سود علی‌الحساب با بانکداری اسلامی مطابقت ندارد/ تأثیر سود ماه‌شمار در مبارزه با پولشویی
گروه اقتصاد ــ ابوالحسنی اظهار کرد: وقتی در بانکداری اسلامی به دنبال سود تحقق‌یافته هستیم قطعاً این دیدگاه که کار با سود علی‌الحساب، مبنای فعالیت نظام بانکی قرار بگیرد، اشتباه است بلکه اگر می‌خواهیم تحول واقعی در نظام بانکی ایجاد کنیم باید به سمت سودهای تحقق‌یافته و توزیع آن حرکت کنیم.
بانک مرکزی بعد مدت‌ها بحث و بررسی بالاخره با تغییر سودها از روزشمار به ماه‌شمار موافقت و آن را از ابتدای بهمن‌ماه اجرایی کرد. در واقع در روزهای اخیر، سپرده‌گذاران برای اولین بار، سود ماه‌شمار دریافت کردند. بنابر مصوبه جدید شورای پول و اعتبار، از این به بعد باید موجودی سپرده‌گذاران، حداقل یک ماه در سپرده‌های کوتاه مدت در نزد بانک باقی بماند وگرنه سودی به آن تعلق نخواهد گرفت. این اقدام بانک مرکزی مورد توجه مثبت بسیاری از اقتصاددانان قرار گرفت چراکه هم در کنترل نقدینگی و هم در کاهش تلاطمات بانکی نقش ایفا خواهد کرد. همچنین برخی کارشناسان اقتصاد اسلامی معتقدند که پرداخت سود ماه‌شمار به جای روزشمار، نزدیکی بیشتری با بانکداری اسلامی دارد.
جایگاه پرداخت سود علی‌الحساب در بانکداری اسلامی
اصغر ابوالحسنی‌هستیانی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علم و صنعت و معاون اقتصادی اسبق بانک مرکزی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره اقدام بانک مرکزی در تغییر سودهای روزشمار به ماه‌شمار پرداخت و گفت: بنده معتقدم این موضوع را باید از دو جنبه مورد بررسی قرار داد که یکی اصل نظام پرداخت سود سپرده‌ها در نظام بانکی ایران، چه به صورت علی‌الحساب یا غیر علی‌الحساب است که به نظرم پاشنه آشیل نظام بانکی ما همین موضوع است.
وی با اشاره به جایگاه نرخ سود در بانکداری اسلامی ادامه داد: وقتی در بانکداری بدون ربای واقعی یا بانکداری اسلامی به دنبال سود تحقق یافته هستیم قطعا این ترمینولوژی که کار با سود علی‌الحساب، مبنای فعالیت نظام بانکی قرار بگیرد اشتباه است. اساساً اگر می‌خواهیم تحول واقعی در نظام بانکی ایجاد کنیم باید به سمت سودهای تحقق‌یافته و توزیع مناسب آن سودها حرکت کنیم، نه اینکه به فکر پرداخت سود علی‌الحساب در نظام بانکی باشیم.
ضرورت اصلاح نرخ‌های سود علی الحساب
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علم و صنعت اظهار کرد: در این راستا باید نقش بانک را به خوبی تعریف کنیم که یا براساس قراردادهای وکالتی که الان عمل میکند، فعالیت خود را ادامه دهد یا اگر نخواهیم این روش را ادامه دهیم، روش‌های دیگری هم وجود دارد که بانک به صورت وکیل محسوب نشود. اما به هر حال اساساً پرداخت سود علی‌الحساب به سپرده گذاران در نظام بانکی باید کلاً تغییر کند و این سیستم را اندک اندک اصلاح کنیم.
ابوالحسنی با اشاره به افزایش بی‌رویه نقدینگی گفت: در نهایت باید به این سمت برویم که مشکلاتی که سیستم کنونی پرداخت سود علی‌الحساب بانکی برای ما ایجاد کرده و باعث افزایش نرخ رشد نقدینگی شده را اصلاح کنیم. این وضعیت همچنین باعث شده که برخی مؤسسات مالی و اعتباری و بانک‌ها به سمت سودسازی یا دارایی‌های موهومی هدایت شوند.
تأثیر تبدیل سودها به روزشمار در مبارزه با پولشویی
معاون اسبق بانک مرکزی بیان کرد: این سودهایی که اکنون در نظام بانکی ما پرداخت می‌شود مرتبط با بخش واقعی اقتصاد نیست اما متأسفانه ما هم اصل سپرده را تضمین کرده‌ایم و هم سود علی‌الحسابی به سپرده‌گذاران داده می‌شود که قطعاً این ساختار باید مورد اصلاح قرار گیرد.
وی اظهار کرد: اما جنبه دومی که باید در مورد پرداخت ماهانه سودها مورد توجه قرار داد، این است که با فرض اینکه بخواهیم سودهای علی‌الحساب را ساماندهی کنیم و به سمت اصلاحات ساختاری حرکت کنیم، به نظرم این اقدام بانک مرکزی در راستای کنترل نظام ارزی از یک طرف و توجه به نظارت بیشتر در جهت اجرای قانون مبارزه با پولشویی مثبت ارزیابی می‌شود.
انتهای پیام
