تحلیل معناشناختی «رضوان» در ماهنامه «معرفت»

به گزارش ایکنا؛ دویست و شصت و پنجمین شماره ماهنامه علمی ترویجی «معرفت» به صاحب‌امتیازی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شد.

عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «اوصاف شیعیان واقعی؛ اسوه سخت‌كوشی و مردم‌داری آیت‌الله علامه محمدتقی مصباح»، «آثار اخروی محبت به ‌خداوند از دیدگاه قرآن با تأکید بر تفسیر المیزان»، «عوامل ماورایی پیشرفت اقتصادی از منظر قرآن کریم»، «نقش اعتباری بودن مالکیت و امانی بودن اموال انسان در بازتوزیع ثروت از منظر قرآن»، «تحلیل معناشناختی «رضوان» در قرآن کریم»، «بررسی تحول معنای واژه «تقوا» با تأکید بر سیر نزول قرآن»، «نقد و بررسی زبان‌شناختی دیدگاه گابریل ساوما درباره واژه «سَكینَهٌ»»، «روش حیری نیشابوری در الکفایه فی ‌التفسیر» و «امکان‌سنجی تأثیر سِحر بر پیامبراكرم(ص) با تکیه بر ماهیت سِحر».

آثار اخروی محبت به ‌خداوند

در چکیده مقاله «آثار اخروی محبت به ‌خداوند از دیدگاه قرآن با تأکید بر تفسیر المیزان» می‌خوانیم: «از اموری که به‌طور قطع در رسیدن انسان به ‌سعادت ابدی و برخورداری از مواهب اخروی مؤثر است، محبت به‌ خدای متعال است. ازاین‌رو، بررسی آثار اخروی محبت به‌ خدا، دارای اهمیت ویژه است. این مقاله با روش تفسیر موضوعی و با استفاده از منابع تفسیری و با تأکید بر تفسیر المیزان، به ‌بیان آثار و لوازمِ اخروی محبت انسان به ‌خدا پرداخته و به این نتیجه رسیده که با توجه به آیات قرآن، محبت به‌ خدا همان‌گونه که آثار متعددی در حیات دنیایی انسان دارد، آثار متعدد اخروی را نیز به ‌دنبال دارد. مُحب خدا در سرای ابدی به‌ جوار خدای سبحان نایل می‌شود و در پرتو آن، نعمت‌ها و مواهبی نظیر آمرزش گناهان، رهایی از آتش جهنم، نیل به ‌نعمت‌های بهشتی، رضوان الهی و اجابت هر نوع درخواست نصیبش می‌گردد.»

عوامل ماورایی پیشرفت اقتصادی

در طلیعه مقاله «عوامل ماورایی پیشرفت اقتصادی از منظر قرآن کریم» آمده است: «سعادت انسان در ابعاد مختلف بسته به پدید آمدن اسباب و عواملی است که در نظام هستی برای آن مقرر شده است. ازآنجاکه مکتب وحیانی اسلام در پی تأمین سعادت همه‌جانبه آدمی در دو بعد مادی و معنوی است، معیارها و عوامل اساسی این مسیر را معرفی کرده است. هدف از این پژوهش شناخت دیدگاه قرآن درباره عوامل ماورایی پیشرفت اقتصادی است که با روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر تفسیر موضوعی انجام شده و طی آن آیات مرتبط با مقوله عوامل ماورایی پیشرفت اقتصادی استخراج و جمع‌بندی شده است. عوامل ماورایی پیشرفت اقتصادی از منظر قرآن کریم به دو دسته عوامل در حوزه اختیار و عوامل خارج از حوزه اختیار آدمی قابل تقسیم است. عوامل در حوزه اختیار، شامل ایمان، عمل صالح، تقوا، پایداری بر باورهای اساسی دین، صبر، شکر، استغفار، انفاق، ذکر، توکل و دعا. عامل خارج از حوزه اختیار، تنها شامل اراده الهی در توسعه رزق می‌باشد.»

تحلیل معناشناختی «رضوان»

در چکیده مقاله «تحلیل معناشناختی «رضوان» در قرآن کریم» می‌خوانیم: «واژه رضوان از واژه‌های کلیدی در نظام معنایی قرآن کریم است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی و با رویکرد معناشناختی به ‌بررسی ماده «رضوان» و تحلیل حوزه معنایی آن در قرآن می‌پردازد. «رضوان» بر محور همنشینی با «رحمت»، «مغفرت»، «فضل»، «تقوا» و در سطح جانشینی با «فوز»، «فلاح» و «قرب» پیوند معنایی دارد. واژه «حب» همسو با رضوان است؛ چنانچه واژگان متقابل با رضوان «سخط»، «مقت» و «غضب» می‌باشد. تحلیل معنایی رضوان در قرآن نشان می‌دهد این واژه کاملاً جنبه ‌روحانی و معنوی داشته و اختصاص به ‌خداوند متعال دارد. واژه رضوان در جهان‌بینی قرآن کریم نشان‌دهنده بالاترین مرتبه ‌تکاملی است که یک انسان می‌تواند در راستای تحقق هدف آفرینش خود و تشریع الهی به ‌آن دست‌ یابد.»