یافتن جایگاه خود در مباحث قرآنی؛ از معانی تدبر در قرآن
گروه معارف ــ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری گفت: معنای تدبّر در قرآن این است که جای خودمان را در مباحث قرآن پیدا کرده و مسیر خود را بیابیم، آیا از ابراریم یا از فجار، آیا از متقین هستیم یا فاسقین.
سیداحمد میریان‌آکندی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری در گفت‌وگو با ایکنا از مازندران، اظهار کرد: هر ساله، با فرارسیدن ماه مبارک رمضان جامعه اسلامی به تلاوت آیات وحی و شرکت در جلسات ختم قرآن توجه ویژه‌ای دارد و رسانه‌های عمومی نیز تلاش می‌کنند با پخش برنامه‌های قرآنی در این اقبال فراگیر سهیم شده و با پخش جلسات و محافل قرآنی شور و نشاط بیشتری را میان مردم ایجاد کنند.وی با بیان اینکه با تأمل و آسیب‌شناسی صحیح از اوقاتی که در محضر قرآن به سر می بریم، می‌توانیم بهره وافی ببریم، افزود: چه ماه رمضان‌هایی گذشت و ما در عین اینکه قرآن خواندیم و احیاناً موفق به چند بار ختم کردن کتاب الهی هم شدیم، اما بهره لازم را نبردیم؛ دلمان به نور قرآن روشن نشد و از هدایتش بهره نبردیم و شیاطین دوباره پس از ماه رمضان به سراغ ما آمدند و غفلت‌ها و کدورت‌های باطنی ادامه یافت.
لزوم رعایت طهارت و تدبر در تلاوت قرآن
عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه مشکل اساسی در تلاوت قرآن عدم رعایت آداب تلاوت است، تصریح کرد: علاوه بر رعایت تلاوت تجوید، صوت و لحن، که در جای خود ارزشمند است، آدابی همچون طهارت و تدبر وجود دارد که رعایت آنها موجب نتیجه بخش شدن تلاوت قرآن می‌شود.
وی افزود: قرآن کریم در آیه 29 سوره مبارکه «ص» می‌فرماید: «كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ»؛«اين كتابي است پر بركت كه بر تو نازل كردهايم تا در آيات آن تدبر كنند و صاحبان مغز (و انديشه) متذكر شوند.» و نیز در آیه 24 سوره مبارکه محمد(ص) می‌فرماید: أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا»؛« آيا به آيات قرآن نمى انديشند يا [مگر] بر دلهايشان قفلهايى نهاده شده است».
میریان اظهار کرد: حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «آگاه باشید، هیچ خیری در تلاوتی که در آن تدبّر نباشد نیست و نیز فرمود: «آگاه باشید که هیچ خیری در عبادتی که در آن معرفت اندوزی نباشد نیست.»
وی با بیان اینکه، معرفت‌اندوزی در عبادت یک اصل است، افزود: حضرت علی(ع) فرمود: «بسا روزه‌داری که بهره‌ای جز گرسنگی و تشنگی از روزه‌داری خود ندارد و بسا شب زنده‌داری که از شب زنده‌داری چیزی جز رنج و بی‌خوابی به دست نیاورد! خوشا خواب زیرکان و افطارشان!»
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری با بیان اینکه بسیاری از ما متأسفانه فقط برای ثواب قرآن را می‌خوانیم و توجه نداریم که هدف از نزول قرآن چیست، گفت: باید از خود بپرسیم چرا اینقدر ثواب برای تلاوت قرآن وجود دارد و چرا پیامبراسلام(ص) و اهل‌بیت ایشان، نسبت به تلاوت قرآن تاکید کرده‌اند.
وی با بیان اینکه، تلاوت قرآن یکی از آداب مهم برای بهره بردن از نورانیت این گنجینه الهی است، افزود: تدبّر در قرآن یعنی اینکه، هنگامی آیات الهی را تلاوت می کنیم، ببینیم پیام آنها چیست، ما را به کجا می خواهد برساند. معنای تدبّر در قرآن این است که جای خودمان را در مباحث قرآن پیدا کرده و مسیر خود را بیابیم، آیا از ابراریم یا از فجار، آیا از متقین هستیم یا فاسقین.
میریان با اشاره به اینکه، قرآن به گروهی نوید و به دسته‌ای بیم می‌دهد، بیان کرد: باید حواسمان باشد، در زمره افرادی نباشیم که قرآن می خوانند اما از آن بهره نمی‌برند و تدبّر این است که فقط به چهره و ظاهر نگاه نکنیم بلکه به پشت و باطن توجه کنیم.
وی افزود: ادب دوم در تلاوت قرآن، مسأله طهارت است ولی مقصود تنها داشتن وضو و غسل نیست اگر چه اینها لازم هستند، بلکه مقصود؛ تحصیل طهارت باطن است و خداوند در آیات 77 تا 79 سوره مبارکه«واقعه» می‌فرماید: «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ، كه آن قرآن كريمي است، فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ، كه در كتاب محفوظ جاي دارد. لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ، و جز پاكان نميتوانند آن را مس كنند.»
ترک گناه؛ گام اول در طهارت باطنی
میریان ادامه داد: طهارت باطنی مراتب و مراحلی دارد که مسلماً گام اول برای تحصیل آن ترک گناهان است.«إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ» یعنی: خدا فقط از تقوا پیشگان مىپذیرد.
این محقق قرآنی با بیان اینکه، بدون رعایت تقوای الهی، ادعای داشتن طهارت سخنی نامقبول و گزاف است، اظهار کرد: باید مراقب باشیم که به حالات خوشی که احیانا در هنگام برخورد با آیات الهی به دست می‌آوریم، اکتفا نکنیم چرا که این حالات بدون طهارت روحانی تداوم نخواهد داشت.
انتهای پیام
