اقبال لاهوری؛ روشنفکر پیشتار در مبارزه با اسرائیل

به گزارش ایکنا، سیدعلی بطحائی، نویسنده و تحلیلگر در یادداشتی به بهانه یکصد و چهل و ششمین زادروز محمد اقبال لاهوری(9 نوامبر) برابر با 18 آبان، و مسائل امروز فلسطین و جنگ غزه در پایگاه اطلاع‌رسانی مسلمنا نوشت: «علامه محمد اقبال لاهوری از حامیان سرسخت آرمان فلسطین بود. گزافه نیست اگر بتوان سکه پیشتازی مبارزه با اسرائیل را به نام او ضرب کرد. هر چند که اقبال لاهوری، حدودا 10 سال پیش از تشکیل دولت اسرائیل از دنیا رفت، ولی او با دوراندیشی کم‌نظیر خود سعی در افشای نقشه‌های شوم اسرائیل برای غصب سرزمین فلسطین را داشت. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در مورد واکنش اقبال به غصب سرزمین فلسطین می‌پردازیم.

یکم: اقبال لاهوری در واپسین روزهای عمر خود در نامه‌هایی خطاب به محمد علی جناح تصریح کرد که مشتاق است به دلیل تحقق آرمان سرزمین فلسطین به زندان برود. او که معضل اسرائیل را با پوست و گوشت خود لمس می‌کرد در شعری سرود:

خاکی فلاسطین پ یاهودی کا آگار حق

هیسپانیا په حق نهین کیون اهل عرب کا؟

یعنی اگر بتوان گفت که یهودیان بر سرزمین فلسطین حقی دارند، پس چرا نتوانیم بگوییم که اعراب بر سرزمین اندلس چنین حقی ندارند؟

بنا به این شعر اقبال، فلسطین متعلق به اعراب است و اگر کسی از حقوق یهودیان بر سرزمین فلسطین به دلیل بیرون رانده شدن آنها از فلسطین دفاع کند، پس می‌توان از حق اعراب در غصب کشور اسپانیا نیز دفاع کند.

دوم: یکی از نمونه‌های جهان‌وطنی اسلامی اقبال را می‌توان در قضیه فلسطین یافت. از نظر اقبال، اسلام از تمام تبعیض‌های قومیتی، نژادی و مرزی برتر است. پس از  پایان جنگ جهانی اول، دولت‌های غربی پیگیر دادن زمین‌های فلسطین به یهودیان بودند و تمام قول و قرارهای مذاکرات استعمارگران(متفقین) پس از فروپاشی عثمانی فراموش شد. در همین راستا اقبال در مراسم تظاهراتی مردمی در شهر لاهور سخنرانی تندی کرد و از بریتانیا خواست تا حق مسلمانان بر سرزمین قدس را به رسمیت بشناسد و از گردنکشی در برابر سرزمین‌های اسلامی دست بردارد. وی در این سخنرانی گفت که سرزمین فلسطین متعلق به جهان اسلام است و بریتانیا حق واگذاری آن به یهودیان را ندارد.

سوم: پس از تشکیل جامعه ملل متحد (طرح اولیه و زمینه‌ساز تشکیل سازمان ملل متحد) در سال ۱۹۲۰ و اثبات ناتوانی آن در رعایت بی‌طرفی در مسئله یهود و سستی در احیای حقوق مسلمانان اقبال در شعری وصف حال جامعه ملل را کفن دزدان قبرها خواند. وی چنین سرود:

برفتد تا روش رزم درین بزم کهن

دردمندان جهان طرح نو انداخته‌اند

من ازین بیش ندانم که کفن دزدی چند

بهر تقسیم قبور، انجمنی ساخته‌اند

 اقبال در این شعر یأس عمیق خود را از تشکیل سازمان ملل اظهار و در تشبیهی کم‌نظیر در بدو تشکیل جامعه ملل، آن نهاد را متشکل از افرادی خواند که کارشان کفن‌دزدی از قبرهاست.