به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) شعبه خراسانجنوبی، از گذشتههای دور تا به امروز يكی از راههای امرار معاش و انتقال فرهنگ و تمدن تجارت بوده و در طول تاريخ سقوط و ظهور بسياری از تمدنها در پايه نارضايتی مردم از اقتصاد و شيوههای تجارت و مالياتگيری بوده است.
آنچه در غرب موجب خروج از قرون وسطا شده، حركت در مسير رنسانس و دستيابی به پيشرفت بعد از تجارت آن هم با مسلمانان به دست آمد و در بسياری از مكاتب فكری، اقتصاد زيربنا و ساير عوامل به عنوان روبنا در نظر گرفته شده است.
عدهای اسلام را محكوم به دنياگريزی و فعاليتهای اقتصادی میكنند در حالی كه اسلام در كنار بعد معنوی به بعد مادی و اقتصادی انسان توجه دارد و انديشمندان اسلامی كتابهای زيادی در باب اقتصاد و تجارت داشتهاند كه در اين گزارش تجارت از ديدگاه قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.
حجتالاسلام والمسلمين «مهدی اسدالهی»، يك كارشناس مذهبی در خراسانجنوبی در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) شعبه خراسانجنوبی، گفت: طبق آيه 29 سوره نساء اولين ركنی را كه خداوند در مورد تجارت بيان داشته رضايت طرفين است يعنی در معامله بايد رضايت فروشنده و مشتری بدست آيد كه در غير اين صورت معامله باطل است.
وی افزود: قرآن در مورد كسانی كه قوانين و قائدههای اصلی تجارت را رعايت نمیكنند توبيخات بسياری را مطرح كرده كه خداوند در آيه «ويل المطفنين» سوره مطفنين میفرمايد: «وای بر كم فروشان» جايگاه اين افراد را آتش جهنم میداند.
كارشناس مذهبی در خراسانجنوبی اظهاركرد: يكی ديگر از قوانين تجارت كه در قرآن بر آن تأكيد شده مكتوب بودن قراردادها است يعنی اگر معاملهای صورت گرفت بايد طبق قراردادی نوشته شود و دو نفر انسان عادل هم با عنوان شاهد بر اين معامله نظارت كنند تا مشتری و خريدار ضرر نكنند.
حجتالاسلام والمسلمين اسدالهی ادامه داد: يكی ديگر از اصول اسلامی اصل«نياز» است كه طبق اين اصل اگر در معامله فردی فريب خورد اجازه فسق معامله و باطل كردن آن را دارد.
وی خاطر نشان كرد: در اسلام تجارت بر مبنای سود و منفعت دو نفر بنا شده و در روايتی از حضرت علی(ع) داريم كه میفرمايد: «فقر و نداری ريشه بسياری از كفرها و فسادها است كه از اين روايت برداشت میشود مسلمانان بايد اوضاع مالی خوبی داشته باشند تا بتوانند در مقابل مستكبر مقابله كنند.
همچنين «زهرا اميری»، طلبه حوزه علميه خواهران قم تصريح كرد: بر خلاف آنچه كه عدهای اسلام را دين دنيا گريزی میدانند در بسياری از آيات و روايات كسب روزی حلال و تلاش برای رفع نيازها امری پسنديده است و قرآن همواره مسلمانان را به اين امر دعوت میكند.
وی افزود: يكی از راههای كسب حلال تجارت است كه قبل از اسلام قبيله قريش معاش خود را از طريق تجارت تأمين میكرد و پس از اسلام، اسلام با مشخص كردن قوانين اين تجارت را در سمت تجارت اسلامی هدايت كرد؛ به عنوان مثال: ربا و كم فروشی را حرام و جنگ با خدا عنوان كرد.
طلبه حوزه علميه خواهران قم ادامه داد: مهمترين كتابی كه در زمينه اقتصاد اسلامی و تجارت نوشته شده، كتاب «اقتصاد ما » است، كه در آن قانون اساسی ايران و اصول اسلامی برای تجارت وضع شده است.
اميری خاطرنشان كرد: اصل رضايت فروشنده و مشتری منفعت دو طرف وجود شاهد در معادله و حلال بودن مال مورد معادله از اصولی است كه قرآن برای تجارت در نظر میگيرد.
همچنين «مريم احمدی»، طلبه حوزه علميه خواهران بيرجند نيز در گفتوگو با خبرگزاری ايكنا اظهاركرد: لازمه اجرايی كردن دستورات اسلامی برپايی حكومت و تقويت بعد اقتصادی آن است.
وی افزود: اگر تاريخ صدر اسلام را مورد بررسی قرار دهيم متوجه میشويم گسترش اسلام زمانی اتفاق افتاد كه حضرت خديجه(س) ثروت خود را در راه گسترش اسلام صرف كرده كه با اين عمل قدرت مسلمانان اندكی از گذشته بيشتر شد.
طلبه حوزه علميه خواهران ادامه داد: در تجارت اسلامی اصل بر رضايت طرفين در معامله است و نمیتوان بدون رضايت طرفين معاوله كنيم.
احمدی ادامه داد: در تجارت اسلامی كمفروشی از اصول زشت و ناپسند است و خداوند برای كمفروشی، تقلب در معامله و فريب مجازاتهای سنگينی برای اين افراد در نظر گرفته است.
وی خاطر نشان كرد: يكی از دلايل عذاب قوم «ثمود» همانطور كه خداوند در قرآت بيان فرموده است، كمفروشی در اموال بود و خداوند گوشزد میكند كه انجام اين گونه اعمال در حكم جنگ با خدا است.