داریوش ارجمند، بازیگر سینما و تلویزیون، در گفتوگو با ایکنا درباره تجربه حضورش در سریال مناسبتی «مرضیه»، که برای ایام محرم تولید شده، اظهار کرد: اولاً باید بگویم که مرضیه یک اثر سفارشی یا محرمی نیست. البته عناوینی چون سفارشی را درک میکنم اما این نامگذاری درباره ماه محرم معنا ندارد. متأسفانه اینها عناوینیاند که تلویزیون آن را باب کرده است و پایه و اساس منطقی ندارد. آثار دفاع مقدسی هم یکی از این عناوین است. تلویزیون روند شتابزدهای را نسبت به مناسبتهای مختلف پی گرفته که سبب بیکیفیتی آثار شده است.
وی افزود: رسانه ملی در آثار مناسبتی مثلاً به کارگردان سفارش تولید یک سریال 15 قسمتی را در 15 روز میدهد و قطعاً در چنین شرایطی نمیتوان انتظار داشت یک اثر زیبنده برای مخاطبان تولید شود. برای تولید یک اثر درخور برای ماه محرم نیاز است از ابتدای سال با یک برنامهریزی قوی و منسجم به این موضوع پرداخت که این رویکرد کمتر در رسانه ملی مورد توجه است.
نگاه سیما به عاشورا زیبنده این حماسه نیست
برخوردی که با مفاهیمی همچون عاشورا در تلویزیون میشود به هیچ وجه زیبنده نیست، به ویژه اینکه هر آنچه داریم از عاشوراست. این معنا به اندازهای وسیع و بزرگ است که نمیتوان ابعاد آن را با آثار سطحی و شتابزده ترسیم کرد. بنابراین اگر قرار است در این زمینه فعالیتی انجام شود باید از تمامی جهات به آن بپردازیم
بازیگر نقش مالک اشتر ادامه داد: برخوردی که با مفاهیمی همچون عاشورا در تلویزیون میشود به هیچ وجه زیبنده نیست، به ویژه اینکه هر آنچه داریم از عاشوراست. این معنا به اندازهای وسیع و بزرگ است که نمیتوان ابعاد آن را با آثار سطحی و شتابزده ترسیم کرد. بنابراین اگر قرار است در این زمینه فعالیتی انجام شود باید از تمامی جهات به آن بپردازیم.
ارجمند با تأکید بر اینکه سریال مرضیه نگاهی مستقیم به محرم ندارد گفت: این اثر به صورت مستقیم به ماه محرم نمیپردازد، بلکه داستان در طول محرم رخ میدهد و همین موضوع روند قصه را تغییر داده و سبب عکسالعملهای متفاوت در شخصیتها میشود. البته نشانههای عاشورایی را به وفور در این سریال میتوان مشاهده کرد و به دلیل عشقی که ایرانیان به امام حسین(ع) دارند این موضوع عجیب نیست. کافی است این روزها به خیابان برویم تا عشق به اباعبدالله(ع) را مشاهده کنیم. این عشق تنها منحصر به ایران نیست، بلکه همه جهان را در بر گرفته است.
ارجمند با بیان اینکه راهپیمایی عظیم اربعین بخشی از فرهنگ عاشوراست که دنیا را به تعظیم واداشته است گفت: اتفاقی که در اربعین حسینی شاهدش هستیم در جهان بیهمتاست، چون جمعیتی میلیونی با پای پیاده به سوی مراد خود میروند و در این مسیر از هیچ سختی و گرفتاری ابا ندارند. اربعین موضوعی است که تمامی اشکال هنری میتواند به آن بپردازد. در این میان سینما و تلویزیون هم میتوانند با تصویرگری از این رویداد مبلغ فرهنگ عاشورا در تمام دنیا باشند.
جفا به معنا
این بازیگر با انتقاد از نگاه سطحی به آثار عاشورایی گفت: متأسفم که با سطحینگری به آثار عاشورایی نگاه میکنیم و تا اسمی از این آثار میآوریم مخاطبان آن را بیکیفیت قلمداد میکنند، درصورتیکه باید در این عرصه بهترین و فاخرترین آثار تولید شود. اما در این میان مرضیه یک متن بسیار خوب دارد، مرضیه اثری انتقادی است که بهگونهای به محرم هم مربوط است و محرم را جدای از زندگی نمیداند زیرا فرهنگ عاشورا را نمیتوان در زمان محصور کرد. هر اثری که مضمون آن ظلمستیزی و ایثارگری است در حقیقت در راستای آرمانهای عاشورا ساخته شده است. این جمله را از کودکی به ما آموختهاند: «کل یوم عاشورا، کل ارض کربلا» اما متأسفانه فقط این جمله را شنیدهایم و آن را درک نکردهایم.
ارجمند درباره نقش خود در سریال مرضیه گفت: در این سریال نقش پزشکی را بازی میکنم که از تعلقات زندگی شهری خسته شده است، برای همین به یک شهرستان کوچک رفته و سعی دارد با خدمت به مردم آن منطقه، زندگیاش را دگرگون کند. من ایفای نقش در هر اثری را نمیپذیرم و قطعاً اگر مرضیه مجموعه خوبی نبود ایفای نقش در آن را قبول نمیکردم و البته شخصیت و منش کارگردان و تهیهکننده هم برایم مهم بود و مجموعه این عوامل سبب شد حضور در این اثر را بپذیرم.
ارجمند با تأکید بر اینکه برای پرداختن به موضوع عاشورا باید با اندیشه کامل به این حوزه ورود کرد، گفت: سریالی به نام مختارنامه ساختهایم که شاید اقداماتش برای بسیاری سؤالبرانگیز باشد، زیرا شیعه حضرت امیر(ع) خشونتورز نیست، ولی عدهای میگویند چون مختار به خونخواهی قیام کربلا برخاسته، مورد احترام است، اما این استدلال منطقی نیست. ائمه به هیچ وجه دنبال انتقام نبودهاند و هرگز کشتار را تأیید نمیکردند و نقل قولی را که از امام صادق(ع) درباره تکریم مختار بیان میشود صحیح نمیدانم زیرا در زمینه تاریخ اسلام تحقیق و بررسی کردهام و نکته دیگر اینکه آنچه در مختار میبینیم به فیلمهای وسترن بیشتر شباهت دارد تا آثار عاشورایی.
بازیگر فیلم «ناخدا خورشید» در پاسخ به این سؤال که آیا میتوان فیلمی عاشورایی ساخت که در آن به این قیام نگاهی مستقیم داشت؟ گفت: به نظر من نمیتوان چنین اثری برای رسانه ملی یا سینما ساخت، زیرا باید در ساخت آثار دینی و تاریخی چهره قهرمان را نشان داد اما در آثار نمایشی نمیتوانیم چنین کاری انجام دهیم و چهره ائمه را ترسیم کنیم. نکته دیگر اینکه ناخودآگاه به واسطه این قبیل آثار ممکن است برخی حرمتها شکسته شود و یا باورهایمان مورد تردید قرار گیرند.
ارجمند ادامه داد: فیلم «الرساله» (محمد رسول الله) ساخته مصطفی عقاد نمونهای از آثاری است که نتوانسته زندگی پیامبر(ص) را به خوبی ترسیم کند، الرساله یک اثر صرفاً آمریکایی بود که تصویرگر یک قهرمان وسترن بود، برای مثال آنتونی کوئین هیچ نشانی از یک فرد عرب نداشت و بر خلاف فیلم عمر مختار که در آن اعراب به خوبی ترسیم شدهاند، حتی میتوان گفت بازیگر عربی که در نسخه عربی الرساله بازی کرده، بسیار بهتر از آنتونی کوئین ظاهر شده است.
بازی در «سلمان» را نمیپذیرم
بازیگر فیلم «اعتراض» با بیان اینکه پیشنهاد بازی در سریال سلمان را نمیپذیرد، اظهار کرد: همان گونه که پیشنهاد بازی در «مختارنامه» را نپذیرفتم در سلمان نیز حضور نخواهم داشت، چون معتقدم میرباقری که امام علی(ع) را ساخت حالا دیگر آن میرباقری سابق نیست، البته درباره چرایی نبودم در مختار صحبت کردهام، اما درباره سلمان پس از ساخت آن صحبت میکنم. میرباقری در امام علی(ع) تنها با یک جنگ دونفره از کل جنگ جمل را ترسیم کرد، اما در مختارنامه نتوانست با وجود تمام صحنههای جنگی که با جلوههای ویژه ترسیم کرد آن اثرگذاری لازم را داشته باشد.
فیلمسازان خوبی چون علی حاتمی و عباس کیارستمی دیگر زنده نیستند. بهرام بیضایی ایران را ترک کرده و ناصر تقوایی خانهنشین شده است و به همین جهت سینما به این سمتوسو گرایش پیدا کرده، وقتی سینما درهایش را به روی سرمایههایش میبندد نمیتوان انتظار بهبود داشت و در این شرایط فقط عده خاصی در حال فعالیتاند
وی در بخش دیگری از سخنانش با اظهار گلایه از شرایط موجود، تصریح کرد: فیلمسازان خوبی چون علی حاتمی و عباس کیارستمی دیگر زنده نیستند. بهرام بیضایی ایران را ترک کرده و ناصر تقوایی خانهنشین شده است و به همین جهت سینما به این سمتوسو گرایش پیدا کرده، وقتی سینما درهایش را به روی سرمایههایش میبندد نمیتوان انتظار بهبود داشت و در این شرایط فقط عده خاصی در حال فعالیتاند.
ارجمند در پاسخ به این سؤال که چرا باید با جذابیتهای بصری سریال «مختار نامه» مخالفت کرد؟ گفت: جذابیت بصری از آن عنوانهای است که من درکش نمیکنم چون اگر قرار بود ما برای جذابتر کردن تصویر به هر کاری تن دهیم باید آثار دیگری تولید میکردیم. از نگاه من بصیرت، جذابیت است که باید پسندیده شمرده شود، زیرا اگر بصیرت نباشد هیچ جذابیت بصری مفید نیست.
وی در جواب ادعای تهیهکننده سریال امام علی(ع) درباره پیشنهاد بازی فردین در نقش مالک گفت: این نقل قول صحیح نیست و اگر هست بهتر بود دلیل غیبت ایشان هم اعلام میشد و ای کاش فردین ایفای این نقش را میپذیرفت، زیرا من برای به ثمر نشستن این نقش سختی بسیار زیادی کشیدهام.
ارجمند با تأکید بر اینکه میرباقری در سریال امام علی(ع) آدم دیگری بود، بیان کرد: شاید باورش سخت باشد، میرباقری حتی برخی سکانسهای امام علی(ع) را در خواب میدید، اما در مختار این گونه نبود. به هر حال برای او آرزوی موفقیت میکنم تا اثری بسازد که شایسته نامش است.
گفتوگو از داوود کنشلو
انتهای پیام