حرام‌خواری در جامعه توحیدی جایگاهی ندارد/ دعای علمی امام صادق(ع)
گروه حوزههای علمیه: مفسر قرآن کریم با بیان اینکه در جامعه توحیدی، آرامش وجود دارد گفت: حرام‌خواری و زد و خورد بر سر مال در جامعه توحیدی جایگاهی ندارد.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی، امروز ششم مهرماه در دومین جلسه تفسیر در سال تحصیلی جدید با تاکید بر رزاقیت ذات الهی گفت: اگر گاهی این مسئله را به دیگران نسبت می دهیم برای آن است که دیگران روزی خدا را تقسیم می‌کنند و نسبت دادن رزق به دیگران از این حیث است.
وی با تاکید بر اینکه انسان نباید غصه رزق و روزی را بخورد ادامه داد: مهم این است که ما با آرامش زندگی کنیم بنابراین وظیفه ما کار است و او دارد ما را اداره می کند. ما موظفیم در هر ارگانی هستیم کار خودمان ار درست انجام دهیم؛ امام علی در خطبه 114 نهج البلاغه فرمود شما باید کارتان را انجام دهید چیکار دارید که سد پر است یا نه و باران میآید یا نه و این دید این ما را آرام می‌کند همان طور که فرمود «الا بذکرالله تطمئن القلوب».
وی افزود: فرمود شما عائله من هستید و در این صورت جامعه آرام می‌شود و به دنبال حرام نمیرود و زد و خوردی هم سر رزق و روزی پیش نمیآید. الا بذکرالله یعنی یاد خدا در دل نه نام خدا بر لب زیرا آنچه جان را آرام می‌کند نام خدا است.
آرامش؛ ویژگی جامعه توحیدی است
این مفسر قرآن بیان کرد: جامعه توحیدی جامعهای آرام است و معتقد به «وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ» که در سوره طلاق آمده زیرا آن که سفره پهن می کند و روزی می دهد دیگری است.
آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: امام در یک خطبه از نهج البلاغه می‌فرماید همه موجودات با نام در نزد خدا روزی دارند چه حلال گوشت و حرام گوشت و صحرایی و دریایی بنابراین این خدا که عُقاب و غراب را رها نکرده مطمئنا ما را رها نمی‌کند پس چرا باید نگران باشیم. در خطبه 176 فرمود بیاید جزء کشاورزان قرآن باشید و اگر چیزی به عقل شما نیامد قرآن را متهم نکنید عقلتان را متهم کنید زیرا از آینده و غیب خبر می دهد و همه جهان را می‌بیند ولی شما یک گوشه جهان را می‌بینید.
وی افزود: اعتماد ما باید به غیب بیش از عالم شهود باشد در این صورت راحت زندگی می‌کنیم. در ایه 13 سوره شوری فرمود خداوند انبیاء را فرستاد و شریعتی برای آنان مشخص کرد ولی بت پرستان به آنها افترا بستند و قانون در برابر شریعت الهی وضع کردند و ادامه داد ما اگر قیامتی نبود حساب آنا را در همینجا رسیدگی می کردیم ولی اینجا صحنه دادخواهی نیست بلکه عرصه عمل است لذا روز فصل هر کس با اعمالش محشور می‌شود و می بیند که«لَا یُغَادِرُ صَغِیرَةً وَلَا کَبِیرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا»(49 کهف).
این مفسر قرآن با اشاره به اینکه چرا خدا کافران را در دنیا نابود نمی کند بیان کرد: خدا شتابان کار نمی‌کند زیرا کسی عجله می‌کند که خوف از مرگ دارد و گرنه خدا که بالمرصاد و باقی مطلق است و حساب همه را در روز قیامت خواهد رسید.
استاد حوزه علمیه اظهار کرد: یکی از مباحث دقیق قرآن که در خیلی از موارد دارد این است که آنها خودشان به خودشان ستم کرده‌اند نه ما. اما محب و محبوب و برخی دیگر از این موارد ممکن است مجتمع در موضوع واحدی باشند اما خالق و مخلوق و ظالم و مظلوم جدا هستند و دو مصداق لازم دارد چون واحد نمی شوند و لازمه ظلم این است که یکی ظالم و دیگری مظلوم باشد لذا فرض ندارد بگوئیم فردی به خودش ظلم کرده است پس چرا قرآن این تعبیر را به کار می برد؛از اینجا معلوم می‌شود که در لفافهها و لایه های درونی ما یک خود حیوانی، میانی و خود برتر داریم که خود برتر امانت در نزد ماست و ما مالک آن نیستیم ما مالک خود حیوانی هستیم و خود ملکوتی امانت در دست ما است.
وی اظهار کرد: منافقان که حاضر نبودند در جنگ حاضر شوند دنبال خود نفسانی بودند و خود ملکوتی را فراموش کردند که در سوره حشر هم آمده کسانی که خدا را فراموش کرده خود را فراموش کردند زیرا این چراغ امانت است نه ملک ما و قرآن فرمود شما به این خود ظلم کرده‌اید اینکه فرمود من عرف نفسه فقد عرف ربه؛ برخی می گویند تعلیق به محال است ولی علامه طباطبایی آن را قبول ندارد.
مفهوم ظلم به نفس
این مرجع تقلید بیان کرد: اینها که به خود برتر ظلم کرده اند خائف مشهور می‌شوند و از چهره آن ترس دیده می‌شود. اینها از عذاب الهی می‌ترسند ولی میآید و این ها را فرا میگیرد. فرمود برخی دنیا و برخی آخرت را آباد می‌کنند، که گروه دوم جزء مومنان میانی هستند و در بساتین بهشت به سر میبرند که مشترک میان همه مومنان است ولی برای اوحدی از مومنان در بخش پایانی سوره قمر آمده که «عند ملیک مقتدر» هستند.
وی اظهار کرد: اراده بهشتیان مهمترین عامل در آنجاست و همه میوهها دائما حاضر است مومنان در بهشت مظهر این وصف الهی هستند که «إِذَا أَرَادَ شَیْئًا أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ»(82 یس) و این بشارت خدا بر بنده هست.
پذیرش قربانی به تقوای الهی است
وی افزود: در جریان قربانی نیز فرمود اگر کسی تقوای الهی داشت قربانی به الله می رسد وگرنه لحم و دم نمی‌رسد اگر کسی همین قربانی را «شوقا الی الجنه» و «خوفا الی الجهنم» انجام داد «جنات تجری» است ولی اگر کسی وجهت وجهی انجام داد عندملیک و قربانی الی‌الله می‌شود. در جاهلیت گوشت و خون قربانی را به در و دیوار کعبه می‌زدند فرمود این کار را نکنید فرمود آنچه می‌رسد تقوای شما است.
وی بیان کرد: داشتن حسن فاعلی و فعلی و طهارت روح و عمل صالح که از لوازم این دو هست اگر کسی جامع این دو بود مشمول بشارت است و اراده او منشا هر کاری است و همه نعمت های بهشتی فراهم است ولی نه با کشاورزی و دامداری. فرمود انسان هرچه بخواهد به او عطا می‌کند ولی مومن درآنجا هیچ چیزی لغو و باطلی نمی‌خواهد و در بهشت بدی نیست و هیچ کس به فکر بدی نیست و همه چیز طییب و طاهر است.
این مرجع تقلید بیان کرد: در آنجا هم رزوی هرکس به اندازه اراده او است ولی مومنان خیلی چیزها را نمی‌دانند که آرزو و اراده کنند بنابراین در بهشت چیزهایی است که نمیدانیم لذا فرمود بیش از اراده شما چیزهایی اضافه وجود دارد.
دعای علمی
این مفسر قرآن اظهار کرد: در تعقیبات نماز دعاهای مختلفی را همه می خواند ولی دعای علمی که امام صادق فرمود را کم می‌خوانیم دعایی که« اللهم عرفنی نفسک و ان لم تعرف نفسک لم اعرف رسولک ...» این دعای علمی است و فرمودند آن را طوری بخوان که بفهمی میان سقیفه و غدیر فرق است زیرا تا انسان الله را نشناسد رسول الله را نمی شناسد و اگر رسول الله را نشناسیم امام را نمی شناسیم.
وی با بیان اینکه کسی غدیری است که رسول و عصمت و معجزه را بشناسد افزود: مومنین همه در بهشت یکسان نیستند و بر فرض مومن کاملی هم باشد درکش محدود است و فرمود اوحدی اهل ایمان هم نمی‌دانند در آنجا چه خبر است و در نزد ما چیزی اضافه بر تصورات وجود دارد.
