فروغی که به غروب جاویدان تبدیل شد

روز هشتم مرداد ۱۳۶۷ بود که پس از سه روز نبرد بی‌امان، با پاکسازی منطقه اسلام‌آباد و کرند غرب از وجود اعضای مجاهدین خلق که با حمایت ارتش بعث وارد خاک ایران شده بودند، عملیات مرصاد به پیروزی رسید، اما این عملیات داستان پیچیده‌ای داشت که سرتاسر آن از نفاق نشئت می‌گرفت.

عملیات مرصاد نبردی بود میان ارتش جمهوری اسلامی ایران و سازمان مجاهدین خلق که در اواخر جنگ ایران و عراق، در سال ۱۳۶۷ درگرفت. پس از چند روز درگیری در نهایت نیروهای ارتش ایران پیروز شدند و عملیاتی که توسط سازمان مجاهدین خلق طرح‌ریزی و اجرا شده بود و نام آن را فروغ جاویدان گذاشته بودند، عملا شکست را تجربه کرد.

حال از آن روزها بسیار گذشته، اما هنوز هم رزمندگانی هستند که عملیات مرصاد و داستان یک نفاق را به چشم دیده‌اند و از آن می‌گویند؛ رزمندگانی که اکنون ترکش‌هایی از جنگ را در سینه دارند، اما هنوز معتقدند باید  در آن روزها و در آن شرایط از ایران دفاع می‌کردند؛ ایرانی که هنوز هم به عقیده آنان از گزند منافقان به دور نمانده است؛ پای صحبت‌شان می‌نشینیم تا از آن عملیات روایت‌گری کنند.

سرهنگ ولی‌الله سیروسی از رزمندگان دفاع مقدس که در عملیات مرصاد حضور داشته است، در گفت‌و‌گو با ایکنا از خراسان‌جنوبی اظهار کرد: در ۱۳ سالگی وارد جبهه شدم و تا پایان جنگ در جبهه‌های حق علیه باطل حضور داشتم و تجربه حضور در عملیات مرصاد که یک عملیات منافقانه بود را نیز داشتم.

وی افزود: عملیات مرصاد یک عملیات متقابل بود و منافقین قصد اغتشاش و تصرف ایران را در سر داشتند که با شجاعت و دلیری رزمندگان اسلام به این خواسته خود نرسیدند و خاک ایران با دلیری مردان این سرزمین و وحدت و همدلی آنان همچنان پابرجا باقی ماند.

این رزمنده ادامه داد: رمز پیروزی این عملیات با توجه به امکانات کمی که ما در اختیار داشتیم همدلی، خلوص نیت، اعتقادات مذهبی و میهن‌دوستی بود؛ امروز نیز با وجود مشکلات اقتصادی که وجود دارد همچنان جوانان هستند که با خلوص نیت از میهن دفاع می‌کنند، اگر جایی نیاز به دفاع از وطن باشد جوانان جان بر کف هستند.

سیروسی با تأکید بر گسترش فعالیت‌های رسانه‌ای در خصوص روزهای جنگ، بیان کرد: در طی سال‌های گذشته در سینما شاهد رشد فیلم‌های زمان جنگ بودیم اما همچنان این موضوع جای تأمل داشته و نیازمند تمرکز بیشتری است.

وی با بیان اینکه عملیات مرصاد از جمله عملیات مهمی است که در آن نیروهای منافقین آسیب فراوانی دیدند و این امر سبب بازتاب این عملیات در عرصه جهانی شد، افزود: افرادی که تجربه این چنین عملیاتی را دارند، افراد مهمی هستند که می‌توان با بهره‌گیری از تجربیات آنان سبب پیشرفت کشور شد.

وقتی آخرین تیر یک منافق به سنگ می‌خورد 

محمد ابراهیم خدادوست، یکی از فرماندهان گردان امام علی(ع) در عملیات مرصاد نیز در گفت‌و‌گو با ایکنا از خراسان‌جنوبی اظهار کرد: عملیات فروغ جاویدان از سوی سازمان مجاهدین خلق ایران به سرکردگی مسعود و مریم رجوی از منطقه غرب کشور به سمت کرمانشاه آغاز شد؛ هدف عملیات این بود که منافقان ظرف ۴۸ ساعت به میدان آزادی تهران برسند و حکومت جمهوری اسلامی را ساقط کنند.

وی بیان کرد: این عملیات تاکتیکی با پشتیبانی دولت عراق و صدام حسین و تجهیز نیروها به مدرن‌ترین سلاح‌های روز دنیا و با به‌کارگیری یک هزار و 200 خودرو و بیش از چهار هزار و 500 نفر از سازمان مجاهدین خلق علیه ایران آغاز شد که در ۴۸ ساعت بعد در تنگه مرصاد معروف به تنگه چهارزبر در دو کیلومتری کرمانشاه، سازمان مجاهدین خلق با مقاومت و مبارزه رزمندگان اسلام مواجه شدند.

این رزمنده هشت سال دفاع مقدس ادامه داد: لشکر ویژه شهدا سه گردان نیروی رزمی داشت و در آن روز دو گردان امام علی(ع) و الغدیر از شهرستان بیرجند بودند که در عملیات مرصاد حضور داشتند و در مقابل عملیات فروغ جاویدان، عملیات مرصاد در پنجم مرداد 67 با رمز مقدس «یا علی بن ابیطالب» آغاز شده و سازمان مجاهدین خلق پس از ۴۸ ساعت با برجای گذاشتن بیش از دو هزار اسیر، زخمی و کشته به اردوگاه اشرف بازگشتند.

خدادوست با اشاره به اینکه عملیات فروغ جاویدان آخرین تیر صدام بود که امتحان خوبی برایش نبود، افزود: سازمان مجاهدین خلق عملیات خود را با نام فروغ جاویدان آغاز کرد و پس از سه روز به غروب جاویدان تبدیل شد و از نکات جالب این عملیات این بود که سازمان مجاهدین خلق با شعار الله‌اکبر و ما نیز با شعار الله‌اکبر عملیات را آغاز کرده بودیم، اما ما بر حق و آنها بر باطل بودند.

متناسب با سن جوانان از جنگ سخن بگوییم 

وی با بیان اینکه از جمله عوامل پیروزی در این عملیات حضور داوطلبانه مردم کرمانشاه برای مقابله با اغتشاشگران و فرماندهی مقتدرانه شهید صیاد شیرازی که بعدها در ۳۱ فروردین ۷۸ به دست همین سازمان مجاهدین خلق به شهادت رسید، بود، تصریح کرد: از عوامل دیگر پیروزی هماهنگی، همدلی و وحدت نیروهای نظامی کشور برای جلوگیری از تهاجم سراسری متجاوزان بود.

این رزمنده با گلایه از آثار سینمایی در حوزه جنگ، اظهار کرد: عملیات مرصاد به اندازه هشت سال جنگ مطلب و مفهوم دارد و می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد، اما آن‌طور که باید و شاید در حوزه سینما و تلویزیون به آن پرداخته نشده و یا از تجربیات افراد حاضر در این عملیات بهره برده نشده است.

وی بیان کرد: فعالیت‌های پژوهشی نیز در یگان‌های نظامی در رابطه با عملیات مرصاد صورت گرفته و اسناد و مدارکی جمع‌بندی شده است، اما در بین مردم و جوانان به‌صورت عام عملیات مرصاد دیده نشده که جا دارد پژوهشگران و اهالی سینما این نکته را مدنظر خود قرار داده و به آن بپردازند تا برای نسل جوان به زبان خود و متناسب با سن آنها خوراک فرهنگی آماده کنند.

روایت هوش یک فرمانده و وحدت یک گردان 

سرهنگ محمدحسین به‌روش نیز که آن روزها در عملیات مرصاد حضور داشته و اکنون جانباز دفاع مقدس است و ترکش روزهای جنگ را در بدن دارد به خبرنگار ایکنا گفت: در اوایل جنگ ستوان دو و ۲۴ ساله بودم؛ در عملیات‌های متعددی حضور داشتم که یکی از این عملیات‌ها، مرصاد بود.

وی ادامه داد: عملیات مرصاد در منطقه غرب برای مقابله با منافقین صورت گرفت؛ روایت آن به این شکل است که بعد از پذیرش قطعنامه عراق و ایران در ۳۱ تیرماه، سلسله عملیات‌هایی در نوار مرزی ایران آغاز شد و با توجه به ضعف دفاعی که در آن زمان وجود داشت منافقین که با کمک عراق مجهز شده بودند به سمت مرزهای ایران حرکت کرده تا خود را سه روزه به میدان آزادی تهران برسانند؛ آن‌ها حتی تا اهواز پیشروی کردند که به همت مردم رزمندگان عقب رانده شدند.

این رزمنده دفاع مقدس با اشاره به اوضاع ایران در هنگام آغاز عملیات فروغ جاویدان، افزود: از آنجایی که ایران تازه از مهلکه جنگ رهایی یافته بود و نیروها منسجم نشده بودند، شورای عالی دفاع با برنامه‌ریزی که انجام داد فرماندهی این عملیات را به شهید صیاد شیرازی واگذار کرد؛ شهید صیاد شیرازی به‌دلیل تسلط بر آن منطقه، توسط یک هواپیما به کرمانشاه می‌رود و با جمع کردن خلبان‌ها، در بررسی‌های اولیه متوجه می‌شود که متجاوزان منافقین هستند و ارتش عراق به‌طور ظاهری با آنها نیست، پس با هوش و ذکاوتی که داشت تصمیم گرفت نیروهای منافقین را به منطقه چهارزبر هدایت کند.

به‌روش افزود: شهید صیاد شیرازی و نیروهایش طی یک عملیات غافلگیرانه و برنامه‌ریزی شده به منافقان ضربه مهلکی وارد کردند، به‌طوری که نیروهای هوایی ابتدا بمباران را آغاز کرده و سپس رزمندگان و مردم نیز زمینی به آنان حمله کردند؛ مردم و رزمندگان برای حفظ خاک خود هدف یکسانی داشتند و برای رسیدن به این هدف متحد بودند، اخلاص همدلی را محور عمل خود قرار داده و تلاش می‌کردند.

در روایت‌گری روزهای جنگ انصاف را از یاد نبریم 

وی با بیان اینکه وحدت آن روزها اگر در جامعه امروز ایران وجود داشت هیچ مشکلی بر ما هموار نمی‌شد، افزود: اگر هدف را مبنی بر رفاه مردم قرار داده و همه برای رسیدن به این هدف متحد و همدل باشند مشکلاتی همگی از سر راه برداشته می‌شود؛ از طرفی اگر برخی مسئولان از منافع خود بگذرند و به فکر منافع مردم باشند، مردم نیز با همدلی با آنها همراه شده و این کشور شاهد پیشرفت‌های فراوان خواهد بود.

این رزمنده با اشاره به تولید آثار هنری در مورد جنگ و ضرورت توجه به جزئیات در آن، بیان کرد: در جبهه‌های جنگ هر کس به نحوی در پیروزی جنگ سهیم بوده پس باید در فیلم‌سازی انصاف را رعایت کرد و قبل از دست به قلم شدن ابتدا در مورد آن عملیات یا فیلم تحقیق و پژوهش کافی صورت بگیرد، انصاف را رعایت کنند و بعد داستان بسازند که متأسفانه به این موضوع دقت نشده است.

به‌روش یادآور شد: یادمان باشد خون‌های زیادی در جنگ ریخته شده که اگر به هرکدامشان توجه نکنیم حق‌الناسی بر گردن ما می‌ماند. بنابراین رسانه‌ها، اهل قلم، افراد هنری و فیلم‌سازان باید به تمام جوانب یک عملیات در هنگام روایت‌گری توجه کنند تا حق‌الناسی بر گردنشان نماند؛ امری که اکنون کمتر به آن دقت می‌شود.