در برابر لایک‌هایی که می‌کنیم، مسئولیم
گروه فضای مجازی: مسئولیتی که در قبال لایک یا تأیید یک مطلب در فضای مجازی داریم کمتر از مسئولیت ما در قبال حرف حق یا ناحقی که در فضای حقیقی تأیید می‌کنیم، نیست.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، امروزه کمتر کسی را می‌توان یافت که در 24 ساعت شبانه روزش سری به دنیای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نزند. بارها درباره مزایا و معایب حضور در این فضا و لزوم فرهنگ‌سازی در این زمینه سخن گفته شده است. اما در این نوشتار قصد داریم به مطلبی اشاره کنیم که کاربران فضای مجازی به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی با آن روبه‌رو بوده‌اند.
برخی از افراد که کاربر شبکه اجتماعی هستند گاه بدون توجه به مطلب یا عکسی که نشر یافته به دلایلی بدون مطالعه آن مطلب اقدام به تأیید و با زبان کاربران این فضا اقدام به لایک کردن آن می‌کنند.
این کار زمانی حائز اهمیت می‌شود که فرد بدون توجه، عکس یا مطلبی را تأیید کرده که در آن به نوعی به ارزش‌های ملی و فرهنگ دینی مورد پذیرش مردم ما توهین شده است. اگر افراد به این نکته بیندیشند که در قبال لایک‌هایی که می‌کنند مسئول هستند شاید این اتفاق کمتر رخ دهد.
سعید کسرائی‌نیا، مدیر مرکز توسعه وبلاگ نویسی خراسان جنوبی در این‌باره به خبرنگار ایکنا گفت: از زمانی که شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی به وجود آمدند تفاوت آشکاری بین آنها و سایت‌ها و وبلاگ‌ها مشخص شده که آن بحث لایک خوردن‌ها و در واقع تأیید کردن یک مطلب یا عکس بود.
وی بیان کرد: این لایک‌خوردن‌ها نشان‌دهنده زنده بودن جریان کار در فضای مجازی است و بسیاری از افراد به واسطه همین لایک‌ها کار خود را در شبکه‌های اجتماعی ادامه می‌دهند.
مدیر مرکز توسعه وبلاگ نویسی خراسان جنوبی عنوان کرد: یکی از دلایلی که موجب شده برخی از افراد بدون اینکه مطلبی را بخوانند آن را تأیید یا لایک کنند این است که وقتی عکس یا مطلبی را می‌بینند که از سوی دیگران لایک شده آنان نیز اعتماد کرده و آن مطلب را تأیید می‌کنند.
کسرائی‌نیا افزود: در صورتی که باید به این نکته توجه داشته باشیم که مسئولیتی که در قبال لایک یا تأیید یک مطلب در فضای مجازی داریم کمتر از مسئولیت ما در قبال حرف حق یا ناحقی که در فضای حقیقی تأیید می‌کنیم، نیست.
با لایک‌های غیرواقعی، افراد را در اندیشه نادرستشان ثابت‌قدم نکنیم
وی مطرح کرد: یکی دیگر از عللی که موجب شده افراد بدون تأمل در فضای مجازی مطلبی را لایک کنند دوستی‌هایی است که در فضای حقیقی وجود دارد و افراد صرف اینکه این مطلب را دوست، فامیل یا همکار گذاشته تأیید می‌کنند در حالی که باید به این مطلب توجه کنیم که اگر مطلبی که تأیید کرده‌ایم غلط و نادرست باشد فردی که این مطلب را نشر داده را در عقیده نادرستش ثابت قدم‌تر کرده‌ایم.
سمانه خسروی، یک فعال رسانه‌ای نیز در این زمینه گفت: گاه افراد صرفاً به‌خاطر اینکه خود را در فضای مجازی نشان دهند و حضور خود را به دیگران اعلام کنند اقدام به لایک کردن و تأیید مطلبی می‌کنند در حالی که ممکن است اصلا آن مطلب را نخوانده باشد.
وی بیان کرد: ما در فضای حقیقی نیز نباید هر مطلبی را بدون دقت کافی و تأمل تأیید کنیم چه برسد به فضای مجازی که از حقیقت فاصله دارد و بسیاری از اتفاقاتی که در آنجا نشر می‌یابد با واقع کاملاً متفاوت است.
خسروی عنوان کرد: در فضای حقیقی وقتی می‌خواهیم افراد را برای یک برنامه دعوت کنیم باید کار تبلیغاتی و ... انجام بدهیم در حالی که در فضای مجازی برای دعوت از افراد برای یک مراسم یا برنامه یک پیام کافی است و حال که فضای مجازی این‌چنین تأثیرگذار بی‌شک تأیید یک مطلب خلاف واقع مسئولیت اخلاقی برای ما دارد.
چرا برای خوراک روح و اندیشه‌مان ارزشی قائل نمی‌شویم؟
این فعال رسانه اظهار کرد: ما هر خوراک جسمی را مصرف نمی‌کنیم اما چگونه است برای خوراک روح و اندیشه‌مان هیچ ارزشی قائل نیستیم و به راحتی هر خوراک فکری را مصرف می‌کنیم.
حجت‌الاسلام مصطفی جوادی‌نسب، پژوهشگری که سال‌هاست در عرصه فضای مجازی کار کرده گفت: بسیاری از لایک‌ها و تأییدهایی که در فضای مجازی صورت می‌گیرد متأسفانه مربوطه به عکس‌های شخصی افراد است که بدون توجه به مرزهای اخلاقی نشر یافته است.
وی بیان کرد: در سال های ابتدایی که این عکس‌ها نشر یافت بر اساس کار تحقیقی که انجام یافت این نتیجه حاصل شده که این اقدام توسط فرقه‌های ضاله مانند بهائیت با هدف قبح‌زدایی از این کار در جامعه صورت گرفته است.
این پژوهشگر عنوان کرد: نکته قابل تأمل اینکه فرقه‌های ضاله علاوه بر اینکه خودشان مطالب و عکس‌هایی خلاف فرهنگ دینی و اخلاق نشر می‌دادند افرادی داشتند که آن مطالب و عکس‌ها را لایک کنند تا جذابیت بیشتری کرده و جلب توجه کند.
مطلبم را لایک کن تا مطلبت را تأیید کنم؛ چالش امروز فضای مجازی
جوادی‌نسب افزود: تا چند سال گذشته کلاس کار در فضای مجازی این بود که مطالب علمی‌تر و سودمندتر لایک و تأیید شوند اما در حال حاضر شرایط کاملاً بر عکس شده و متأسفانه برخی از افراد این تصور را دارند که کلاس کار در شبکه‌های اجتماعی در این است که عکس‌های غیراخلاقی را لایک کنند.
وی گفت: باعث تأسف است که می‌گویم برخی از افراد که در فضای مجازی کار می‌کنند چارچوب تفکر خاصی ندارند و به‌دنبال جودزدگی هر آنچه دیگران انجام می‌دهند تأیید می‌کنند.
این پژوهشگر یادآور شد: یکی از اتفاقات نادرستی که در شبکه‌های اجتماعی به وجود آمده این است که مطلبم را لایک کن تا مطلبت را تأیید کنم و از این‌رو برخی افراد به خاطر افزایش بازدید کننده‌های مطلب خود هر عکس و مطلب را تأیید می‌کنند.
