سایه سنگین کرونا بر رویدادهای حوزه علمیه

به گزارش ایکنا؛ در حالی این هفته به اتمام رسید که به دلیل شیوع ویروس کرونا شاهد تعطیلی و لغو بسیاری از رویدادها در سطح حوزه‌های علمیه بودیم؛

سایه منحوس کرونا

درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین خسروشاهی

حجت‌الاسلام والمسلمین خسروشاهی که از چند روز پیش در قم گرفتار این بیماری(کرونا) شده بود، نهایتاً دیروز ظهر به بیمارستان منتقل شده و پس از تأیید تست کرونا بستری شد، اما به دلیل کهولت سن به رحمت حق واصل شد.

تکذیب شایعه ابتلای آیت‌الله شبیری زنجانی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا باباخانی، رئیس دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی، اعمال قرنطینه برای این مرجع تقلید و دفتر ایشان را به خاطر بیماری کرونا تکذیب کرد و گفت: حال این مرجع تقلید خوب است و در منزل در حال استراحت هستند.

باباخانی همچنین در خصوص فوت یکی از اعضای دفتر در روزهای اخیر و ارتباط دادن آن با بیماری کرونا گفت: آقای فاضلی مسئول مالی دفتر از دو هفته قبل بیمار بودند، ایشان سابقه بیماری دیابت داشتند و فوت معلوم نیست به دلیل سرماخوردگی، آنفولانزا و یا کرونا باشد، ولی سابقه بیماری داشتند.

البته خواهر آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی و زوجه مرحوم آیت‌الله سیدابوالفضل میرمحمدی(ره) در سن ۸۵ سالگی درگذشت. برخی رسانه‌ها مدعی شدند مرحومه در اثر ابتلا به کرونا از دنیا رفته است.

بایسته‌های روحانیت

آیت‌الله عباس کعبی در یادداشتی به بررسی نقش روحانیت در مبارزه با ویروس کرونا پرداخت و ۱۵ مورد از بایسته‌ها را در این باره تشریح کرد. (بایسته‌های نقش روحانیت در مبارزه با کرونا)

اعرافی: حوزه‌های علمیه از فناوری‌های نوین آموزشی

آیت‌الله علیرضا اعرافی، هفتم اسفندماه با تشکیل جلسه فوق‌العاده با حضور برخی از معاونان و مدیران مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در خصوص بررسی وضعیت پیرامون بیماری کرونا،‌ گفت: حوزه‌های علمیه تلاش می‌کنند با نشاط و به شکل فعالانه و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های آموزش نوین و آموزش‌های مجازی، تهدیدهای موجود را به فرصت تبدیل کنند.

مدیر حوزه‌های علمیه با بررسی وضعیت مدارس و سطوح عالی، از مدارس علمیه و نیز شخصیت‌هایی که از فناوری‌های نوین استفاده کرده و با ادامه فعالیت‌های آموزشی به پویایی حوزه‌های علمیه در شرایط سخت کمک می‌کنند، تقدیر کرد.

تدریس آیت‌الله هادوی تهرانی از طریق «لایو اینستاگرام»

این بیماری این روزها منجر به تعطیلی مراکز آموزشی از جمله حوزه علمیه شده است؛ اما آیت‌الله هادوی تهرانی با تدریس از طریق «لایو اینستاگرام» از روز گذشته، ۵ اسفندماه، دروس خارج و تفسیر خود را آغاز کرده که با استقبال خوبی از سوی طلاب هم مواجه شده است.

توصیه های مراجع

طی روزهای اخیر برخی افراد در فضای مجازی با هدف زیر سؤال بردن تأثیر دعا و توسل تلاش کردند تا توصیه‌های این‌چنینی مراجع را به تضاد علم و دین نسبت دهند، در حالی که در توصیه آیات عظام سبحانی، وحید خراسانی و مکارم شیرازی علاوه بر توسل و قرائت دعا و اذکار بر رعایت بهداشت تأکید ویژه شده است. (توصیه‌های دینی و بهداشتی مراجع تقلید در مورد کرونا)

آیت‌الله وحیدخراسانی در پاسخ به درخواست جمعی از مؤمنین برای توصیه در عبور از بیماری و نگرانی گفتند: ضمن رعایت دستورات پزشکی و بهداشتی، هر روز دست خود را روی قلبتان بگذارید و هفت مرتبه سوره حمد را قرائت کنید. همچنین توصیه کردند که دستتان را روی قلب خود بگذارید و هر روز صبح و شب هفت مرتبه آیت‌الکرسی را تا «وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ» قرائت کنید. ایشان همچنین بر رعایت مسایل و دستورات پزشکی هم تأکید کردند.

حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان بیان کرد: به همه مؤمنین و خصوصاً هموطنان عزیز توصیه می‌شود ضمن رعایت کلیه نکات و دستوراتی که متخصصین و اطبای محترم فرموده‌اند و رعایت بهداشت فردی که توجه به آن ضروری و لازم است و نیز پرهیز از ایجاد اضطراب بیجا و توکل به حضرت رب‌العالمین که همه چیز در ید قدرت اوست، جهت عنایت خاص حضرت رب‌العالمین به نکاتی نیز توجه شود. (توصیه استاد انصاریان )

لغو برنامه‌های حوزوی

لغو آزمون‌های غیر حضوری حوزه

مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه ضمن اطلاعیه‌ای اعلام کرد با توجه به شرایط خاص پیش آمده در استان قم و نظر شورای تأمین استان، آزمون آموزش‌های غیرحضوری مورخ ۴ تا ۸ اسفندماه ۹۸ در شهر قم لغو می‌شود و تاریخ برگزاری امتحانات متعاقباً اعلام خواهد شد.

لازم به ذکر است، امتحانات غیرحضوری سایر شهرستان‌ها در زمان ابلاغی، طبق برنامه برگزار می‌شود. در ضمن، طلاب دارای کدتحصیلی شهر قم در صورت تمایل می‌توانند در امتحانات غیرحضوری سایر شهرستان‌ها شرکت کنند.

دروس خارج فقه و تفسیر

آیا عدم اعتماد به دشمنان مبنای قرآنی دارد

آیت‌الله محسن فقیهی، شامگاه شنبه، سوم اسفندماه، در ادامه تفسیر سوره مبارکه بقره به آیه ۱۰۵ این سوره «مَا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَلَا الْمُشْرِكِينَ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِنْ خَيْرٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَاللَّهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ» پرداخت و گفت: قوم یهود بعد از بعثت پیامبر(ص) به ایشان ایمان نیاوردند. لذا آیات زیادی در مورد این قوم در قرآن بیان شده است.

وی افزود: مضمون آیه فرموده اینکه فکر کنید اهل کتاب، مشرکان و کفار به شما علاقه‌مند و دوست شما بشوند، این رخ نخواهد داد؛ ممکن است گاهی بنابر اقتضائاتی با شما ابراز دوستی و صمیمیت کنند، ولی دوست شما نخواهند شد و نه تنها دوست نمی‌شوند و محبتی نمی‌کنند، بلکه شرّ هم می‌رسانند.

هر خبر بی‌سندی را در فضای مجازی نشر ندهیم

آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، هفتم اسفندماه در ادامه سلسله مباحث خود در تفسیر سوره نبأ به آیات ۲۹ این سوره مبارکه اشاره کرد و گفت: معنای لغوی آیه ۲۹ «وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ كِتَابًا» این است که ما همه چیز را به صورت مکتوب، ثبت و دقیقاً شماره کرده‌ایم.

وی افزود: این مضمون که همه چیز تحت نظارت الهی است و هیچ چیزی از نظارت خدا خارج نیست و همه چیز حتی آنچه به فکر و ذهن ما خطور می‌کند ثبت و ضبط می‌شود؛ در موارد زیادی از سوی خداوند در قرآن مورد تأکید قرار گرفته است.

آیت‌الله هادوی تهرانی با بیان اینکه شاید نکته این همه تأکید آن باشد که انسان فراموشکار و بهانه‌گیر که دائماً عذر می‌آورد، نتواند در قیامت عذری بیاورد، اظهار کرد: ثبت و ضبط اعمال، مانند نوشته‌های ما نیست، بلکه عین واقعه به فرد نشان داده می‌شود، همان طور که در قرآن بیان شده که دست و پا و زبان و همه اعضاء گواهی می‌دهند.

مصاحبه با اندیشمندان و حوزویان

کاستی‌های اجرایی را بر سر فقه نکوبیم

آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح عالی و خارج حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره عملکرد فقه در تحولات جامعه گفت: برخی می‌گویند که فقه در مواجهه با مسائل نوپیدا و نوپدید کاری نکرده و خود را به‌روز نساخته و به تبع آن سلسله انتقاداتی را به فقه، فقها، حوزه و حتی دانشگاه‌ها نسبت می‌دهند که این قضاوت بی‌انصافی است.

وی افزود: کسانی که این سخن را بر زبان می‌رانند اطلاعی از این مسئله ندارند یا نمی‌خواهند بدانند و یا خود را به تغافل زده‌اند. از سوی دیگر اینکه بگوییم فقه ما در برخورد با مسائل مستحدثه مواجهه تام و کامل داشته و باید نمره ۲۰ بدهیم، خیلی خوش‌بینانه است و منصفانه نیست. البته این مسئله عللی دارد.

تفسیر سیاسی قرآن؛ دفاع علمی از مبانی نظام اسلامی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عابدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا؛ بیان کرد: تفسیر سیاسی سه حوزه را پوشش می‌دهد؛ فلسفه تفسیر سیاسی، تفسیر سیاسی ترتیبی و تفسیر سیاسی موضوعی. فلسفه تفسیر سیاسی شامل تعریف، موضوع، مسائل، اهداف، مبانی، اصول، قواعد، سبک‌های تفسیری، تاریخ و مفسران تفسیر سیاسی، آسیب‌شناسی تفسیر سیاسی و... می‌شود. در این گروه کتاب‌های مبانی سیاست از منظر قرآن کریم و نیز مبانی و اصول تفسیر سیاسی را به نگارش درآورده‌ام که در مرحله انتشار قرار دارند.

در این مورد نیز تاکنون سه کتاب جهاد اقتصادی از منظر قرآن، رهبری پیامبر در قرآن و نیز تکلیف سیاسی از منظر قرآن کریم از این جانب منتشر شده است. در این میان در بحث فلسفه تفسیر سیاسی، مبانی تفسیر سیاسی خود سه گروه هستند که گروه اول مبانی فلسفه علمی تفسیر سیاسی شامل (امکان، اهمیت، ضرورت، جواز، مشروعیت، منابع، حجیت،) است و مسئله ضرورت تفسیر سیاسی در این گروه از مبانی جای دارد.

تمام حالات انسان و حوادث روزگار آزمون الهی است

سلیمان خاکبان، استاد دانشگاه قم، در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به نگاه قرآن کریم به پدیده‌ها و حوادث گفت: در منظومه اسلامی تمامی حوادث اعم از تلخ و شیرین امتحان و ابتلاست و تنها حوادث بد مجالی برای آزمون الهی نیست. در روایات بیان شده که خداوند برخی را با فقر و برخی را با ثروت و غنی آزمایش می‌کند.

وی افزود: بنابراین دارایی و ثروت و تندرستی و سلامتی نشانه خوب بودن افراد و لزوماً عنایت الهی نیست؛ بلکه سلامتی و ثروت، امتحان و فقر و بیماری هم برای امتحان است؛ بلاها بزرگترین امتحان الهی هستند و سبب می‌شوند که به یاد غفلت‌ها، کم‌کاری‌ها و ناشکری‌ها و نعمات خدا بیفتیم.

استاد دانشگاه قم با بیان اینکه با نگاه مثبت به این حوادث زمینه برای پیشرفت علمی بشر فراهم می‌شود، اضافه کرد: برخی مطرح می‌کنند که چرا این بلاها مثلاً برای کشور ما که شیعه و مسلمان هستیم بیشتر رخ می‌دهد؟ اولاً بیشتر مردم دنیا خداپرست و دیندارند و این طور نیست که فکر کنیم خدا را قبول ندارند. در مجموع این اشتباه است که فکر کنیم وقتی مصیبتی رخ می‌دهد زمان ابتلا و امتحان است.