خرده‌نظام‌های کشور اسلامی نشده‌اند / دفاع از عملکرد حوزه در چهار دهه گذشته

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری، معاون تهذیب حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه با استقرار نظام ولایت فقیه، نظام در سطح کلان اسلامی شده است، ولی خرده‌نظام‌های ما اسلامی نیست و هیچ کسی هم مدعی اسلامی بودن آن نیست، تصریح کرد: در طول این چهل سال کارهای خیلی زیادی صورت گرفته و تحقیقات خوبی هم انجام شده ولی مع‌الاسف اجرا نشده است؛ به تدریج باید این کار انجام شود زیرا واحد تغییرات تمدنی، قرن است. حوزه هم در طول این 4 دهه زحماتی کشیده است و ما در میانه راه هستیم.

عالم‌زاده نوری با بیان اینکه نباید بخوابیم و در این سطح متوقف شویم، اظهار کرد: اگر ما غفلت کنیم و سرعتمان کم شود، تمدن غرب خود را کارآمدتر نشان خواهد داد و لازمه آن این است که جوانان همت‌های بزرگ داشته باشند و عمر خود را برای فداکاری در راه انقلاب و تحقق تمدن اسلامی که رهبر معظم انقلاب آن را تبیین کرده‌اند، صرف کنند و در مسیر اسلامی‌سازی علوم و تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تلاش کنند.

وی در پاسخ به این سؤال که حوزه در طول این چهار دهه تلاش‌ کرده است، ولی عمدتاً دستاوردهای نظری داشته که نمود عینی ندارد، آیا با این وصف به رسالت خود عمل کرده است؟ گفت: اگر بخواهیم واقع‌بینانه جواب دهیم، حوزه تا اندازه‌ای رسالت خود را انجام داده است که مهمترین نمود آن دفاع تئوریک از ولایت فقیه و نظام اسلامی است؛ حوزه کسانی مانند آیت‌الله جوادی آملی و مصباح و ... را دارد که مبانی تئوریک نظام را تبیین کرده‌اند و پژوهشگاه‌های متعددی هم در راستای اهداف انقلاب مشغول فعالیت هستند و در قالب گروه‌هایی مانند تاریخ و شبهات، مدیریت و تربیت و ... معطوف به نیازهای نظام تلاش کرده‌اند.

بودجه حوزه از یک دانشگاه کمتر است

عالم‌زاده نوری تصریح کرد: حوزه با کمترین امکانات که کل بودجه آن از یک دانشگاه هم کمتر است، نیروهای انقلابی را در سطوحی مانند خبرگان رهبری، شورای نگهبان و نهادهای دیگر تربیت کرده است؛ البته تعدادی از مدیران نهادهای مختلف اعتقادی به اداره جامعه با علوم انسانی اسلامی ندارند لذا در مواردی از نظر آنها غیر قابل اجرا تلقی می‌شود یا انگیزه‌ای برای اجرا ندارند؛ مثلاً اگر نسخه اقتصاد اسلامی را در اختیار کارشناسان بگذاریم، بحث اجرا با آنهاست و عمده این افراد در دانشگاه‌های غربی درس یا متون آنها را خوانده‌اند و تصمیم‌گیری و تصمیم‎‌سازی هم با آنهاست.

وی در پاسخ به اینکه در بحث اقتصاد اسلامی، روحانیونی عضو شورای فقهی بانک مرکزی هستند و نسخه اقتصاد را هم آنها در قالب عقود نوشته‌اند ولی باز وضعیت بانکداری کشور خراب است و اصلاً اسلامی نیست و تبعات آن متوجه دین و حوزه می‌شود، گفت: حوزه فعالیت‌های نظری خوبی انجام داده و تلاش کرده تا دستاوردهای فکری را اجرا کند ولی در برخی موارد ناموفق بوده است و در بخش‌هایی هم باید با آزمون و خطا پیش برویم تا اشکالات مرتفع شود، زیرا نظریه‌پردازی فرایندی طولانی دارد و این گونه نیست که در مدت کوتاهی نسخه واحدی برای اقتصاد اسلامی بدهیم. البته معمولاً روحانیون نظریه‌پرداز حضور قابل توجهی در فرایند اجرا نداشته‌اند و اگر کسانی مانند مرحوم موسویان در شورای فقهی بانک مرکزی حضور داشتند، ولی معلوم نیست که همه سخنان آنها اجرا شده باشد.   

عالم‌زاده نوری با ذکر اینکه انقلاب اسلامی بازگشت به اسلام ناب در دوره جاهلیت جدید بود، ادامه داد: برای اینکه بسنجیم آیا انقلاب در طول چهار دهه در مسیر اسلام ناب حرکت کرده، باید نگاه کلان نه جزئی‌نگرانه و تک‌بعدی داشته باشیم؛ زیرا اگر نگاه تک‌بعدی داشته باشیم با دیدن مشکلات و برخی فسادها و موانع صرفاً عقب‌ماندگی‌ها را خواهیم دید. اگر اسب تنومندی را نگاه کنیم که پای او در لجن فرورفته است، دو برداشت وجود خواهد داشت؛ ممکن است کسی صرفاً پای فرورفته در لجن را ببیند و گمان ‌کند که لجن متعفنی است که سریعاً باید آن را از بین برد، ولی اگر به اسب نگاه کند، خواهد دید که اسب تنومندی در لجن گیر کرده است و باید آن را بیرون بیاوریم.

معاون تهذیب حوزه علمیه بیان کرد: برای فهم میزان کارآمدی انقلاب، که در حقیقت بازگشت به اسلام در عصر جاهلیت مدرن بوده است، باید نگاه ماهواره‌ای داشته باشیم و به بدنه انقلاب به صورت یکپارچه نگاه کنیم؛ بر این اساس هیچ کسی منکر وجود مشکلات نیست. هیچ کس منکر این نیست که در انقلاب اسلامی فساد و اختلاس و سوء مدیریت‌ وجود دارد. همه اینها را می‌دانند و می‌بینند ولی این نوع قضاوت درست نیست. اتفاقی که در عالم افتاده این است که اسلام ناب عرضه شده، مکتب تشیع در جهان قدرت گرفته، هلال شیعی سر بلند کرده، معارف اهل بیت در عالم مطرح شده، جمهوری اسلامی در برابر استکبار ایستاده است و مستضعفان امیدوار شده‌اند، یال و کوپال آمریکا کمی فروریخته و درگیری تاریخی میان حق و باطل یک مرحله پیش رفته است.

عالم‌زاده نوری با اشاره به اینکه اگر انقلاب رخ نداده بود، امروز کشور ما مانند عربستان گاو شیرده آمریکا بود و به او سواری می‎‌دادیم، تصریح کرد: الان پیام اسلام و معارف اهل بیت(ع) در عالم مطرح شده و امکان تربیت نسل جوانی پدید آمده که به تعبیر امام(ره) فتح الفتوح است؛ البته عده‌ای از جوانان فاسد شده و به فرقه ضاله پیوسته‌ و گمراه و لیبرال شده‌اند، ولی نسلی انقلابی، مؤمن، متعهد و دنباله‌رو قاسم سلیمانی پدید آمده‌ که دستاورد مهمی است. البته به جامعه اسلامی تمام‌عیار که هدف انقلاب بود دست نیافته‌ایم. در مسیر تمدن اسلامی در حال حرکتیم و دو مرحله یعنی پیروزی انقلاب و استقرار نظام را طی کرده‌ایم و باید اقتصاد، روابط بین‌الملل، نظام آموزش و پرورش، هنر، رسانه، نظام قضائی و حقوقی و ... اسلامی شود.