با نگاهی به تاریخ درمییابیم که امام علی(ع) و پیروان آن حضرت، بیشترین نقش را در وحدت میان مسلمانان ایفا کردند، در حالیكه اعتقادات امام با عقاید و نظرات دیگر عالمان مسلمان آن زمان، اختلاف اساسی داشت، همواره میكوشیدند این اختلافها به تفرقه و نزاع میان مسلمانان منجر نشود. بر این اساس اقدامات وحدتبخشانه امیرالمؤمنین(ع) بهعنوان برگی دیگر از نقش وحدتآفرین غدیر و شخصیت غایی آن، است که میتوان به خوبی از این واقعه تاریخی صدر اسلام برای همگرایی بیشتر و بهتر امت اسلامی استفاده کرد.
مقام معظم رهبری ناظر به عملکرد حضرت امیر(ع) در مسیر حکمرانی جامعه اسلامی آن حضرت را به عنوان «الگوی کامل» معرفیکند و میفرمایند: «آن وقتی هم که نوبت حکومت و سیاست به حسب تقدیر الهی به او میرسد، مردم مراجعه میکنند، اصرار میکنند و از آن حضرت میخواهند که زمام قدرت را در دست بگیرد، مقتدرانه وارد میدان میشود، «لایخاف فی اللَه لومه لائم»؛ از هیچ چیز نمیترسد و هیچ ملامتی او را از راه بر نمیگرداند.
رهبر معظم انقلاب در نقش وحدتبخشانه شخصیت امام علی(ع) اینگونه میفرمایند: «امیرالمؤمنین(ع) شخصیتی است که تمام فرق اسلامی درباره عظمت و خصوصیات او و شأن و منزلت والای او در اسلام، با یکدیگر اتفاق نظر دارند، بنابراین به جرأت میتوان گفت که علیبنابیطالب(ع) میتواند نقطه اشتراک و همبستگی میان فرق اسلامی قرار بگیرد. در همه زمانها و دورهها، فرقههای اسلامی به جز گروه ناچیز و اندک نواصب که خارج از فرق اسلامی هستند، شأن امیرالمؤمنین(ع) را همان شأن والا و برجسته و ممتازی میدانستند که در کتابهای فریقین چه شیعه و چه سنی ملاحظه میکنیم، بنابراین امیرالمؤمنین(ع) محل اشتراک فرقههای اسلامی است و میتواند منبعی برای وحدت بین مسلمین به حساب آید.
مقام معظم رهبری همچنین در سالروز میلاد حضرت علی(ع) فرمودهاند: امیرالمؤمنین(ع) می تواند مظهر وحدت باشند، نقطهای باشد که همه مسلمانها در مقابل آن نقطه، مذعن و معترفاند. هیچ طرفی نمیتواند ادعا کند که حضرت امیر(ع) متعلق به آنها است. ما شیعیان در زیارت جامعه میگوییم: «معروفین بتصدیقنا ایّاکم»؛ ما معروفیم به ارادت و علاقه و عشق به امیرالمؤمنین و خاندان پیغمبر. پس نمیتوانیم ادعا کنیم که امیرالمؤمنین فقط متعلق به ماست. همه مسلمانان عالَم از فرقههای مختلف درباره امیرالمؤمنین معتقدند که این شخصیت عظیم و این مظهر کامل اسلام، ذرهای و لحظهای از متابعت پیغمبر اکرم سرپیچی و تخلف نکرد. از دوران کودکی تا دوران نوجوانی و تا آخر عمر، یک لحظه در راه مجاهدت برای خدا، اسلام و قرآن فروگذار نکرد. پس این یک نکته است که ما چه شیعه و سنی و چه مذاهب گوناگون بین این فرقهها امیرالمؤمنین(ع) را ملاک و محور وحدت قرار بدهیم. امیرالمؤمنین مال همه است و خود آن بزرگوار هم شعارها و روشهایی را در زندگی مبارک خود دنبال کرده است که متعلق به تمام انسانهاست.
آیتالله خامنهای در این باره می فرمایند: همين قضيه غدير در يك نقطه و مايه اجتماع امت اسلامی است و او شخصيت اميرالمؤمنين(ع) است. درباره شخصيت و عظمت اين انسان بزرگ و والا بين مسلمين اختلافی نيست. اميرالمؤمنين را همه در همان نقطه عالی كه بايد به او در آن نقطه نگريست از لحاظ علم، تقوا و شجاعت مینگرند و میبينند، يعنی ملتقای عقيده تمام آحاد امت اسلامی اميرالمؤمنين(ع) است.
امام خمینی(ره) نیز در خصوص نقش واقعه غدیر بر مقام حضرت علی(ع) بیان کردهاند: غدیر موجب ارجمند شدن مقام علی(ع) نشد، بلکه به عکس، علی(ع) و مقامات و لیاقتهای او موجب رویداد غدیر شد، جامعیت علی(ع) باعث شد که خداوند به پیامبرش فرمان دهد تا آن حضرت را بهعنوان خلیفه و رهبر بعد از خود منصوب کند.
امام خمینی(ره) میفرمایند: «حضرت امیر(ع) مسئله غدیر را ایجاد کرده است، آن و جود شریف که منبع تمام جهات بوده است، موجب این شده که غدیر پیش بیاید، غدیر برای ایشان ارزش ندارد، آن که ارزش دارد خود حضرت است که دنبال آن ارزش غدیر آمده است. خداوند تبارک و تعالی که ملاحظه فرموده است که در بشر بعد از رسول الله(ص) کسی نیست که بتواند عدالت را به آنطوری که باید انجام بدهد، مأمور میکند رسول الله(ص) را که این شخص علی (ع) راکه قدرت این معنا را دارد که عدالت را به تمام معنا در جامعه ایجاد کند و یک حکومت الهی داشته باشد، این را نصب کن... »
یکی از مسائل مورد تأکید حضرت آیتالله خامنهای «تبیین وحدتآفرین از واقعهی غدیر» است. وحدت از نگاه ایشان در موضوع غدیر را چگونه میتوان تفسیر کرد؟
مسئله غدیر خطکش تمایز بین حق و باطل است. هر طرفی که غدیر را قبول داشته باشد، طرفی است که میخواهد نبوت را استمرار بدهد. متقابلاً طرفی که غدیر را قبول نداشته باشد، طرفی است که میخواهد مسیر هدایت را ببُرد و عملاً نبوت را متوقف کند و چون زورش به نبوت نرسیده، سعی کرده ادامه آن را ببُرد. طبیعتاً تنها یک طرف حق و یک طرف باطل است.
آیتالله خامنهای در این باره میگویند «الغدیر» وحدتبخش است، چون با استفاده از مصادر اهل سنت سعی کرده عقاید شیعه را تبیین کند. یعنی ما را بشناسید و سپس نقد کنید، نه این که توهّمی از ما داشته باشید. از این طرف به ما هم یاد میدهد وقتی میخواهید با آنها مواجه شوید، بدانید همهشان «ابن تیمیه» نیستند. «ابن تیمیه»ها یک طیفند که طیفهای زیادی نیز مخالف و دشمن اینها هستند. اصلاً «ابن تیمیه» در زندان مرده است. ما باید عقاید آنها را بشناسیم، آن وقت راحتتر میتوانیم با هم گفتوگو کنیم تا آنها هم ما را بشناسند.
وحدت مورد نظر مقام معظم رهبری این است که باید مباحثه منصفانه علمی و دقیق آکادمیک صورت بگیرد. بدون مباحثه علمی وحدت رخ نمیدهد، چون اگر ما خودمان باشیم، درونگرایی میکنیم و تمام آنها را با یک چوب میزنیم. آنها هم اگر درونگرایی کنند، ما را با یک چوب میزنند و ما در واقع دو توهم از یکدیگر را نقد میکنیم. بعضیها هم وحدت را کتمان حقایق معنی میکنند که این نگاه با وحدت مورد نظر رهبری مخالفت دارد.
منبع:
ensani.ir
انتهای پیام