قسمت و تقدیر چه سهمی در ازدواج دارد؟

حجت‌الاسلام قاسم فلسفی، مشاور و کارشناس مذهبی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی در رابطه با جایگاه قسمت و سرنوشت در ازدواج، اظهار کرد: از مهم‌ترین مباحثی که معمولا در امر ازدواج از آن خیلی سخن بــه میان می‌آید، بحث قسمت است؛ مثلا می‌گویند سخت‌گیری  نکنید، اگر قسمت بـاشد می‌شود و قسمت نباشد نمی‌شود.

وی افزود: خداوند در آیه سوم سوره انسان می‌فرماید«إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا؛ ما راه را به او نشان داديم خواه شاكر باشد و پذيرا گردد يا ناسپاس»؛ تنها توجه به همین آیه می‌تواند ما را به اختیاری که خداوند به ما داده و هدایتی که در کنار آن وجود دارد، به نشانه‌ها برساند.

فلسفی ادامه داد: نکته بسیار مهم این است که قسمت به معنای نقش و اراده نداشتن انسان در رخدادهای زندگی از جمله ازدواج؛ درست نیست چراکه خداوند انسان را آزاد و صاحب اختیار آفریده است.

این مشاور و کارشناس مذهبی بیان کرد: البته باید توجه داشته باشیم که این آزادی مطلق نیست، بله مستند به اراده و مشیت خداوند است؛ خداوندی که خیر و صلاح انسان را بهتر از خودش می‌داند چراکه او خالق انسان است و خالق بهتر از هر کسی مخلوق را می‌شناسد.

فلسفی ادامه داد: برای تحقق یک رخداد مهم مثل ازدواج عوامل گوناگونی از جمله اراده انسان دخالت دارد كه البته این موضوع در طول اراده خداوند است؛ مهمترین شرط برای تحقق ازدواج اراده و اقدام است و در این امر باید فرایند خواستگاری را بگذرانید، اما در نهایت اگر توکل بر خدا کنید، ممکن است خداوند به جهت مصالحی که نمی‌دانید، اراده خود را بر اراده شما حاکم کند و با وجود شرایط مناسب ظاهری، آن ازدواج به سامان نرسد که البته این پذیرش با عدم پذیرش به میزان اعتقاد انسان بستگی دارد.

وی افزود: آنچه مردم از ازدواج یاد می‌کنند و مثلا تقدیر را برای به هم رسیدن دختر و پسر بسیار دخیل می‌دانند بر اساس روایات، باوری غلط است که نباید در بین مردم گسترش یابد؛ این گونه سخنان صحیح نیست و هیچ ریشه دینی و عقلی ندارد.

این روانشناس بیان کرد: همان‌طور كه به روشنی اختیار و انتخاب را در خرید و فروش، انتخاب شغل و تعیین رشته تحصیلی می‌بینیم، در ازدواج نیز كه موضوع مهم و سرنوشت‌سازی است، مشاهده می‌کنیم.

فلسفی ادامه داد: علاوه بر حكم عقل و منطق، روایات بسیاری كه در آن معیارهای انتخاب همسـر ذكر شده‌اند، دلیل محکمی بر دخالت انسان در سرنوشت خویش است.

وی اظهار کرد: پیشوایان دین به ما توصیه كرده‌اند كه در انتخاب همسر نهایت دقت را به کار ببرید و چشم بسته ازدواج نكنید چراكه ازدواج یک موضوع حیاتی است و برای هركس به‌طــور طبیعی در طول زندگی‌اش فقط یک بار اتفاق می‌افتد.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: بر این اساس، پسر و دختر جوان، نباید منتظر بخت و شانس و قسمت بمانند، بلكه چه پسر و چه دختر باید برای این تصمیم سرنوشت‌ساز خود را آماده كرده و با كمال دقت و خردورزی و با خودشناسی و دگرشناسی و با كمک تجارب خانواده و راهنمایی مشاوران دلسوز و كاردان، فرد مورد نظر را انتخاب كنند چراکه منشأ و سرچشمه بسیاری از گرفتاری‌ها و بدبختی‌های انسان، غفلت و بی‌تفاوتی است.

فلسفی ادامه داد: اگر فردی برای ازدواج اقدام کرده و موفق نشده و خود در محقق نشدن آن دخالت نداشته مطمئن باشید آن ازدواج به مصلحت فرد نبوده است و دیگر جای رنجش و ناراحتی نیست، این را می‌توان قسمت الهی دانست؛ پس نتیجتا قسمت به این معنا درســت و به معنای اراده نداشتن انسان نادرست است.

وی افزود: اعتقاد به شانس و ستاره بخت نیز یکی از آسیب‌های ازدواج و شبیه همان اعتقاد به قسمت به معنای نادرست آن است که شخص را از حرکت باز می‌دارد یــا عاملی برای بی‌دقتی و سهل‌انگاری در ازدواج می‌شود.

این روانشناس یادآور شد: اشخاصی که به این خرافات اعتقاد دارند از دو حال خارج نیست، یا به دلیل تنبلی و سستی برای اقدام اســت یا از دیدگاه روانشناسی می‌خواهند ضعف اعتماد به نفس(خودباوری) خویش را بازیابی کنند.

فلسفی اظهار کرد: بنابراین اینکه تنها خود را وابسته به قسمت و تقدیر بدانیم کار درستی نیست، بلکه باید تلاش کنیم تا سرنوشت خود را زیر سایه مصلحت خداوند بسازیم.