تغذیه‌ای که بر رفتار انسان بیشترین اثر را دارد

حجت‌الاسلام سیدحسن سیدی، مدرس حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی اظهار کرد: غذا در آموزه‌های دینی بسیار مورد تأکید قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه غذا برای توانمند شدن انسان، ادامه حیات و تندرستی برابی انجام واجبات دینی از سوی خداوند متعال برای انسان‌ها مقدر شده است، افزود: اسلام و قرآن که برای همه موارد زندگی انسان‌ها برنامه دارد، از این موضوع نیز غافل نشده است و حتی آدابی را در غذا خوردن برای انسان بیان کرده است.

مسئول نهاد نمایندگی معظم رهبری دانشگاه علوم پزشکی بیرجند بیان کرد: نزدیک به 250 آیه از قرآن و روایاتی از ائمه معصومین برای تناول غذا و چگونگی آن و همچنین غذاهای سالم برای بدن و حتی نحوه مصرف بیان شده است که خود دریایی از علوم بوده و برای سلامتی انسان است.

سیدی با بیان اینکه امـام رضـا(ع) فـرمـود: «فـانَّ صلاح البدن وَ قوِامَه یَکونُ بِالطَّعامِ والشَّرابِ و فَسادَهُ یَکونُ بهما؛ سلامتی و پایداری بدن و همچنین بیماری آن به غذا و نوشیدنی است»، ادامه داد: غذا بر روی رشد، سلامتی ادامه حیات، قدرت تولید مثل، توانمندی و حتی رفتار و اخلاق انسان اثرگذار است؛ این امر آن چنان مهم است که یک سوره با این نام در قرآن داریم و درخواست مائده آسـمـانـی تـوسـط حـضـرت عیسی و حضرت موسی(ع) نشان دهنده اهمیت غذای سالم در زندگی است و در آیه 4 سوره قریش نیز می‌فرماید: «الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ؛ همان خدايى كه در گرسنگى غذايشان داد و از بيم دشمن آسوده ‏خاطرشان كرد.»

نحوه تناول غذا

وی بیان کرد: اسلام نحوه غذاخوردن و اطعام کافران و مؤمنان را نیز جدا کرده و معتقد است کافران تنها می‌خورند، اما مؤمنان و خداترسان به حلال و حرام بودن غذا توجه دارند چنانکه مردی به پیامبر(ص) گفت: دوست دارم دعایم مستجاب شود، آن حضرت فرمود: «غذای خود را پاکیزه کن و از هر گونه غذای حرام بپرهیز.»

سیدی اظهار کرد: خداوند در آیه 172 سوره بقره می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُوا لِلَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ؛ ای افراد با ايمان از نعمت‌های پاكيزه‏‌ای كه به شما روزی داده‏‌ايم بخوريد و شكر خدا را بجا آوريد اگر او را پرستش می‌‏كنيد» و در مورد ارتباط غذای سالم و عمل صالح در آیه 51 سوره مؤمنون می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ؛ اى پيامبران از چيزهاى پاكيزه بخوريد و كار شايسته كنيد كه من به آنچه انجام مى‏‌دهيد دانايم.»

سیدی بیان کرد: گاهی در قرآن به این امر اشاره شده که شیطان می‌خواهد به وسیله شـراب(غذای پلید) و قمار در میان شما عداوت و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا دور سازد؛ به گونه‌ای که امام حسین(ع) خطاب به کوفیان می‌فرماید: «شکم‌های شما از حرام پر شده است.»

اعتدال در مصرف غذا

وی بیان کرد: مسئله دیگر دوری از افراط و تفریط در مصرف غذا و پرهیز از پرخوری و کم خوری برای سالم ماندن است؛ امام علی(ع) فرمود: «عادت به پرخوری انواع دردها را به همراه دارد» و پیامبر(ص) نیز فرمود: «مؤمن در یک شکم چیز می‌خورد و کافر در هفت شکم چیز می‌خورد» و امـام رضـا(ع) نیز فـرمود: «لو ان الناس قصدوا فی الطعام لاعتدلت ابدانهم؛ اگر مردم در خوردن غذا میانه رو باشند، بدن‌های آنان اعتدال پیدا می‌کند.»

این مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه حتی اسلام به نحوه خوردن غذا نیز اشاراتی دارد، افزود: شـسـتـن دسـت‌ها قبل از غذا، با نام خداوند رحمان آغاز کردن برای دوری از دردها و رنج‌ها، شروع کردن غذا با نمک، با دست راست غذا خوردن، حفظ احترام نان در سفره، دست کشیدن از غذا قبل از سیر شدن، مصرف غذای گرم قبل از غذای سرد، دوری از مصرف غذای بسیار داغ، فوت نکردن، جویدن کامل غذا، عدم نگاه به غذای دیگری در سفره، پایان دادن غذا با نمک، دعا و شکرگزاری پس از پایان غذا، به پشت دراز کشیدن پس از تناول، نخوابیدن بلافاصله پس از صرف غذا، شست و شوی گوشت پیش از پختن، ایستاده آب آشامیدن در روز و نشسته آشامیدن در شب و دوری از نیاشامیدن آب در بین غذا از جمله سفارشات اسلام در مصرف غذا است.

سیدی در پایان یادآور شد: اسلام بر این نکات تأکید دارد چراکه تغذیه سالم نقش بسزایی در اخلاق و خلق و خو و سالم بودن افراد دارد؛ بنابراین بر تمام فعالیت‌‌های فرد در طول روز اثر دارد و می‌بینیم که اسلام قرن‌ها پیش از پزشکان و دانشمندان این زمان به این امور توجه داشته است.