بیان خاطرات شهدا آموزش ایثار به نسل جدید است

حجت‌الاسلام هادی حاجی‌آبادی، راوی دفاع مقدس در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی با اشاره به آغاز فعالیت‌هایش در حوزه روایت‌گری شهدا اظهار کرد: از سال ۱۳۹۶، پس از شهادت محسن حججی، به‌صورت جدی وارد این عرصه شدم. آشنایی‌ام با کتاب‌هایی چون خاک‌های نرم کوشک و سلام بر ابراهیم جرقه‌ای برای علاقه‌مندی بیشتر من به این حوزه شد. در میان تمام ابزارهای تبلیغی حوزه، از نگاه من، هیچ‌کدام به اندازه روایت‌گری شهدا نه قدرت جذب دارند و نه سرعت جذب مخاطب را.

این راوی دفاع مقدس با اشاره به تأثیر روایت‌گری در فهم فرهنگ ایثار و شهادت افزود: راویان، خاطرات شهدا را با زبانی ملموس و منطبق بر فرهنگ عاشورا بیان می‌کنند. وقتی از شهیدی سخن می‌گوییم که معاصر با ما بوده، این ذهنیت در مخاطب ایجاد می‌شود که فرهنگ ایثار و شهادت یک موضوع کلیشه‌ای نیست، بلکه امروز هم می‌توان همان مسیر را طی کرد.

حاجی‌آبادی درباره منابع روایت‌هایش بیان کرد: بخش اصلی خاطراتم را به‌صورت مستقیم از خانواده‌های شهدا، خواهران شهید و همرزمانشان دریافت می‌کنم. در کنار آن، کتاب‌های دفاع مقدس به‌ویژه آثار مؤسسه سیره شهدای قم و همچنین مستندهای صداوسیما که با خانواده‌ها تهیه شده‌اند نیز منابع مهمی هستند. به راویان پیشکسوت هم مراجعه می‌کنم، البته فقط زمانی که به صداقت آن‌ها اطمینان دارم، چون اگر خاطرات متناقض بیان شود، مخاطب به‌کلی اعتماد خود را از دست می‌دهد و چه بسا گارد بگیرد.

وی یکی از ضعف‌های موجود در حوزه روایت‌گری را عدم دسترسی عمومی به این فضاها دانست و گفت: متأسفانه مجالس شهدا برای نوجوانان و جوانان کمتر برگزار می‌شود و محتوای روایت‌گری محدود به یک گروه خاص در مکان‌های خاص شده است. حتی می‌توان در کلاس‌های درس، دقایقی را به بیان خاطرات شهدا اختصاص داد.

این راوی دفاع مقدس همچنین کمبود راویان خوش‌ذوق را یکی دیگر از ضعف‌ها برشمرد و افزود: امروز باید از ابزارهای نوین مانند رسانه‌ها، کلیپ‌ها و موسیقی‌های تأثیرگذار برای انتقال پیام شهدا بهره گرفت، اما متأسفانه تعداد افرادی که هم روایت‌گر خوبی باشند و هم با این ابزارها آشنا باشند، کم است.

حاجی‌آبادی درباره درک نسل جدید از مفاهیم شهادت گفت: نسل دهه ۶۰ به‌دلیل تجربه مستقیم جنگ و سختی‌های دوران انقلاب، درک عمیق‌تری از ایثار دارد، اما نسل امروز با تشریفات و فضای متفاوت فرهنگی ممکن است در ابتدا نتواند پذیرای این مفاهیم باشد. اما می‌توان با معرفی شهدای معاصر همچون شهید آرمان علی‌وردی یا شهدای جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، این شکاف نسلی را پر کرد.

وی تأکید کرد: اگر روایت‌گری مستند، خلاقانه و از همه زوایا بیان شود، می‌تواند حتی در برابر هجمه‌های فرهنگی و تبلیغی مقاومت ایجاد کند، اما کلید اصلی تأثیرگذاری، اخلاص راوی است. بارها مشاهده کرده‌ام که افراد متحول شده‌اند. به‌طور نمونه دختر جوانی که پس از شنیدن خاطرات شهدا، محجبه شد و تمامی آهنگ‌های تلفنش را پاک کرد و به روضه‌خوانی علاقه‌مند شد.

حاجی‌آبادی با اشاره به نقش فرهنگ عاشورایی در شکل‌گیری روحیه ایثار در شهدا گفت: به قول شهید آوینی، هرکس بخواهد ما را بشناسد، باید تاریخ کربلا را بخواند. شهدا عاشق شهادت بودند، توقعی نداشتند، نگران دین و حجاب جامعه بودند و بر علیه ظلم قیام کردند.

وی با بیان اینکه جای کار زیادی در حوزه روایت‌گری وجود دارد، تصریح کرد: باید فرماندهان گمنام را معرفی کنیم. مادرانی را بشناسانیم که چند فرزند شهید تقدیم انقلاب کرده‌اند. ما هنوز بسیاری از الگوهایمان را به جامعه معرفی نکرده‌ایم.