آفتی که روح تلاوت را از قاری می‌گیرد / مفهوم محوری؛ اصلی فراموش شده در مسابقات قرائت
مدیر مؤسسه قرآن و عترت بلدالامین بیرجند بیان کرد: در بحث‌های مفهوم محور نمره قرائت، مطلوب نیست و حتی بسیار ضعیف است، چراکه ما هیچ‌گاه روح تلاوت را به جامعه قرآنی تزریق نکرده‌ایم و تنها به دنبال ظاهرسازی تلاوت بوده‌ایم.
حمیدرضا جعفری، مدیر مؤسسه قرآن و عترت بلدالامین بیرجند، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی با اشاره به اصول تلاوت قرآن توسط قاری، اظهار کرد: وقتی صحبت از بیان آیات قرآن کریم باشد، حتما باید قاری حس را به مخاطب منتقل کند.
وی با تأکید بر استفاده از هنر موسیقی و صوت در تلاوت، افزود: رویکردها مشخص است و باید روی آن انگشت گذاشته شود.
این داور مسابقات قرآنی با بیان اینکه تلاوت قرآن و اصول تعریف شده آن، جایگاه بالایی دارد اما در عین حال در بین فعالان قرآنی فراموش شده است، تصریح کرد: این منتقل کردن حس آیات به قدری تأثیرگذار است که استاد عبدالباسط در جلسه‌ای قرآن را قرائت می‌کند و چندین نفر مسلمان می‌شوند.
جعفری ادامه داد: اساتید به نام مصری و عربی چون قرآن عربی است و خود زبان عرب دارند، مشکل خاصی در انتقال این حس ندارند، اما با این حال برای این افراد نیز تلاوت درجه‌بندی دارد.
وی بیان کرد: قرائت قرآن در هر فضا حکم تبلیغ را داشته و موفقیت این تبلیغ به اینکه قاری قرآن تا چه اندازه با قرآن انس دارد و می‌تواند حس و حال آیات را منتقل کند، بستگی دارد.
قرائت را به عنوان تبلیغ درنظر گیریم
مدیر مؤسسه قرآن و عترت بلدالامین بیرجند با بیان اینکه قاری قرآن یک مبلغ است، افزود: متاسفانه اکنون تبلیغ تنها به یک معنای خاص در جامعه دیده می‌شود در حالی که قاری قرآن می‌تواند با خواندن تاثیرگذار خود دین اسلام را تبلیغ کند و این امر تاثیر بسیار بیشتری از ساعت‌ها صحبت کردن و سخنرانی دارد.
وی ادامه داد: یک زمانی فرد تبلیغ سخن و طرح خود را انجام می‌دهد، اما هنگامی که بحث سخن خدا باشد و حس و حالل لازم را داشته باشد، نوع تبلیغ متفاوت می‌شود.
جعفری با بیان اینکه قرائت تأثیرگذار که جنبه بالایی دارد به لحاظ تبلیغی بر روی افرادی که مستمع آیات هستند، بسیار مؤثر خواهد بود و خود یک باب مهم تبلیغی است، تصریح کرد: قرائت و تلاوت مطلوب، یک سری از لوازم را نیاز دارد.
قاری باید روح آیات را منتقل کند
وی با بیان اینکه رعایت موارد صوت و لحن یک امر علمی و حرفه‌ای است، اظهار کرد: یک قاری برای موفقیت در تلاوت، باید قواعد آن حوزه را رعایت کند چراکه این قواعد، مبنای کار و لازمه قرائت استاندارد است.
این داور مسابقات قرآنی بیان کرد: برخی از قواعد گاهی افراط‌هایی دارند که گاهی دردی را از یک قاری حرفه‌ای دوا نمی‌کند.
جعفری با بیان اینکه هنرمندی که آهنگی را می‌خواند از مدت‌ها قبل شعر و نحوه بیان را حفظ می‌کند و در زمان اجرا، تمرکزی روی محتوا و مطالب دارد، افزود: در این صورت علاوه بر فهمیدن محتوا، لطایف روحی و ذوق روحی را در الفاظ وارد می‌کند که به شعر جان می‌دهد.
وی بیان کرد: در قرائت که مرتبه بالاتری از این نوع خواندن است، نیز زنده کردن الفاظ با روح لطیف فرد اتفاق می‌افتد، که برای حادث شدن این اتفاق قاری باید علاوه بر تمرکز، تمام آیات قرآن در زندگی‌اش جریان داشته عمل قرآنی نیز داشته باشد.
مدیر مؤسسه قرآن و عترت بلدالامین بیرجند بیان کرد: وقتی قرآن در وجود قاری جریان داشته باشد، حتما در زمان تلاوت از صمیم قلب خواهد خواند و تاثیرش بیشتر خواهد بود.
جعفری ادامه داد: قاری قرآن یک مبلغ است و یکی از نکات مهم تبلیغ، عمل فرد مبلغ است چراکه مردم به عمل فرد می‌نگرند؛ علاوه بر این قاری باید با مفاهیم قرآن نیز آشنا شود چراکه وقف و صدا ارتباطی با معنا دارد.
وی با بیان اینکه آفتی که اکنون دچار آن هستیم این است که متاسفانه قاریان قرآن در این حوزه(معنا و مفهوم آیات) تخصص لازم را ندارند، تصریح کرد: چگونه است که برای درک یک مطلب انگلیسی باید معنایش را بدانی، برای درک آیات عربی قرآن نیز باید همین درک وجود داشته باشد و اگر قاری رعایت نکند، انگار تنها در حال تقلید است.
مدیر مؤسسه قرآن و عترت بلدالامین بیرجند بیان کرد: امری که در مسابقات قرآن دیده می‌شود این است که قاریان بسیاری از اوقات تنها تلفظ کرده و حس را منتقل نمی‌کند، به طور مثال در قرائت آیاتی که فضای جهنم و بهشت را ترسیم می‌کنند لحن خود را متناسب با آن تغییر نمی‌دهند.
جعفری با بیان اینکه اکنون در بیشتر تلاوت‌ها تجوید رخ‌نمایی می‌کند اما از آن سو روح تلاوت در حداقل سطح ممکن قرار می‌گیرد، افزود: این گونه تلاوت تنها یک رخ‌نمایی از لحاظ صوت، لحن و تجوید است و اکنون متاسفانه فضای مسابقات نیز به این سمت کشیده شده است.
مسابقاتی که مفهوم‌محور نشده‌اند
این داور مسابقات قرآنی با بیان اینکه پس از انقلاب تنها حساسیت بر روی برگزاری صرف مسابقات است و به محتواسازی این مسابقات توجهی نشده است، تصریح کرد: همانگونه که در حوزه‌های علمیه به آداب تبلیغ، موانع و آفت‌ها پرداخته می‌شود، باید برای قاریان نیز این آداب تبیین شود.
جعفری با اشاره به اینکه تبلیغ یک علم ارزشمند است که لازم است در حوزه قرائت قرآن روی آن کار شود، افزود: توجه به این اصول قرائت در مؤسسات قرآنی، در حدی که باید باشد نیست که حضور اساتید قرآنی تخصصی و کمک به مفهوم‌سازی قرائت و تلاوت به ارزش‌سازی کمک می‌کند.
وی با تأکید بر بکاربردن نوآوری در این حوزه، اظهار کرد: در بحث‌های مفهوم محور نمره قرائت، مطلوب نیست و حتی بسیار ضعیف است چراکه ما هیچ‌گاه روح تلاوت را به جامعه قرآنی تزریق نکرده‌ایم و تنها به دنبال ظاهرسازی تلاوت بوده‌ایم.
عقایدی که قاریان را به حاشیه می‌راند
این داور مسابقات قرآنی با بیان اینکه افرادی که مسندی دارند و مسئول هستند بسیار می‌توانند در این حوزه تاثیرگذار باشند، تصریح کرد: بسیاری از قاریان حضور کم‌رنگی در جامعه و محافل دارند و این به این علت است که اکنون نظری در جامعه وجود دارد، مبنی بر اینکه قاری با قرائت خود در محافل تنها به فکر ریا و خودنمایی است.
جعفری با بیان اینکه با وجود این دید در جامعه، قاریان ما هر روز ضعیف‌تر و حضور آنان کم‌رنگ تر خواهد شد، یادآور شد: این آفت بزرگ عصر ماست و نباید تأثیر مردم و حرف‌ها را در خواندن و قرائت زیاد کنیم تا قاریان در حاشیه بمانند.
انتهای پیام
