ابعاد مختلف سیره قرآنی حضرت امام خمینی(ره)

حجت‌الاسلام علیرضا نخعی‌پور، استاد حوزه علمیه خراسان‌جنوبی، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان جنوبی با اشاره به ابعاد مختلف سیره قرآنی حضرت امام خمینی(ره) اظهار کرد: آنچه در سلوک فردی و اجتماعی امام مشهود است، حضوری پررنگ و عمیق از قرآن کریم در متن زندگی ایشان است. این حضور نه فقط در سطح قرائت و تلاوت، بلکه در عمق تدبر، تأمل و عمل به آموزه‌های وحیانی دیده می‌شود.

وی ادامه داد: نظم در زندگی، عبادت مداوم، توجه به عدالت، زهد و پرهیز از تجملات دنیوی، همگی نشانه‌هایی از تربیت قرآنی در ساحت شخصیتی امام هستند. امام خمینی(ره) مصداق واقعی آیه 46 سوره کهف بودند «الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا.» امام به‌درستی دریافته بودند که دنیا فانی است و ارزش حقیقی در عمل صالح و بندگی خداوند متعال نهفته است.

حجت‌الاسلام نخعی‌پور افزود: امام راحل همواره دغدغه محرومان و مستضعفان را داشتند و در عین حال، در برابر دشمنان دین و نظام اسلامی با صلابت و قاطعیت ایستادگی می‌کردند. این رفتار دوگانه امام، به‌وضوح تجلی مفاهیم بلند قرآنی در زندگی ایشان بود؛ یعنی هم تواضع و مهر نسبت به مؤمنان و هم شدت و اقتدار در برابر دشمنان داشتند.

وی با بیان اینکه انس امام با قرآن از دوران نوجوانی و جوانی‌شان شکل گرفته بود، تصریح کرد: سبک زندگی امام و تربیت دینی ایشان سبب شد تا قرآن، نه به‌عنوان یک متن مقدس صرف، بلکه به‌عنوان یک کتاب زندگی همواره در کنار ایشان باشد. اطرافیان و شاگردان امام بارها گفته‌اند که روزی از عمر امام نمی‌گذشت مگر آن‌که قرآن تلاوت کنند و حتی در برخی نقل‌ها آمده است که ایشان در هر روز چند جزء از قرآن را قرائت می‌فرمودند.

استاد حوزه علمیه خراسان گفت: امام خمینی(ره) از آیات قرآن در برخورد با دشمنان بهره می‌گرفتند و رفتاری کاملاً متفاوت با دشمنان اسلام نسبت به مردم خود داشتند. امامی که خود را خادم مردم می‌دانست و در یکی از سخنرانی‌هایشان تأکید کرده بودند که «من استفاده عنوانی از شما نخواهم کرد» و فرموده بودند «ما مدیون مردم هستیم»، در برابر دشمنان انقلاب و اسلام با قدرت و قاطعیت برخورد می‌کردند.

وی افزود: یکی از روشن‌ترین مصادیق حضور قرآن در رفتار امام همین تفاوت در برخورد با دوستان و دشمنان بود؛ مطابق با آیه شریفه 29 سوره فتح «أَشِدّاءُ عَلَى الكُفّارِ رُحَماءُ بَينَهُم»، که امام خمینی(ره) مصداق عینی آن بودند. رفتار ایشان با مردم پر از تواضع، محبت، دلسوزی و فروتنی بود.

حجت‌الاسلام نخعی‌پور گفت: وقتی فردی در ارتباط با اطرافیانش، با فروتنی رفتار می‌کند، این تجلی همان آیات قرآنی است که خداوند به پیامبر خویش دستور می‌دهد با مؤمنان متواضع باشد. این روحیه دقیقاً در وجود امام نهادینه شده بود و برخورد ایشان با مردم از جنس محبت و خاکساری بود.

وی با اشاره به نقل‌هایی از شاگردان و اطرافیان امام اظهار کرد: انس امام با قرآن یک انس ویژه و دائمی بود. همیشه قرآن در نزدیکی امام قرار داشت. به‌گونه‌ای که اگر فاصله‌ای بین برنامه‌های روزمره ایشان پیش می‌آمد، مثلاً هنگام پهن شدن سفره غذا، از آن فرصت برای قرائت قرآن استفاده می‌کردند. این نشان‌دهنده آن است که برای امام، هیچ زمانی خالی از ذکر خدا و انس با قرآن نبود.

استاد حوزه علمیه خراسان‌جنوبی بیان کرد: در ماه مبارک رمضان، امام خمینی(ره) دیدارها و جلسات خود را لغو می‌کردند، مگر موارد کاملاً ضروری، تا بتوانند ارتباط بیشتری با قرآن داشته باشند. طبق نقل‌ها، در این ماه شریف، امام هر سه روز یک ختم قرآن داشتند. این یعنی انس فوق‌العاده‌ای که از سلوک ایشان به‌وضوح نمایان است. وی ادامه داد: البته این قرائت، فقط در ماه رمضان نبود. در طول سال نیز قرائت قرآن جزء برنامه همیشگی روزانه امام بود. زمان‌هایی مانند قبل از اذان، پس از نمازهای پنج‌گانه و در وقت استراحت، به تلاوت قرآن می‌پرداختند. انس امام با قرآن به‌صورت منظم و در تمام ساعات زندگی جاری بود.

حجت‌الاسلام نخعی‌پور در پایان گفت: امام خمینی(ره) در واقع نمونه‌ای عینی از یک انسان قرآنی در دوران معاصر ماست. کسانی که با ایشان زیسته‌اند یا سخنان ایشان را شنیده‌اند، اذعان دارند که قرآن، نه فقط در کلام، بلکه در رفتار، تصمیم‌گیری، سیاست‌ورزی و زندگی روزمره ایشان حضور جدی داشت. جوانان امروز اگر بخواهند الگویی برای زندگی قرآنی بیابند، بدون تردید می‌توانند به سیره امام راحل رجوع کنند.