امامت با غصب خلافت یا غیبت تعطیل نمی‌شود/ راز تولد علی(ع) در کعبه

جایگاه و کرامت امام علی(ع) در گزارش‌های تاریخی و روایات، با وجود تلاش‌ مذبوحانه برای محو شأن و جلالت ایشان، امری بدیهی و درخشان است.

خبرنگار ایکنا به مناسبت فرارسیدن ایام زادروز مولود کعبه، وصی رسول‌الله(ص) با محمد دولتی، استاد دانشگاه و پژوهشگر علوم دینی، گفت‌وگو کرده است که حاصل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

ولادت امیرالمؤمنین(ع) منشأ رخ دادن اتفاقاتی است و یک نکته مهم دارد که ما گاهی از آن غافلیم؛ وقتی ائمه و در رأس آنان شیخ‌الائمه علی(ع) به دنیا می‌آیند خیلی چیزها می‌تواند تغییر کند. البته اینکه دشمنان موانع ایجاد می‌کنند بحث دیگری است.

خوب است مقداری ذهنمان را از هرچه شنیده‌ایم خالی کنیم؛ خدایا امام علی(ع) را برای چه فرستادی؟ پیامبر آمده که رحمت خدا را در عالم فراگیر و همه را از رحمت و بخشش خدا بهره‌مند کند. به رسم دنیا، پیامبر(ص) مانند همه انسان‌ها روزی متولد شد و روزی از دنیا رفت، ولی آیا بعد از او همه چیز از بین می‌رود؟ پرچمی که پیامبر(ص) برافراشت باید از سوی چه کسی برافراشته بماند؟ شیعه و سنی نقل کرده‌اند که حضرت فرمودند علی جان! تو پدر امتی؛ «انا و علی ابواه هذه الامه.» پدر یعنی کسی که همیشه دغدغه و غصه فرزند دارد و به دنبال سامان‌ دادن زندگی اوست. 

وقتی خطبه غدیر را مطالعه می‌کنیم، گویی پیامبر(ص) همواره دغدغه امت را دارد و می‌فرماید که تبعیت از امیرالمؤمنین(ع) است که همه نیکی و خیرات را نصیب شما خواهد کرد و دستتان را از دست او بیرون نیاورید. امام محتاج مردم و به دنبال حکومت نیست و حتی وقتی خلافت را غصب و مردم خودشان را از نعمت ولایت بی‌بهره کردند امام نفرمودند حالا من شما را بیچاره می‌کنم و حتی وقتی خلفا از او مشورت می‌خواهند جواب می‌دهد. 

دست در دست پدر

امیرالمؤمنین(ع) «فتا» یعنی جوانمرد است؛ امام برای این موضوع آمده است. وقتی حضرت فاطمه زهرا(س) در بستر شهادت بودند خطاب به زنان مهاجر و انصار فرمودند که اگر شوهران شما می‌گذاشتند که علی(ع) سکاندار خلافت شود، طوری کارها را پیش می‌برد که آب در دلتان تکان نخورد. پدر دوست دارد زندگی را طوری مدیریت کند که فرزند و همسرش بتوانند رفاه و شرایط خوب و تحصیلات عالی داشته باشند. امیرالمؤمنین(ع) دلسوز و پدر امت بود؛ پیامبر(ص) فرمودند من رفتم، ولی علی(ع) هست، علم و دنیا و آخرت خواستید دستتان را در دست او قرار  دهید، ولی بماند که ما با ایشان و فرزندانشان چه کرده‌ایم و امروز هم در محضر آخرین فرزند ایشان، امام زمان(عج)، هستیم.

امامت تعطیل نمی‌شود

گاهی انگار ما امام زمان(عج) را یکی که کاری از دستشان برنمی‌آید می‌دانیم، در حالی که او پدری می‌کند، ولی بچه‌ها به سراغ او نمی‌روند؛ ما به کار خودمان مشغولیم و سرگرم دنیا هستیم. با غصب خلافت و غیبت که امامت تعطیل نمی‌شود و امامت چیزی نیست که مردم به کسی بدهند و مردم هم از او بگیرند. وقتی چنین کسی مانند علی(ع) وارد این دنیا شده و متولد می‌شود، اگر دنیا بداند او چه کسی است باید طور دیگری رفتار کند. امیرالمؤمنین(ع) در 25 سال خانه‌نشینی چقدر به فقرا و مستمندان و... رسیدگی کرد بدون اینکه بگوید من حاکم هستم. غذای او همانند غذای فقرا بود، لباسش از لباس فقرا پایین‌تر بود و چنین کسی متولد شد.

عذاب هم لازم است

خدا با ولادت علی(ع) همه محبتش را رو کرد؛ کسی متولد شد که شجاع‌ترین فرد و نسبت به مؤمنین پدر مهربان و نسبت به کفار عذاب بود و عذاب هم در جای خود لازم است؛ پدر و مادر به خصوص مادر هم که نماد مهر و محبت است ممکن است مهربان نباشد و خداوند با همه مهربانی وقتی کسانی که کافرند و قصد دارند دیگران را از نعمت و رحمت خدا مأیوس کنند، تحمل نمی‌کند. 

اگر امیرالمؤمنین(ع) جنگید یا او را وارد جنگ کردند به دلیل حمایت از مردم و امت است. حضرت به معاویه گفت معاویه ما برای چه بجنگیم و اگر تو با من مخالف هستی دو نفری با هم بجنگیم و چرا مردم را وارد عرصه می‌کنی. وقتی بعد از غصب خلافت به امام گفتند برویم بجنگیم و بکشیم و... فرمودند من چنین کاری نمی‌کنم، زیرا مردم کشته می‌شوند و اثری از دین نمی‌ماند. 

راز تولد علی(ع) در کعبه

شیعه و سنی داستان ولادت امام علی(ع) را نقل کرده‌اند؛ خداوند خانه‌ای دارد و از جمله ویژگی‌های آن حرمت است و خانه خدا باید پاک باشد؛ طهر بیتی للطائفین؛ در این شرایط بانویی به کعبه پناه می‌آورد و او می‌داند مولودش چیست و کیست. راوی می‌گوید دیدم کعبه شکافته شد(که البته خیلی تلاش کردند و می‌کنند این شکاف را بپوشانند ولی پوشانده نمی‌شود) جالب اینکه دیوار شکافته شد، در حالی که خدا می‌توانست در را باز کند و کلیددار کعبه در آن چند روز تلاش کرد که در را باز کند اما نتوانست. بعد از مدتی دیدند که دوباره دیوار شکافته شد و این بانوی جلیل‌القدر به همراه بچه‌ای در آغوش بیرون آمد که قطعا معجزه بود. مگر به دنیا آمدن فرزند حواشی چون آلودگی محل زایمان و ... را به همراه ندارد، ولی تولد علی(ع) این‌طور نبود.  

نکته جالب اینکه همه می‌گویند کعبه برای امیرالمؤمنین(ع) شکافته شد ولی به نظر بنده کعبه برای فاطمه بنت اسد شکافته شد و خدا از او پذیرایی کرد که امام علی(ع) را در شکم داشت و برای ما این پیام را دارد؛ کسی که علی(ع) را در شکم خود داشته باشد هرجا برود در به روی او باز خواهد شد. خدا خانه خود را می‌شکافد برای بانویی که معصوم نیست و به او وحی نمی‌شود و فقط به حرمت اینکه علی(ع) را باردار است خدا کعبه را برای او می‌شکافد. نباید این اتفاق تاریخی را مانند یک خبر در روزنامه بخوانیم؛ اشعاری که در این‌باره وجود دارد و اینکه حضرت ابوطالب(ع) به فاطمه بنت اسد چه گفته است و او چه می‌داند در تاریخ بیان شده است.

محبت یعنی چه؟

در روایات شیعه و سنی بیان شده است که محبت امیرالمؤمنین(ع) راهگشاست و گناهان را پاک می‌کند. زمخشری نقل کرده است که «من مات على حب آل محمد مات شهيدا ألا و من مات على حب آل محمد مات مغفورا ألا و من مات على حب آل محمد مات تائبا...»؛ و از آن طرف بیان شده که اگر کسی با بغض علی(ع) از دنیا برود فلان سرنوشت را دارد. محبت یعنی چه؟ آیا تاکنون عاشق‌ بودن را تجربه کرده‌اید؟ عاشق کسی است که هر جایی باشد حواسش به محبوب و معشوق است؛ هرگز حدیث حاضر و غایب شنیده‌ای/ من در میان جمع و دلم جای دیگر است.

انسان محب و عاشق هر جایی باشد حواسش به محبوب است و این معنای محبت تلقی می‌شود؛ محبت در رفتار و گفتار انسان قابل ملاحظه است. کسی که محبت علی(ع) را دارد محبت او را در درون دارد و دنیا در برابر او سر خم می‌کند. جالب است بدانیم همه انسان‌های طبیعی تجربه عشق را دارند. البته مرادم فقط عشق بین زن و مرد نیست، بلکه گاهی میل و علاقه شدید انسان ممکن است به یک شیء باشد. گاهی بچه‌ها یک هنرپیشه و یک فوتبالیست را دوست دارند و همه زندگی آن‌ها تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد. بنابراین قبل از آنکه عاشق چیزهایی شویم که ارزش ندارد خودمان عشق را تجربه کنیم. ما به دنیا آمده‌ایم تا عاشق کسانی شویم که در نزد خداوند پاک و آبرومندند و از آنان کاری برمی‌آید. بنابراین باید در دلمان این مسائل را نگه داریم و با خودمان حمل کنیم و در این صورت زندگی ما شیرین خواهد شد.