محمدباقر باقری، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان جنوبی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، گفت: کودکان و نوجوانان با توجه به عدم تثبیت ارزشها و هنجارها در درونشان، بهتبع برای پذیرش ارزشهایی که در بازیهای رایانهای ترویج میشوند، آمادگی بیشتری دارند که این عامل میتواند تحت تأثیر شرایط تربیتی خانواده متفاوت باشد.
وی ادامه داد: بهدلیل بالا بودن نسبی قدرت تخیل و همانندسازی در گروه سنی کودکان و نوجوانان، احتمال الگو گرفتن از خشونت معمول در بازی و نمایش آن در عرصه واقعی زندگی، بیشتر است.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان جنوبی جوانان را از دیگر گروههای سنی متأثر از بازیهای رایانهای دانست که بهدلیل ویژگیهایی چون آرمانگرایی، محدودیتناپذیری و آزادیطلبی، از بازیهای رایانهای بهعنوان جاییکه میتوانند در آن آزادانه و بدون نظارت و اعمال فشارهای خارجی جولان داده و کسب موفقیتی هر چند خیالی را تجربه کنند، بهره میبرند.
باقری تصریح کرد: در صورت مداومت بازیهای رایانهای و عادت به فضای مجازی منجر به مقایسه فضای بازی با محیط اجتماعی واقعی و بالا رفتن توقع او برای کسب آزادیهای بیحد و حصر میشود.
وی ادامه داد: در بحث آرمانگرایی جوانان هم به باید به این نکته توجه کرد که بسیاری از ابزارها و فناوریهایی که در این بازیها به نمایش درمیآید درصدد معرفی جامعه غربی بهعنوان جامعهای قدرتمند، آرمانی و بسیار پیشرفته هستند که همین مسئله در گرایش جوانان به غرب و آنچه متعلق به آن است و احساس سرخوردگی و نامیدی از جامعهای که در آن زندگی میکنند، تأثیر میگذارد.
اشارهای به تأثیرگذاری بازیهای رایانهای بر روح و روان افراد
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان جنوبی تصریح کرد: از آنجاییکه در طراحی بازیهای رایانهای رایج، عنصر هیجان و خشونت بهعنوان عامل محرکه اصلی و جاذب بهشمار میآید و با توجه به نتایج تحقیقات علمی، کسانیکه ساعات قابل توجهی را صرف این بازیها میکنند، بهدلیل فشارهای عصبی و روانی که در طول بازی(شبیهسازی شده با بازیهای واقعی و میدانی) متحمل میشوند، به مرور تبدیل به افرادی ستیزهجو و پرخاشگر شده که بروز این مسئله در رفتارهای روزمره آنها تقریباً غیرقابل انکار است.
باقری با اشاره به اینکه میزان تأثیرگذاری بازیهای رایانهای میتواند با توجه به عواملی مانند سن، میزان استفاده از این بازیها، درجه خشونت بازی، ارزشهایی که فرد با آنها بزرگ شده و نیز ارزشها و هنجارهایی که در بازی ترویج میشود متغیر باشد، گفت: قدرت تشخیص فرد در درستی و تمیز بین آن ارزشها و هنجارها و نیز واقعی یا تخیلی بودن فضای بازی، ویژگیهای شخصیتی فرد از دیگر مواردی است که برمیتواند بر فرد و اندیشههایش تأثیرگذار باشد.
وی صرف زمان زیاد برای بازیهای رایانهای توسط فرزندان را موجب از دست دادن فرصت بودن در کنار خانواده و داشتن روابط عاطفی عمیق و صمیمانه با آنها دانست و عنوان کرد: از طرف دیگر در بسیاری موارد بهدلیل تکرار تجربه فضای ماشینی بازیهای رایانهای در وجودشان، بهتدریج تبدیل به انسانهایی سرد و بیروح شده و دیگر لذتهای کاذب بازی را به لذت داشتن رابطه عاطفی با والدینشان، ترجیح میدهند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان جنوبی درباره رابطه مستقیم فضای تربیتی خانواده و تأثیرپذیری فرزندان از بازیهای رایانه گفت: آنچه باید مورد توجه قرار گیرد اینست که این بازیها در هر صورت وارد زندگی کودکان ما شدهاند و البته در کنار آثار منفیشان دارای آثار مثبتی همچون تقویت قدرت تحلیل و تفکر، تعادل و سرعت عمل در تصمیم گیریها هستند.
باقری ادامه داد: اگر بخواهیم بهطورکلی این بازیها را از زندگی کودکانمان حذف کنیم، علاوه بر اینکه از آن نتایج مثبت محرومشان کردهایم، آنها را وادار میکنیم تا با حرص و ولع بیشتر و در محیطی دور از چشم ما به این بازیها بپردازند.
بهکارگیری مشاورههای دوستانه و بهموقع در انتخاب بازیهای مناسب
وی راهکار جلوگیری از تأثیرات منفی بازیهای رایانهای را یادآور شد و گفت: حضور والدین درکنار فرزندانشان برای دادن مشاورههای دوستانه و بهموقع در انتخاب بازیهای مناسب و هوشیاری آنها در این امر و نیز حفظ روابط عاطفی در خانواده تحت هر شرایطی، میتواند با مدیریت آثار مذکور، از مجادلاتی که بعضاً بر سر استفاده نادرست از بازیهای رایانهای پیش میآید و منجر به تخریب روابط بین والدین و فرزندانشان میشود، جلوگیری کند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان جنوبی معرفی و انجام بازیهای پرهیجان سنتی با مشارکت والدین را نیز نوعی مدیریت فرزندان از سوی خانوادهها برای میزان استفاده از بازیهای رایانهای و همچنین عمیقتر شدن روابط در خانواده دانست و علاوه برآن در یادگیری مهارتهای زندگی و پرکردن اوقات فراغتشان مؤثر بیان کرد.
باقری درباره نقش متولیان فرهنگی جامعه عنوان کرد: با برنامهریزی درست و حمایتهای مناسب از تولید بازیهای بومی که درعین تناسب با هنجارها و ارزشهای مورد اتفاق، جذاب و هیجانانگیز هم باشد، نه تنها از هجمههای فرهنگی و روانی این بازیها میتوان پیشگیری کرد بلکه از فرصت ایجاد شده برای تقویت و درونی کردن باورهای متعالی و تثبیت هویت ملی و دینی در نسل جوان نیز بهرهگیری کرد.
نگاهی به ظرافت تضعیف باورهای دینی در بازیهای خارجی
وی با یادآوری ظرافت تضعیف باورهای دینی در بازیهای خارجی لازم دانست که خانوادهها و متولیان فرهنگی با بهروز کردن مداوم اطلاعات خود در این موارد با دقتنظر و حساسیت بیشتری عمل کنند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان جنوبی در رابطه با تأثیر بازیهای رایانهای در بلوغ زودرس نوجوانان عنوان کرد: این موضوع نیاز به انجام تحقیقات دقیق علمی دارد ولی بیگمان آنجایی که محرکهای جنسی، شهوترانی و بهویژه روابط جنسی خارج از هنجارهای اجتماعی وجود داشته باشد، با توجه به اینکه این بازیها عمدتاً توسط کمپانیهای صهیونیستی تولید میشود، این مسئله دور از انتظار نیست.