حجتالاسلام بهزاد زارع، کارشناس مسائل سیاسی در گفتوگو با ایکنا، درباره تأثیرات مصوبات مجلس یازدهم در راستای حمایت از فرزندآوری و جوانسازی جمعیت گفت: بحران جمعیت در کشور عمیقتر و خطرناکتر از چند مصوبه و بخشنامه دولت و مجلس است و لازم است این بحران برای مردم بهدرستی تشریح و تبیین شود و مقابله با آن را به خود مردم سپرد. مردمی که برای بیرون راندن شاه و پیروزی انقلاب اسلامی، تشکیل حکومت و همچنین یک دهه دفاع مقدس با مدیریت و درایت امام راحل(ره) پای کار آمدند و کشور را در این صحنه و موارد متعدد دیگر از بحران نجات و عبور دادند. امامین انقلاب هرگز برای سپردن کار به مردم، امتیاز و تشویقی در نظر نگرفتند، امروز اگر به مانند همه کشورهای دنیا برای رزمندگان و مجاهدان و جانبازان سهمیه و حمایتی لحاظ میشود، مربوط بعد از جنگ و جهاد است، وگرنه هرگز امام نفرمودند راهپیمایی کنید، به جبهه بروید و... تا از فلان امتیاز و طرح تشویقی بهره ببرید.
بیشتر بخوانید:
وی افزود: بهراستی امام(ره) چه کرد که مردم همواره پای کار انقلابشان بودند؟ آن مرد بزرگ؛ مردم را متوجه خطر استمرار حکومت شاهنشاهی و عمق تهاجم دشمن بعثی کرد و این تبیین صحیح موجب حضور همهجانبه مردم در صحنه شد. امروز هم باید مردم و جامعه را متوجه خسارات مادی و معنوی بحران جمعیت کرد و برای مقابله با آن یک عزم جدی و فراگیر رقم زد که مشوقها در این مسیر لازم، اما کافی نیست. اینکه رهبر انقلاب «جهاد تبیین» را مطرح میکنند مربوط به موضوعات صرف سیاسی نیست، این جهاد ابعاد متعددی دارد که نشان دادن عمق فاجعه پیری جمعیت کشور، یکی از این ابعاد است.
ضرورت جهاد تبیین در جوانسازی جمعیت
کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه اقداماتی که تاکنون از سوی دولت و مجلس در این رابطه انجام شده است را نادیده نمیگیریم، اما در برابر تهدیدی که با آن روبهرو هستیم، ناچیز است، گفت: موضوع دیگری که در جهاد تبیین پیری جمعیت باید به آن توجه جدی کرد، انحراف دلایل این پیری است؛ یکی از موارد انحرافی، «اقتصاد» است که با یک نگاه به تعداد جمعیت خانوادههای مرفه و دهکهای بالای جامعه و مقایسه آن با دهکهای پایین و اقشار کمدرآمدتر؛ بهراحتی این ادعا برای کاهش فرزندآوری خانوادهها کماهمیت جلوه میکند، پس موضوع اقتصاد برای تمایل خانوادهها به فرزندان حداقلی، آدرسی غلطی است که به جامعه تزریق و تلقین شده است.
زارع متذکر شد: من منکر مشکلات اقتصادی و تأثیر ناچیز آن در کاهش جمعیت نیستم، لیکن معتقدم ما با مشکل فرهنگی در این موضوع مواجهیم. خانوادههای مرفه ما برای نگهداری سگ و گربه و حیوانات خانگی میلیونها هزینه میکنند اما از فرزندآوری دوری میکنند، این فقر فرهنگی است یا فقر اقتصادی؟ فقر فرهنگی با مشوقهای اقتصادی برطرف نمیشود، علاج این درد «جهاد تبیین» برای روشن شدن واقعیت و حقیقت است. علما، اساتید، نخبگان، رسانهها و هر ایراندوست و میهندوستی باید عمق فاجعه را به مردم گوشزد کند تا جامعه متوجه آثار هولناک پیری جمعیت بشود که اگر چنین شود، خود مردم مثل بسیاری از بحرانهای چهل سال گذشته، بهخوبی آن را دفع میکنند.
وی تأکید کرد: موکداً خواهش میکنم وقتی در اطرافمان خانوادههای پردرآمد بهجای فرزندان بیشتر، دنبال حیوانات خانگی بیشتر و تنوع آنها هستند، خود را با مشوقها و طرحهای کاغذی فریب ندهیم.
این تحلیلگر مسائل سیاسی در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر افزایش و جوانی جمعیت بر رشد و توسعه اقتصادی ایران گفت: جوانی جمعیت نهتنها اقتصاد، که کشور و جامعه را در همه بخشها جوان، پویا، سرزنده و در حال رشد نگه میدارد. برای نمونه نگاهی به سن فرماندهان و رزمندگان و شهدای دفاعمقدس یا مبارزان و مجاهدان انقلابی، بهخوبی نشان میدهد اقتدار و امنیت و استقلال کشور در گروه نیروی جوان و بالنده آن است. در واقع اساس استقلال کشور در استقلال اقتصادی است و لازمه استقلال در اقتصاد هم نیروی انسانی است که پیری آن موجب کندی چرخه اقتصاد، توقف آن و در نتیجه وابستگی کشور میشود.
زارع در پاسخ به این شبهه که شرایط اقلیمی و آبوهوایی کشور، گنجایش جمعیت بالای هشتاد میلیون نفر را ندارد، تصریح کرد: این ادعای عجیب هم ناشی از همان موضوعات انحرافی و غلط است که در ابتدا به آن پرداختم. ایران هفت درصد منابع دنیا را در اختیار دارد اما جمعیت فعلی آن؛ تنها یک درصد جمعیت جهان است. یا اینکه ما کشوری چهار فصل و دارای آبوهوای بسیار خوب در تمام روزهای سال هستیم که امکان زندگی در هر نقطه از خاک کشور وجود دارد.
پاسخ به یک شبهه
وی افزود: اینکه گفته شود ایران گنجایش جمعیت بالای هشتاد میلیون را ندارد، حرف لغوی است که دشمن در دهان ناآگاهان و عوام میگذارد تا آنها هم تکرار کنند، اما دیر یا زود مانند طرح «کنترل جمعیت» دهه شصت مشخص میشود چه کسانی سر در چه آخوری کردهاند تا به وطن و هممیهنان خود آسیب وارد کنند.
وی ضمن تأکید بر حمایت مادی از زنان اما محدود کردن حمایتها را به مسائل مادی صحیح ندانست و در این رابطه گفت: اینکه زنان را با پول و مادیات تشویق به فرزندآوری کنیم، تا حدودی توهین به این قشر از جامعه است. راهکار همان تبیین نقش زن و اهمیت جایگاه آن در خانواده است. اگر حاکمیت و دستگاههای فرهنگی بتوانند عظمت مادر بودن را برای زنان ما تبیین کنند نهتنها مشکل فرزندآوری که موضوعات دیگری مانند بدحجابی و بیعفتی هم در جامعه رنگ میبازد و زنان ما صید چنین دامهایی نمیشوند.
زارع ادامه داد: امروز متأسفانه ما متأثر از فرهنگ غرب، مقام مادر بودن را تنزل داده و مفتضح کردهایم، بانویی که نمیداند چرا باید درد فرزندآوری را تحمل کند، با پول و مادیات رنجش از بین نمیرود. مگر غربیها و کشورهای متمول و توسعه یافته اروپایی توانستهاند با پول و طرحهای مادی مانع پیری جمعیت خود شوند؟ راهکار، همان تبیین برای تغییر جهانبینی خانوادهها با هدف تغییر سبک زندگیهاست. باید نقش بیبدیل مادری را برای زنان پررنگ و آنها را از سبک غلط لذتمحوری غرب دور و با فرهنگ غنی دینی خود عجین کنیم.
وی بیان کرد: فرهنگی که مقام مادری را چنان میداند که بهشت، که غایت آرزوی انسانهاست را زیر پای او تعبیر میکند، درک همین ارزش و جایگاه کافی است تا زنان آزاداندیش جامعه ما، این مقام را با هیچ مشوق و طرح مادیای برابر ندانند و خود را از آن محروم نسازند.
کارشناس مسائل سیاسی در پایان تأکید کرد: ذکر این نکته خالی از لطف نیست، مادر ما یازده بار حس زیبای مادری را تجربه کرد در حالی که مانند بسیاری از مادران همعصر خود هیچگاه به مادیات فکر نکرد و امروز هم مایی که در خانوادهای با درآمد حداقلی رشد کردیم، چیزی از فرزندان خود کم نداریم. عدهای بهجای درک حقیقت، با شعار و ادعای کیفیت زندگی سعی در انکار حقیقت دارند تا به زعم خود حرف جدیدی زده باشند، اما معنای مدرنیته کشتن واقعیت نیست و واقعیت همان ارزش والای جایگاه مادری است که نباید بانوان سرزمین خود را رسیدن به این جایگاه؛ آگاهانه یا ناآگاهانه منع کرد.
گفتوگو از سعید امینی