الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می‌تواند به نسخه‌ای برای جهانیان تبدیل شود

به گزارش ایکنا، دکتر غلامعلی افروز، رئیس اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت به تشریح عملکرد یک دهه گذشته مرکز در بررسی جزئیات سند الگو پرداخت.

متن گفت‌وگو را می‌خوانید؛

ایکنا- در حالی که رهبر فقید انقلاب اسلامی در سخنانشان همواره بر جمهوری اسلامی تاكيد داشتند، علت انتخاب نام «اسلامی ایرانی» برای سند الگو چیست؟ این نام‌گذاری چه پیامی دارد؟

به نظر بنده یکی از دلایل تقدم واژه اسلامی بر کلمه ایرانی در نام‌گذاری مرکز الگو، فراگیرتر بودن اسلام در جهان است. اسلام به دلیل تکیه بر فطرت، معنویت و منطق، دینی جهان‌شمول است. پیامبر اسلام هم رحمت‌ للعالمین است به همین دلیل است که وقتی در نام‌گذاری مرکز الگو گفته می‌شود «اسلامی» به مفهوم جهانی و جهان‌شمولیت اندیشه اشاره می‌شود. این راهی است که قرار است طی 50 ساله آینده در کشور طی شود.

خاتم پیامبران الهی فردی بسیار اخلاقی، معنوی، منطقی و عقلانی بودند به عبارت دیگر ایشان اسوه‌ای بی‌نظیر برای بشریت در طول تاریخ هستند و این یعنی اندیشه ایشان فرازمانی، فراسرزمینی و جهان‌شمول است.

بنا به فرمایش پیامبر(ص) «دیانت همان عقلانیت است» به عبارت دیگر هر کس دیانت داشته می‌تواند ادعا کند که صاحب خرد و عقلانیت است و هر کس عاقل است می‌تواند ادعا کند که متدین و دیندار واقعی است. پس دین و عقل لازم و ملزوم و درهم تنیده هستند. هوش، ابزار و عقل حکمت، درایت و بصیرت است.

به دلیل جهان‌شمول بودن اسلام، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می‌تواند به نسخه‌ای برای استفاده همه جهانیان تبدیل شود. وقتی این سند چنین کشش و سطحی دارد، طبیعتا می‌تواند برای کشورهای اسلامی و عربی هم الگو و مبنا باشد.

به نظر بنده علت به کار رفتن واژه «ایرانی» در نام‌گذاری مرکز الگو این است که گفته شود این سند مختص سرزمینی نوشته شده است که دارای ویژگی‌ها و مقتضیات منحصر به فرد، زیستی، فرهنگی و بومی در جغرافیای سرزمینی ایران است.

ایکنا- برای اجرای سند الگو در کشورهای اسلامی باید چه تغیراتی در این سند اعمال شود؟

اگر سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بخواهد در کشورهای اسلامی یا سایر کشورهای جهان پیاده شود قابلیت تغییر، اصلاح و تبدیل در چارچوب فرهنگ، زیست‌بوم و محدوه جغرافیایی و تمدنی کشورهای هدف را دارد و مثلا می‌تواند به سند الگوی اسلامی عراقی پیشرفت یا سند الگوی اسلامی مالزی پیشرفت یا سند الگوی اسلامی کنیایی پیشرفت تغییر نام پیدا کند.

ایکنا- آیا سند الگو یک کلان‌نظریه یا سندی راهبردی است یا نوعی گفتمان اجتماعی؟

سند الگو از دیدگاه‌ها، تجارب جهانی و سایر اسناد ملی و جهانی استفاده کرده است. همچنین متخصصان آینده‌پژوه و صاحب‌نظران علوم مختلف به خصوص علوم اجتماعی و خانواده با توجه به وضعیت موجود، وضعیت مطلوب را در قالب تحقیقات آینده‌پژوهانه پیش‌بینی می‌کنند.

در طراحی و پردازش سند الگو نظریه‌های مختلفی مبنای تحقیق و بررسی‌های عمیق کارشناسی قرار گرفت و حالا که این سند در آستانه ابلاغ قرار دارد باید سراغ گفتمان‌سازی و بسترسازی برای اجرای جدی سند هم در بخش دستگاه‌های متولی و هم در سطح جامعه برویم.

البته سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت صرفا محدود به نظریات محض دانشمندان تدوین نشده است که مورد خدشه آراء و نظریات سایر اندیشمندان قرار بگیرد بلکه فوندانسیون محکمی دارد که متکی بر ارکان و اصول محکمی چون مبانی، آرمان، رسالت، افق، تدابیر تدوین شد که اصول جهان‌شمولی است.

در تدوین و نگارش مفاد مربوط به بخش مبانی صدها ساعت زمان اختصاص یافت تا مبانی محکم و جهان‌شمول مبتنی بر واقعیات جاری کشور نوشته شود. نیاز امروز کشور و خانواده‌ها، اجرای تدابیر متعدد سند الگوست.

اطلاع‌رسانی و گفتمان‌سازی درباره جزئیات سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نباید صرفا به رادیو و تلویزیون یا رسانه‌ها محدود شود چون مشخص نیست که عموم مردم چقدر تلویزیون می‌بینند یا چند دقیقه رادیو گوش می‌کنند یا چقدر روزنامه می‌خوانند. باید به نحوی تدبیر شود تا جزئیات سند الگو از طریق حدود 750 هزار معلم و حدود 250 هزار مشاور مدرسه در 108 هزار کلاس درس برای دانش‌آموزان سراسر کشور به نحوی تبیین شود که این سند به گفتمان ملی تبدیل شود.

بیش از 95 درصد دانشجویان در دانشگاه‌ها و طلاب در حوزه‌های علمیه سراسر کشور اطلاعی از کلیات و جزئیات سند الگو ندارند بنابراین متولیان وزارت علوم و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه از طریق مشاوران و اساتیدشان باید ابعاد و جزئیات سند الگوی اسلامی ایران پیشرفت را برای میلیون‌ها دانشجو و طلاب سراسر کشور تبیین کنند. کار سختی پیش‌روی متولیان حکومتی، دولتی و رسانه‌ای است تا گفتمان سند الگو به درستی بین آحاد جامعه نهادینه شود.