جهاد تبیین نیازمند توجه جدی اصحاب رسانه است
عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی‌العالمیه گفت: جهاد تبیین، خنثی‌کننده توطئه دشمن است. با این کار، می‌توان حرکت‌های صحیح را منتشر کرد و به سؤالات پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدحسین رفیعی، مدیرکل قرآن و حدیث جامعةالمصطفی‌العالمیه در آیین افتتاح نخستین دوره حضوری آموزش خبرنگاری، ویژه طلاب و فضلایی از ۳۵ کشور جهان که از سوی خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در ساختمان اتحادیه طلاب آفریقایی مقیم ایران در قم برگزار شد، اظهار کرد: ما به‌عنوان کسانی که خداوند متعال در آیه ۱۴ سوره عنکبوت فرموده است؛ «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ...»، در واقع حلقه واسط ایثار در قوم خود هستیم و باید سخنان اهل‌بیت(ع) و آنچه را که در حوزه قرآن کریم اتفاق افتاده است، به گوش مردم برسانیم. ما و شما واسط در اتصال میان قرآن و عترت با قوم و مردم هستیم.
استاد جامعةالمصطفی‌العالمیه تصریح کرد: سابقه تعامل ایکنا و المصطفی سابقه‌ای دیرینه است. هجده سال است که طلاب ما در سراسر دنیا از اخبار ایکنا بهره‌مند بوده‌اند؛ از جمله همین دوره‌ای که در حال برگزاری است، در ادوار مختلف به شیوه‌هایی دیگر انجام شده است.
تبلیغ و تبیین عباراتی قرآنی
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی با اشاره به امر تبلیغ و تبیین، اذعان کرد: با توجه به اینکه در یک جمع قرآنی و رسانه‌ای هستیم، باید یک بحث تفسیری و محتوایی هم داشته باشیم؛ چرا که قرار است بعد از این اخبار و رویداد‌های قرآنی به زبان‌های مختلف از سوی شما عزیزان در جهان اسلام و بین امت اسلام تولید و منتشر شود؛ باید بدانیم که ما یک تبلیغ و یک تبیین داریم. هر دو تعبیر در قرآن همراه با مشتقاتشان به‌صورت فراوان آمده است. همچنین مقام معظم رهبری بحث جهاد تبیین را به‌عنوان یک مأموریت ویژه معرفی فرموده‌اند که باید بدانیم تفاوت این دو چیست؟
وی ادامه داد: تبلیغ، آن مأموریت و رسالت اولیه همه انبیاست که جنبه تدافعی ندارد، یعنی آنچه که از طرف خداوند متعال به انبیا نازل می‌شود، توسط انبیا و نایبان ایشان که من و شما هستیم، باید به گوش مردم برسد؛ این فضای تبلیغ است. اما تبیین چیست؟ تبیین، به عنوان عبارتی که امروزه در ادبیات فارسی رایج و ظاهراً منظور مقام معظم رهبری است، جنبه تدافعی دارد؛ یعنی یک اتفاق یا یک شبه در فضای دین و مذهب به‌وجود می‌آید و این وظیفه من و شماست که این شبهه را تبیین و نسبت به آن روشنگری داشته باشیم. به عبارت دیگر مخاطب ما در تبلیغ، ممکن است مسلمان و غیرمسلمان باشد؛ اما در تبیین، مخاطبان ما خودی‌ها هستند که یا مسلمانان‌اند یا کسانی هستند که در معرض شبهات خطرناک قرار گرفته و امکان جدایی و انفصال این‌ها در برخی از معارف و آموزه‌های دینی وجود دارد، این روشنگری و تبیین وظیفه ما و شماست.
حضرت موسی(ع) و تبلیغ و تبیین
وی به داستانی از حضرت موسی(ع) اشاره و اضافه کرد: آنچه که در داستان‌های حضرت موسی(ع) اتفاق می‌افتد، در قرآن کریم دو بخش دارد؛ بخش اول، تبلیغی است که حضرت موسی(ع) در عصر فرعونیان انجام داد. فرعون غرق شده و قوم بنی‌اسرائیل با گذشتن از رود نیل نجات پیدا می‌کنند، این رویکرد تبلیغی بود. حال آنکه خود بنی‌اسرائیل پس از نجات، دچار انحراف اندیشه‌ای شده و افکاری شبیه فرعون را دنبال می‌کنند؛ تا جایی که پیغمبرشان را متهم می‌کنند به قتل، یا از حضرت موسی(ع) درخواست ساخت بُت دارند. یعنی آن‌قدر توهّمات و شبهات، باورهایشان را تحت تأثیر قرار می‌دهد که شبیه فرعون می‌شوند. منتهی فرعون قدرت داشت و این‌ها نه. یعنی خودی‌ها هم ممکن است در معرض خطر باشند. اینجا حضرت موسی(ع) نگاه تبیینی را در میان قوم خود به‌کار می‌گیرد و دائم باور‌های دینی را ترویج کرده و شبهات اعتقادی آنان را پاسخ می‌دهد تا دچار انحراف و سرنگونی نگردند. پس داستان‌های حضرت موسی(ع) دو بخش دارد؛ آن بخشی که مربوط به فراعنه و البته بنی‌اسرائیل در همان دوران انجام گرفت «تبلیغ» است و آنچه در نیمه دوم رسالت ایشان اتفاق می‌افتد «تبیین» است. امروز ما در فضایی قرار داریم که باید تبلیغ و تبیین دین خدا را داشته باشیم، دفع شبهات، دفع توهّمات و باور‌های نادرست، این هجمه سنگینی که جهان غرب به معنای واقعی کلمه علیه امت اسلام و تشیع در پیش گرفته، رسالت طلاب و مبلغان عرصه دین را دوچندان کرده است؛ یعنی این هجمه و تهاجم فرهنگی می‌تواند فردی را در همین سرزمین به نگاهی غربی متمایل ساخته و در مسیر انحطاط قرار دهد.
رفیعی در ادامه تصریح کرد: امروز دشمن نه‌تنها در جمهوری اسلامی ایران، بلکه در تمام کشورهای اسلامی، شبهات متنوع و بسیار سنگینی وارد می‌کند و ذهن، فرهنگ و باور مردم مسلمان را به تدریج تغییر می‌دهد؛ لذا وظیفه من و شما این است که واقعیت‌های دین و حقیقت اسلام را برای همگان تبیین کنیم و آنچه را که در حوزه دین جنبه توهمی و تخیلی دارد، دفع کنیم. حضور در کارگاه آموزشی خبرنگاری، در واقع قدرت مانور و آگاهی و اشراف شما را نسبت به مسائل، ژرف و دقیق می‌کند تا دانش خود را به بهترین شیوه به جامعه عرضه کنید و اثرگذاری بیشتری داشته باشید.
جهاد تبیین، خنثی کننده توطئه دشمنان
وی افزود: جهاد تبیین، خنثی‌کننده توطئه دشمن است. با این جهاد، می‌توان حرکت‌های صحیح را منتشر کرد و به سؤالات پاسخ داد. همچنین با جهاد تبیین می‌توان ابهام‌آفرینی‌های موجود در فضای اجتماعی و مجازی را به‌نوعی مورد نقد قرار داد و با آن مقابله کرد. از جمله مباحث مهم که امروزه باید مورد توجه اصحاب فرهنگ، مطبوعات، اهل قلم و اهالی تبلیغ ترویج دین صورت بگیرد، مسئله «جهاد تبیین» است. امروز دفاع از حقیقت، حفظ اذهان، افکار مردم و بیان واقعیت‌ها، بزرگ‌ترین عبادت برای اصحاب رسانه، به‌ویژه رسانه‌هایی است که مروّج و مبلغ دین هستند.
استاد جامعةالمصطفی‌العالمیه ادامه داد: اصل تبیین ریشه قرآنی دارد و وظیفه پیغمبر، علما، اندیشمندان و قرآن‌شناسان است؛ تبیین فرمایش خدا این است که آیات قرآن، چه آیات تکوینی و چه تشریعی، برای مردم توضیح داده شود. سپس مردم راه درست را انتخاب و از آنچه خدا حرام دانسته، اجتناب کنند.
وی بیان کرد: رسانه صرفاً تلویزیون، خبرگزاری و رادیو نیست، بلکه منبر، خطبه نماز جمعه، همین کلاس‌های آموزشی، کتاب‌ها و نوشته‌ها به نوعی رسانه هستند. رسانه در ایجاد و عمل به تکلیف و رشد جامعه مؤثر است. همچنین رسانه باید در جهت توزیع، تقویت و توسعه جهاد تبیین در بین مردم فعالیت کند.
مدیرکل قرآن و حدیث جامعةالمصطفی‌العالمیه در پایان سخنان خود از محمدحسین حسنی، مدیرعامل خبرگزاری بین‌المللی قرآن کریم(ایکنا) برای تحقق این رویداد بین‌المللی و تبیین جهاد رسانه‌ای تقدیر و تشکر کرد.
گزارش از اکبر پوستچیان
انتهای پیام
