تأثیر ماه رمضان و روزه‌داری در ایجاد روحیه قناعت
گروه معارف ــ فرهنگ اسلام برخلاف مکتب‌های مادی شرق و غرب که دنیا و نعمت‌های مادی را هدف اصلی زندگی بشر می‌داند، قناعت، ایثار و پرهیز از مادیات را راهی برای رسیدن به تکامل معنوی می‌داند.
فرهنگ اسلام برخلاف مکتب‌های مادی شرق و غرب که دنیا و نعمت‌های مادی را هدف اصلی زندگی بشر می‌داند، قناعت، ایثار و پرهیز از مادیات را راهی برای رسیدن به تکامل معنوی می‌داند. روزه نیز فریضه‌ای است که مسلمان را از غرق شدن در ماده‌گرایی و حرص برای لذت‌های مادی و تن‌پروری و مصرف می‌رهاند و می‌آموزد که به اندازه نیاز مصرف و قناعت کند، به فکر دیگران باشد و از اسراف و تبذیر بپرهیزد. روزه، به مسلمان می‌آموزد که با اندک توان مالی هم می‌توان زیست و با قناعت می‌توان خود را مقابل مادیات و انحراف از معنویت حفظ کرد.
از کمالات اخلاقی انسان، زهد و ساده‌زیستی است و در متون دینی درباره مخالفت با تجمّلات دنیوی و دنیاگرایی، تأکیدات فراوانی وارد شده است. البته دیدگاههای مختلف در این زمینه، موجب بروز تفاسیر گوناگون در اجتماع است. متأسفانه برداشتهای ناروا از منابع دینی و یا نادیده گرفتن سنت و سیره پیشوایان معصوم(ع) و اعتقادات شخصی، نحلههای گوناگونی را پرورانده است. جمعی در مسیر افراط و گروهی در وادی تفریط، حقیقت زیبای زهد و پارسایی را مشوش ساختهاند؛ به گونهای که گاهی با شنیدن واژه زهد، انزوا و تنهایی و دوری از مردم و تمدن و پیشرفت و ترقی و پرداختن به دعا و عبادت در گوشهای آرام و فارغ از مشغلههای زندگی، در ذهن انسان تداعی می‌شود و این به معنای واژگونه ساختن حقیقتی ارزشی و آلوده ساختن مفهومی ملکوتی است!!
تمرین قناعت و فاصله گرفتن از مادیات
حجت‌الاسلام جلیل جلیلی، امام جمعه شهر سردرود در گفت‌‌وگو با ایکنا از آذربایجان شرقی، اظهار کرد: در ماه رمضان قناعت و فاصله گرفتن از مادیّات را تمرین می‌کنیم و لذت اطاعت را می‌چشیم تا بعد از ماه رمضان عادت کنیم و ساده‌زیستی و قناعت را باید در استفاده از نعمت‌های الهی سرلوحه خود قرار دهیم.
وی با استناد به آیه 130 سوره انعام «يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنْذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَٰذَا ۚ قَالُوا شَهِدْنَا عَلَىٰ أَنْفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ» بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: آن گاه خدا گوید ای گروه جن و انس، مگر برای هدایت شما از جنس خود شما رسولانی نیامدند که آیات مرا برای شما می‌خواندند و شما را از مواجه شدن با این روز سخت می‌ترساندند؟ آنها با نهایت پشیمانی جواب دهند که ما به جهالت و بدی بر خود گواهی می‌دهیم و زندگانی دنیا آنها را مغرور ساخت و در آن حال می فهمند و بر خود گواهی می دهند که به راه کفر می رفتند.
جلیلی از قناعت به‌عنوان ارزشی دینی یاد کرد و یادآور شد: در دین مبین اسلام فانع بودن و ساده‌زیستی از ارزش‌های معنوی تلقی می‌شود و این به آن معنا نیست که از نعمات الهی و یا از علم و تکنولوژِی بهره‌مند نشویم.
امام جمعه سردرود ضمن بازگو کردن ارزشمند شدن انسان با قناعت در نزد مردم تأکید کرد: قناعت موجب می‌شود که انسان در نزد مردم ارزشمند شود و به طور کلی فزون‌خواهی که در انسان مشهود است با قناعت مدیریت می‌شود تا برابر دنیاپرستان بندگی نکند.
روحیه قناعت در ماه رمضان با روزه نمایان می‌شود
حجت‌الاسلام رحیم همزبان، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: روزه در ماه رمضان روحیه قناعت را در انسان پدیدار می‌سازد و انسان‌هاى خود‌ساخته كه قناعت و ساده‌زیستى را اختیار مى‌كنند، گرچه خود مى‌توانند با استفاده از نعمت‌هایى كه پروردگار عالم در دل طبیعت به ودیعه نهاده است، زندگى بهترى را براى خود فراهم سازند، اما از آن جایى كه دلبستگى به امور مادى نداشته و آن را وسیله و ابزارى براى رفع نیاز انسان‌ها مى‌دانند، دیگران را بر خود، مقدم داشته، خود به اندكى از مال دنیا اكتفا مى‌كنند.
وی با استناد به آیه 9 سوره حشر «وَ الَّذينَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ وَ الْإيمانَ مِنْ قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَيْهِمْ وَ لا يَجِدُونَ في صُدُورِهِمْ حاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَ يُؤْثِرُونَ عَلي أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»، بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: هم آن جماعت انصار که پیش از هجرت مهاجرین در مکه به رسول ایمان آوردند و مدینه را خانه ایمان گردانیدند و مهاجرین را که به سوی آنها آمدند دوست می‌دارند و در دل خود هیچ حاجتی و حسد و بخلی نسبت به آنچه از غنائم بنی‌نضیر که به آنها داده شد نمی‌یابند و هر چند به چیزی نیازمند باشند باز مهاجران را بر خویش مقدم می‌دارند و جانشان به کلی از بخل و حسد و حرص دنیا پاک است و هرکس را از خوی بخل و حرص دنیا نگاه دارند آنان به حقیقت رستگاران عالمند.
همزبان ضمن بازگو نمودن فلسفه ساده‌زیستی یادآور شد: فلسفه ساده‌زيستی، همدردی و شرکت عملی در غم مستمندان است. اگر افراد جامعه به‌خصوص مديران و رهبران جامعه زندگی ساده‌ای را برگزينند، هم درد و رنج محرومان را لمس می‌کنند و هم با آنان همدردی کرده‌اند.
وی با اشاره به فرموده امیرالمؤمنین علی(ع) افزود: ایشان می‌فرمایند: ثمره قناعت این است که انسان در کسب، اعتدال و میانه روی را رعایت می‌کند و هوای نفس خود را از طلب دنیا باز دارد.
همزبان از پیام‌های قناعت گفت و تأکید کرد: قناعت، انسان را به سوی مصونیت نفس، خویشتنداری، عزّت نفس و ترک زحمت افزون‌طلبی فرامیخواند.
انتهای پیام
