تکنیک‌های مؤثر در آموزش قرآن؛ از فناوری تا داستان‌گویی

محسن نادی، مربی قرآن مراکز دارالقرآن‌الکریم آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی با بیان اینکه موفقیت معلم قرآن می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد که یکی از این عوامل، داشتن دانش عمیق در مفاهیم قرآنی و تفسیر قرآن است، گفت: یک معلم قرآن باید بر علوم قرآنی، قواعد روخوانی، روانخوانی، تجوید، صوت و لحن تسلط کافی داشته باشد.

وی اظهار کرد: همچنین برای برقراری ارتباط مؤثر با دانش‌آموزان، معلم باید مهارت‌های ارتباطی قوی داشته باشد و بتواند مفاهیم را به شیوه‌ای جذاب منتقل کند. صبر و حوصله کافی برای درک نیازهای دانش‌آموزان و کمک به آن‌ها نیز در یادگیری ضروری است.

این مربی قرآن گفت: عشق به قرآن و انگیزه و اشتیاق کافی به تدریس نیز از دیگر عوامل مهم است، معلم باید بتواند از روش‌ها و ابزارهای نوین آموزشی برای جذب دانش‌آموزان استفاده کند و بتواند علاقه دانش‌آموزان را به یادگیری قرآن افزایش دهد.

وی با اشاره به اینکه برای بحث افزایش علاقه دانش‌آموزان به یادگیری قرآن، می‌شود از روش‌های مختلفی استفاده کرد، افزود: یکی از این روش‌ها ایجاد محیط جذاب است. معلم باید یک محیط جذابی را برای قرآن‌آموزان ایجاد کند که آن‌ها وقتی در این محیط قرار می‌گیرند احساس آرامش و لذت کنند. این مورد می‌تواند یک فضای دوستانه و دلپذیر برای قرآن‌آموزان باشد. استفاده از رنگ‌ها و دکوراسیون‌های زیبا و همچنین تکنولوژی، اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌های آموزشی می‌تواند یادگیری قرآن را برای آن‌ها سرگرم‌کننده و تعاملی کند.

این حافظ قرآن کریم تأکید کرد: استفاده از داستان‌های قرآنی و قصه‌گویی می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا بیشتر با مفاهیم قرآن آشنا شوند. همچنین، یک معلم باید از ابزار تشویق و پاداش در تدریس خود استفاده کند و پیشرفت‌های بچه‌ها را چه کوچک و چه بزرگ درنظر بگیرد و یا می‌تواند مسابقاتی برگزار کند، مانند مسابقات حفظ قرآن، قرائت، تلاوت و مفاهیم که این مسابقات باعث می‌شود حس رقابت و انگیزه در دانش‌آموزان تقویت شود.

وی در ادامه گفت: معلم قرآن باید به نیازها و علایق دانش‌آموزان توجه ویژه‌ای داشته باشد، زیرا وقتی که به نیازها و علایق دانش‌آموزان توجه می‌کند، این باعث می‌شود که محتوای آموزشی را راحت‌تر و بهتر به قرآن‌آموزان منتقل کند.

ضرورت استفاده از تکنیک‌های به‌روز در آموزش

نادی در پاسخ به اینکه چطور معلم قرآن می‌تواند تکنیک‌های تدریس را برای آموزش قرآن به‌روز کند، گفت: به‌روز کردن تکنیک‌های تدریس قرآن به‌صورت کلی به معلم قرآن کمک می‌کند که یادگیری قرآن را جذاب‌تر و مؤثرتر کند. چند تا راهکار می‌شود برای این کار درنظر گرفت که یکی استفاده از فناوری است، معلم می‌تواند از اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌های آموزشی برای تدریس قرآن استفاده کند که این ابزارها می‌توانند کمک کنند که یادگیری بهتر انجام شود.

وی ادامه داد: همچنین معلم می‌تواند از روش‌های تعاملی استفاده کند و بحث‌های گروهی و کارگاه‌های عملی در کلاس ایجاد کند که دانش‌آموزان با همدیگر مباحثات را داشته باشند. اگر دانش‌آموزان سن بالایی ندارند و به‌ویژه در مقطع ابتدایی، معلم می‌تواند از بازی‌ها، نمایش و فعالیت‌های هنری استفاده کند تا در عین سرگرمی، بچه‌ها آموزش قرآن را هم بهتر یاد بگیرند.

توضیح مفاهیم قرآن به زبان ساده باشد

نادی تأکید کرد: توضیح مفاهیم قرآن باید به زبان ساده باشد و معلم باید از کلمات و جملات ساده استفاده کند تا قابل فهم باشد و از اصطلاحات پیچیده پرهیز کند. به‌طور نمونه، اگر می‌خواهد تجوید را به دانش‌آموزان آموزش بدهد، می‌تواند بسیاری از اصطلاحات را حذف کند یا معادل آن‌ها را به‌کار ببرد.

وی در ادامه گفت: معلم باید تجربیات شخصی خود را با دانش‌آموزان به اشتراک بگذارد تا هم ارتباط عاطفی معلم و دانش‌آموز تقویت شود و هم آن محتوا را بهتر یاد بگیرند. همچنین، معلم می‌تواند فضایی را برای قرآن‌آموزان باز کند که به بحث و گفت‌وگو بپردازند و سؤالات و نظرات خود را آزادانه مطرح کنند.

مربی قرآن مراکز دارالقرآن‌الکریم آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی در خصوص اینکه نقش فناوری در آموزش قرآن چیست، گفت: فناوری نقش بسیار مهمی در آموزش قرآن دارد، از جمله مزایای آن می‌توان به دسترسی آسان به منابع آموزشی قرآن اشاره کرد، وقتی که از اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌ها استفاده می‌شود، دانش‌آموزان می‌توانند به منابع آموزشی قرآن دسترسی راحت‌تری پیدا کنند و در هر زمان و مکانی به یادگیری قرآن بپردازند.

این مربی قرآن ادامه داد: آموزش تعاملی نیز یکی از روش‌هایی است که می‌تواند کمک کند. ویدیوهای آموزشی، نرم‌افزارهای یادگیری و بازی‌های آموزشی یادگیری را جذاب‌تر می‌کند. همچنین، تکنیک‌های نوین آموزشی مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می‌تواند به شخصی‌سازی آموزش کمک کند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا معلم قرآن باید به مسائل روز جامعه آشنا باشد، گفت: بله، قطعاً نیاز است که یک معلم قرآن با مسائل روز جامعه آشنایی داشته باشد. این آشنایی به معلم کمک می‌کند که مفاهیم قرآنی را در زمینه‌های معاصر بهتر توضیح دهد و ارتباط مؤثرتری با دانش‌آموزان برقرار کند.

نادی یادآور شد: معلم قرآن باید از روش‌های خلاقانه برای آموزش قرآن استفاده کند. این روش‌ها می‌تواند شامل داستان‌گویی، بازی‌های آموزشی، هنرهای تجسمی و موسیقی باشد. همچنین، معلم باید به دانش‌آموزان کمک کند که آیات قرآن را در زندگی روزمره خود به کار ببرند و از آموزه‌های قرآنی در تصمیم‌گیری‌های روزمره استفاده کنند.