمی‌توانند کاری انجام دهند. امروزه کسانی که منافعشان با صلاح و هدایت انسان‌ها ناسازگار است و رونق گرفتن آیین اسلام و ادیان الهی را به سود خود نمی‌بینند، سرمایه و همت خویش را برای گمراه کردن مردم دنیا به‌ویژه از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های ارتباط جمعی صرف می‌کنند. تبلیغات رسانه‌ای بی‌حد و مرز آنان، بر ضد تمام مقدسات و فضایل و حقایق لجن‌پراکنی میکند و مبانی اخلاقی و انسانی را زیر پا می‌نهد و سطح حیا را در جوامع بشری بسیار کاهش می‌دهد. به گونه‌ای که در سال‌های اخیر آمار زنا با محارم در بسیاری از کشورها بسیار روبه رشد بوده است.
انصاری افزود: هنگامی كه انسان گناهی مرتكب می‌شود، باید با سم‌زدایی از این چرک و آلودگی تطهیر شود. همان‌طور كه اگر بدن نجس شود، تا زمانی كه عین نجاست برداشته نشود، طهارت حتی با دریای آب نیز حاصل نمی‌شود. گناه نیز چنین است و وقتی انسان آن را مرتكب می‌شود و به واسطۀ آن، تیرگی در وجودش می‌نشیند، چاره‌ای جز زدودن اصل آلودگی ندارد. از مهم‌ترین راه‌های از میان بردن این پلیدی، توبه است. خداوند در توبه خاصیت پاك‌كنندگی نهاده است زیرا توبه سراچۀ دل را از خاكروبه‌ها و خس و خاشاك‌ها می‌زداید و جان را از كثافات پاک می‌كند. توبه خانه‌تكانی روح است و آمادگی برای دریافت تجلیات رحمانی به شمار می‌رود.
انتهای پیام
