فقه مخالف هیپنوتیزم‌‌درمانی نیست/ جهل؛ ریشه گرفتاری در دام سحر

حجت‌الاسلام‌والمسلمین عباس نوری، پژوهشگر مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در گفت‌وگو با ایکنا از قم، با اشاره به مقوله سحر و انرژی‌درمانی و بررسی بعد فقهی آن گفت: سحر چیزی است که امری غیرواقعی را با استفاده از ابزار و اسبابی چون اسباب خفیه، فریب و ظاهرسازی واقعی جلوه دهد؛ بنابراین واقعی جلوه دادن هر امری، سحر نیست ضمن اینکه میان فقها و لغویون در تعریف آن اختلاف زیاد است ولی قدر اشتراکی در حدی که بیان شد شاید بتوانیم در تعریف قائل شویم.

وی در پاسخ به این سؤال که تسلط بر جن و ارواح مصداق سحر است و یا امکان آن وجود دارد بیان کرد: مسئله تسلط بر جن و یا مسلط کردن جن‌ بر کسی امری است که براساس آیات و روایات ممکن است؛ قرآن کریم در آیه مربوط به ربا و آیات دیگری از جمله در خود سوره جن درباره این مسئله سخن به میان آورده و فرموده است که شیطان، رباخوار را مس می‌کند «الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا فَمَنْ جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهَى فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ وَمَنْ عَادَ فَأُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ؛ كسانى كه ربا مى‌خورند، (از گور) برنمى‌خيزند مگر مانند برخاستن كسى كه شيطان بر اثر تماس‏، آشفته ‏سرش كرده است‏. اين بدان سبب است كه آنان گفتند: (داد و ستد صرفاً مانند رباست‏.) و حال آنكه خدا داد و ستد را حلال‏، و ربا را حرام گردانيده است‏. پس‏، هر كس‏، اندرزى از جانب پروردگارش بدو رسيد، و (از رباخوارى‏) باز ايستاد، آنچه گذشته‏، از آنِ اوست‏، و كارش به خدا واگذار مى ‏شود، و كسانى كه (به رباخوارى‏) باز گردند، آنان اهل آتشند و در آن ماندگار خواهند بود.»(بقره/275)؛ در این آیه فرد رباخوار همانند فردی شیطان‌زده است.

نوری با اشاره به نظر برخی لغویون در مورد سحر تصریح کرد: «ابن قیم» در تعریف صرع، آن را دو نوع دانسته و گفته است که یک نوع صرع، شیطانی و اثر جن‌زدگی است و نوع دیگری بیماری قابل درمان است. در مورد تسلط انسان بر جن هم این مسئله وجود دارد و کسی که هیپنوتیزم می‌کند در صورتی که قدرت لازم را به دست آورد می‌تواند از جن استفاده کرده و او را بر فرد هیپنوتیزم شونده مسلط کند که البته این کار در غرب مطرح است و راه‌کارهای خود را دارد.

تسلط بر ارواح
این محقق و پژوهشگر در مورد تسلط بر ارواح هم بیان کرد: روح، قدرت شنیدن، برقراری تماس و .. را دارد و در داستان‌های نقل شده از برخی از علما هم این مسئله وجود دارد؛ در برخی اقوال از علما نقل است که مثلاً فلان عالم بزرگ با شخصی که چندصد سال قبل مرده ارتباط برقرار کرده است؛ البته در آیات دلیلی بر این نوع ارتباطات نداریم ولی در روایات سخن از این مسئله هست که ارواح مؤمنان بسته به ایمان آن‌ها در برخی روزها می‌تواند به خانواده خود سر بزند ولی روح کافر محدودیت دارد و اگر هم سر بزند عمدتاً از حالات بد خانواده خود مطلع می‌شود تا بر عذاب او افزوده شود؛ بنابراین اصل این مسئله قابل انکار نیست.

حرمت سحر
نوری با بیان اینکه سحر، حرام است زیرا گرچه امری غیرواقعی به فرد تلقین می‌شود ولی آثار آن واقعی است تصریح کرد: مثلاً کسی که در کشتی نشسته است اگر تحت سحر قرار گیرد تصور خواهد کرد کشتی آتش گرفته و خودش را به آب پرت می‌کند بنابراین اثر آن واقعی است؛ مانند داستان سحر فرعون که دخل و تصرف در ذهن بیننده کردند و اثر واقعی آن یعنی ترساندن کسانی بود که طرفدار موسی بودند و یا تمایل داشتند به او ایمان بیاورند.

وی با بیان اینکه برخی فنون سحر، اکتسابی است و البته فرد باید قدرت روحی هم داشته باشد و مجموعه اسباب مادی، روحی و ذهنی بتواند منجربه سحر شود در مورد بحث انرژی درمانی و پاک کردن انرژی منفی از افراد هم اظهار کرد: پاک کردن انرژی منفی از جهت علمی، اثبات شده یعنی انسان می‌تواند انرژی را وارد هاله دیگر کند؛ مثلاً گرمای دست قابل انتقال به فرد دیگر است ولی اینکه انتقال انرژی از راه دور هم ممکن است باید ثابت شود که بنده در مطالعاتی که داشته‌ام مطلبی ندیدم ولی به هر حال انتقال انرژی و پاک کردن آن در برخی کشورها رسمیت دارد.

نوری اظهار کرد: هیپنوتیزم درجاتی دارد و در این فرایند سوژه به علت اطاعت‌پذیری که دارد فریب می خورد و امور غیرواقعی را واقعی می‌بیند. هیپنوتیزیم در واقع، خواب مصنوعی است؛ سوژه فکر می کند بیدار است ولی در خواب مصنوعی فرو رفته و به مرحله‌ای می‌رسد که در اغوای کامل قرار گرفته و چیزهای عجیبی را مشاهد می‌کند و از هیپنوتیزم کننده حالت تلقین‌پذیری دارد.

سوء‌استفاده از انرژی‌درمانی
وی با اشاره به جنبه فرادرمانی بحث هیپنوتیزم هم تصریح کرد: مؤسسه‌ای در ایران در این عرصه وجود دارد و پیروانی هم برای خود جذب کرده است؛ طاهری که رئیس این موسسه است و مدتی هم دستگیر و زندانی شد مدعی بحث فرادرمانی البته بدون بحث اعتقاد به مذهب خاصی است ولی وقتی آثار و کتب آنان را مطالعه کنید می‌بینید که بحث فرادرمانی ادعای آن‌ها بدون اعتقاد به باورهایی که دارند ممکن نیست و در واقع طرح بحث فرامذهبی بودن توسط آنان توجه دادن به باورهای مدنظر خود آنان است.

این پژوهشگر و محقق مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) تأکید کرد: این گروه، بحث فرادرمانی را غیر از انرژی‌درمانی می‌دانند و منکر ذکر و تلقین هستند در حالی که در کتاب‌های آنان این مسئله کاملأ برعکس است. از جمله می‌گویند هیپنوتیزیم کننده فرد را از طریق درمانگر به شبکه جهانی متصل و انرژی مثبت منتقل می‌کند. از جمله باورهای آنان این است که قربانی کردن را رد کرده و آن را ضربه به اکوسیستم تلقی می‌کنند و می‌گویند کیهان دارای شعوری است که از ضرر رساندن به خودش، خوشش نمی‌آید؛ این گروه با طرح بحث شعور کیهانی باورهای غلط خود را برای رسیدن به برخی مطامع دنیوی از جمله کسب مال، طرفدار و شهوات دنبال می‌کنند.

جهل؛ ریشه افتادن در دام سحر
نوری در پاسخ این سؤال که چه عاملی سبب جذب افراد به این گروه‌ها است تصریح کرد: آنان می‌گویند کسی می‌تواند روی دیگری اثر بگذارد که به رحمت عام و خاص الهی معتقد باشد؛ تسلیم باشد و هر چیزی به او می‌گویند بدون فکر بپذیرد؛ یعنی تلقین می‌کنند که فرد نباید به شعور کیهانی شک کند زیرا بیماری او عود می‌کند. بنابراین ممکن است بیماری او را با فریب ذهن و تلقین کم کنند اما درمان واقعی نیست همچنین این افراد منکر هر نوع ذکر هستند ولی کتاب هایشان پر از ذکرهای مد نظر خود آنان است؛ در اینجا اهمیت تعقل و تفکر درک می‌شود؛ تعقل آنقدر از نظر قرآن مهوم است که در آیاتی ازسوره مبارکه«ملک» فرموده است از جهنمی‌ها سؤال می‌شود که چرا اینجا هستید و پاسخ می‌دهند ما به حرف انبیاء و اولیاء و واعظان الهی توجه نکردیم و در عین حال اهل تفکر و تعقل هم نبودیم.

نوری تأکید کرد: اگر انرژی‌درمانی و هیپنوتیزم از اسباب خفیه، فریب و ظاهرسازی همچنین امر غیرواقعی را واقعی جلوه دادن بهره نبرد فی‌نفسه اشکال ندارد و در زایمان بی‌درد و دندانپزشکی و روان‌پزشکی و ... قابل کاربرد است. بنابراین سحر وقتی است که مجموعه عوامل با هم در یک کار جمع شود و سه مقوله ذکر شده در آن باشد بنابراین ممکن است کاری انجام شود که اسباب خفیه در آن باشد ولی فریب و واقعی جلوه دادن امر غیرواقع در آن نباشد در این صورت مصداق سحر نخواهد بود.

این محقق و پژوهشگر با بیان اینکه دین با مسائل علمی مشکلی ندارد و تنها راه صحیح را آموزش می‌دهد بیان کرد: اسلام دینی است که بیش از هر مکتب فکری و اعتقادی دیگر به بحث علم تأکید کرده است و در این زمینه هم مشکلی نیست ولی اسلام با علمی که بخواهد موجب فریب و سوء‌استفاده از دیگران شود مخالف است و سحر نیز از این دست موضوعات است.

یادآوری می‌شود که مباحث مطرح‌شده نظرات شخصی این کارشناس است و ایکنا در تایید یا رد آنها نیست.

انتهای پیام