صلح درونی در لحظات دشوار زندگی و یک شادی دست‌یافتنی
یک روانشناس و کارشناس مذهبی با تأکید بر شکل‌گیری روابط اجتماعی درست براساس شادی و نشاط منطقی گفت: در هنگام وقوع حوادث منفی در زندگی باید به جای غم فکر کنیم که آیا من در ایجاد حوادث دخیل بودم؛ پاسخ این سؤال به صلح درونی فرد کمک خواهد کرد.
شادی و نشاط منطقی همان امری است که مورد تأکید اسلام قرار گرفته و هم از نظر روانشناسی لازمه تعالی روح انسان است؛ این شادی تأثیرگذاری بسیاری بر عملکرد و رفتارهای ما در زندگی دارد؛ بنابراین باید آن را شناخته و برای به دست آوردنش تلاش کنیم. شادی و امید در لحظات سخت زندگی درست همان امری است که برای ادامه حیات به آن نیاز داریم که به دست آوردن این نوع از نشاط نیازمند تمرین ذهنی است و باید با تلاش آن را به دست آورده و برای خود حفظ کنیم؛ برای پیدا کردن راه‌های حفظ نشاط حتی در مواقع سخت و در ادامه سلسله مصاحبه‌های ایکنا از خراسان‌جنوبی به عواملی که در پی نشاط ایجاد می‌شوند، می‌پردازیم.
حجت‌الاسلام قاسم فلسفی، روانشناس و کارشناس مذهبی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی در مورد ضرورت شادی و نشاط در جامعه و بسط آن اظهار کرد: امیرالمؤمنین علی(ع) می‌فرمایند: «شادی انبساط خاطر و نشاط می‌آورد و غم و اندوه، دل را گرفته و نشاط را برمی چیند.»، در میان تمام ادیان الهی، دین اسلام کامل‌ترین دینی است که به تمام ابعاد زندگی بشر توجه کرده و بسیاری از آموزه‌های اسلامی با موارد مطرح شده روانشناسان در زمینه شادی همسو و هماهنگ است؛ نکته حائز اهمیت این است که در آموزه‌های دینی به جایگاه و اهمیت شادی در زندگی و علل و آثار آن توجه ویژه‌ای شده؛ تا آنجا که به‌صورت مکرر در دستورات اسلامی و احادیث و روایات اهل بیت(ع)، شادی‌های مثبت و هدفمند بسیار توصیه و سفارش شده است.
بیشتر بخوانید:
- عواملی که برای جامعه نشاط می‌آفرینند
- آنچه جامعه را از توسعه برنامه‌های ورزشی به نشاط می‌رساند
- چگونه از وسواس فکری به افکار مثبت برسیم؟
وی با بیان اینکه بنابراین اسلام که دینی فطری و تأمین‌کننده نیاز‌ها و صلاح دنیا و آخرت انسان است، نه تنها مخالف شادی و فرح نیست، بلکه حامی و پشتیبان آن نیز است، تصریح کرد: جالب است به این نکته اشاره کنیم که شادی و نشاط در قرآن کریم بارها و بارها با واژه‌هایی چون فرح، فرحوا، تفرح، تفرحوا، تفرحون، فرحون و فرحین آمده است.
فلسفی ادامه داد: همچنین در قرآن واژگانی آمده است که هر کدام به بُعدی از مفهوم شادکامی اشاره دارد که شامل طمأنینه، سرور، لذت، أمن، سکینه، فکه، حبر، نضره، ناعمه، راضیه، ضحک، بهجت، نشره، نشاط، عیش، اهنأ و بشاشه بوده و در مجموع مفهوم شادی در حدود ۲۵ بار با واژه‌های گوناگون در قرآن تکرار شده است.
وی با بیان اینکه نکته مهم این است که باید شادی و اندوه که هر کدام در جای خود مورد نیاز انسان هستند را در جای طبیعی خود برای انسان قرار دهیم، بیان کرد: به‌طور مثال، به هنگام آغاز یک زندگی مشترک و شکل‌گیری یک خانواده، انسان‌ها شادی را می‌پسندند و در صحنه‌های غم بار شادمانی را نمی‌پسندند، اما اصل را در زندگی انسان بر شادی می‌گذارد و به عبارتی دیگر، اوقات شادی را غنیمت معرفی می‌کند.
این روانشناس و کارشناس مذهبی با بیان اینکه نشاط را می‌توان اساسی‌ترین مسئله مورد توجه برای تمام نسل‌ها و در سه جزء اساسی هیجانات مثبت، رضایت از زندگی و فقدان عواطف تعریف کرد، گفت: نکته‌ای که در این مورد مهم به نظر می‌رسد توجه به منشأ شادمانی و نشاط است که دل انسان را چه امری شاد کرده و می‌کند که از جمله عوامل مؤثر بر نشاط می‌توان به خانواده، محیط اجتماعی و شغلی، میزان درآمد، ارزش‌ها، باورها، اعتقادات و برخی خصوصیات شخصیتی، سلامت جسمانی و روانی، پیوند‌های عاطفی، اعتماد به نفس بالا، داشتن حمایت‌های اجتماعی، رضایت از ازدواج، رضایت و لذت بردن از محیط کار، دوست داشتن دیگران و طبیعت، فعالیت در امور خیریه و هدفمند بودن زندگی را نام برد.
وی بیان کرد: نشاط باعث به‌وجود آمدن روحیه امیدواری به آینده و نگرش مطلوب و رضایت‌آمیز نسبت به خود و دیگران می‌شود. همچنین این مفهوم باعث می‌شود که شخص بتواند روابط اجتماعی متعادلی برقرار کند. حال در این میان نشاط مثبت باعث دور شدن شخص از کینه و نفرت شده و زمینه انتخاب آگاهانه شخص در اهداف زندگی خود را فراهم آورده و زمینه‌ساز ایجاد روحیه تلاش برای تحقق و رسیدن به اهداف مورد نظر، افزایش موفقیت‌های شخصی و اجتماعی و تمایل بیشتر در کمک به دیگران است.
وی یادآور شد: انسان سست و تنبل و بی‌نشاط، نه تنها انگیزه فعالیتهای دنیوی، نظیر کار و تلاش، درس خواندن، معاشرت با خانواده و دوستان را ندارد، بلکه برای عبادت خداوند و فعالیت برای تأمین آخرت خویش نیز تلاشی نخواهد کرد. بنابراین، باید بکوشیم راه‌های نشاط را در زندگی یاد گرفته و به‌دنبال آن باشیم که در این زمینه می‌توان از نظر مشاوران بهره گرفت.
این روانشناس و کارشناس مذهبی بیان کرد: نکته دیگر این است که باید شادی واقعی و نه زودگذر را در زندگی بیابیم؛ بسیاری سؤال می‌پرسند که آیا می‌شود در شرایط تلخی که جوامع بشری با آن روبرو هستند شاد بود، باید گفت وقتی انسان به یک صلح درونی برسند در این مواقع نیز می‌تواند از شادی و امید برخوردار شود.
فلسفی ادامه داد: به‌طور مثال فکر کنید در شرایط اقتصادی نامطلوب و یا شرایطی که دائما زلزله‌های مختلفی در جهان رخ می‌دهد و جان انسان‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد نیز می‌توان شاد و با امید به زندگی خود ادامه داد؛ تنها باید به این فکر کنی که چقدر این شادی در زندگی‌ات تأثیر دارد. از سویی دیگر باید به این نکته بنگری که بسیاری از مواردی که در زندگی رخ می‌دهد، در دست انسان نیست؛ درست است انسان با اختیار آفریده شده اما گاهی مواردی رخ می‌دهد که خواست خداوند بوده و ما در آن دخیل نیستیم اگر به این موضوع فکر کنیم خواهیم توانست شادی زندگی را ادامه دهیم.
این مشاور خانواده اظهار کرد: در هنگام وقوع حوادث منفی در زندگی باید به جای غم به این نکته فکر کرد که آیا من در ایجاد حوادث دخیل بودم و آیا می‌توانستم جلوی بسیاری از موارد را بگیرم؛ پاسخ این سؤال به صلح درونی فرد کمک خواهد کرد و او را به ادامه زندگی امیدوارتر؛ چراکه ما در بسیاری از حوادث زندگی مانند وقوع زلزله یا از دست دادن یک عزیز دخیل نیستیم.
فلسفی با بیان اینکه همچنین فکر کردن به نکاتی از زندگی که هنوز نقطه امید هستند در کنار حوادث تلخ روزگار و روزهای پر از غم زندگی می‌تواند کمک‌کننده برای ادامه امید در زندگی باشد، تصریح کرد: از انسانی که عزیزی را از دست داده نمی‌توان انتظار شادی داشت؛ این غم طبیعی است، اما می‌توان از او انتظار داشت به مرور به زندگی پر از امید و شادی خود بازگردد، چراکه باید فکر کند که این مرگ و از دست دادن، در اختیار او نبوده و خداوند این‌گونه خواسته است.
وی با بیان اینکه در واقع درک خواست خداوند می‌تواند به صلح درونی و آرامش فرد و در نتیجه زندگی پر از شادی او کمک کند، اظهار کرد: اگر خداوند را ناظر بر تمام اعمال و زندگی خود دیده و او را صاحب حقیقی حیات خود بدانیم بهتر می‌توانیم جای غم و شادی را در زندگی پیدا کرده و به عبارت دیگر برای هر موضوعی غمی بزرگ در دل خود نسازیم.
این روانشناس خانواده بیان کرد: بهره‌گیری از مشاوران در هنگام وقوع حوادث تلخ زندگی نیز می‌تواند به بازگشت به حالت آرامش و شادی فرد کمک کند و این راهی برای رسیدن به زندگی مطلوب خواهد بود؛ اما در مجموع در تمام لحظات زندگی باید به وجود خداوند و اینکه هر ثانیه از زندگی به خواست اوست فکر کرد؛ این‌گونه به آرامش و در نتیجه شادی و امید می‌رسیم.
انتهای پیام
