نبود بینش فراگیر قرآنی قبل از انقلاب/ نیازمند نفوذ حقیقت قرآن در لایه‌های مختلف جامعه هستیم
گروه فعالیت‌های قرآنی- عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه فعالیت‌های قرآنی قبل از انقلاب سازمان یافته، فراگیر و اجتماعی نبود، گفت: عمل به قرآن مقدماتی همچون بینش و دانش نیاز دارد که در آن دوران تنها در محافلی محدود و در بین برخی منتخبان دانشگاهی و حوزوی بود، لذا چون دانش و بینش فراگیر قرآنی نبود، طبیعتا عمل به قرآن هم فراگیر نبود، آرزوی همه ما راه پیدا کردن حقیقت قرآن در لایه‌های مختلف جامعه و قرآنی‌شدن همه انسانها است.
محمدعلی رضائی‌کرمانی نسب‌پور، دانشیار گروه آموزشی علوم قرآن و حديث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، با بیان اینکه قرآن، کتاب انسان‌سازی و برای رسیدن انسان به کمال الهی است، اظهار کرد: قرآن باید محور همه مجالس مسلمانان باشد.
وی ادامه داد: در قرآن هیچ مفهومی مانند «خدا» و «انسان»، به طور مکرر نیامده است و در هر صفحه‌ای که نگاه کنیم، واژه‌هایی در قالب اسم یا صفت الهی، ضمیر و اسم اشاره و ... وجود داشته که به خداوند و انسان اشاره دارند؛ لذا هدف قرآن، انسان‌سازی است.
دانشیار گروه آموزشی علوم قرآن و حديث دانشگاه فردوسی، در مقایسه وضعیت قرآن در دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامی، ابراز کرد: متاسفانه قبل از انقلاب، نگاه رژیم شاهنشاهی نگاه دیگری و حرکات و اعمال آن ضد قرآن بود، در بحث قرآن هم نهایتا جلسات سنتی و خانگی قرائت به صورت محدود و فعالیت‌هایی در رابطه با تفسیر و فهم قرآن در شهرهای مختلف داشتیم.
وی در ادامه گفت: در مشهد علاوه بر اینکه که قرائت قرآن محوریت پیدا کرده بود، دو جلسه مهم وجود داشت، ولی جلسات تفسیر و فهم قرآن کم بود و فعالیت‌های فرهنگی، پژوهشی، آموزشی و ترویجی آن زمان با ایام پس از انقلاب، قابل مقایسه نیست.
وجود رشته‌های مختلف قرآنی در دانشگاه‌ها، به برکت انقلاب
رضائی کرمانی اذعان کرد: هر چند امروزه به وضعیت آرمانی نرسید‌ه‌ایم و کاستی‌هایی هم وجود دارد، اما هزاران مرکز آموزش قرائت، حفظ، مفاهیم و پژوهش‌های قرآنی در شهرهای مختلف فعال هستند؛ همچنین مجلات علمی - پژوهشی و ترویجی قرآن برای مخاطب‌های مختلف وجود دارد که قبل از انقلاب نبود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی ابراز کرد: پیش از انقلاب، یک رشته قرآنی بود که بعدها این رشته دانشگاهی، به «علوم قرآن و حدیث» تغییر پیدا کرد و در حال حاضر در این حوزه، بیش از پنج هزار پایان‌نامه و رساله نوشته شده است.
وی با بیان اینکه در کنار رشته مشهور علوم قرآن و حدیث، رشته‌های دانشگاهی دیگری چون معارف قرآن، تفسیر، علوم قرآنی و فنون قرائت و... راه‌اندازی شده‌‍‌اند، در تبیین دیگر فعالیت‌های قرآنی پس از انقلاب، مطرح کرد: مؤسسات مختلفی هستند که رویکردهای گوناگونی نسبت به قرآن دارند تا نهایتا قرآن در عینیت جامعه تحقق یابد که این هدف اصلی برای همه جوامع اسلامی است.
دانشیار گروه آموزشی علوم قرآن و حديث دانشگاه فردوسی، با عنوان این مطلب که ما هنوز تا آن الگوی کامل فاصله داریم، ابراز امیدواری کرد: این فعالیت‌ها و پژوهش‌های قرآنی در حقیقت کاروانی معرفتی - قرآنی است که پس از انقلاب آغاز شده و امید است که به قرآنی‌شدن اندیشه ها و رفتارها در جامعه منجر شود.
وقتی قرآن در جامعه عینیت پیدا کند
رضائی کرمانی با عنوان این مطلب که سازمان‌ها و مراکز مختلفی هستند که این فعالیت‌ها را نظام‌مند و هدفمند رهگیری می‌کنند، ابراز کرد: الحمدلله جلوه‌های مختلفی از فعالیت‌های فراگیر و هدفمند قرآنی اکنون در ایران دیده می‌شود که امیدوارکننده است هر چند در حوزه مهندسی، این فعالیت‌ها همیشه آسیب‌هایی داشته و دارد.
وی مطرح کرد: بسیاری از شخصیت‌های اسلامی نیز با رویکردهای مختلف به قرآن پرداخته‌اند از همین رو می‌توانیم نتیجه بگیریم که قرآن آن قابلیت را دارد که همه انسانها به فراخور فهم، درک و رویکرد خودشان از این کتاب آسمانی بهره ببرند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی بیان کرد: ما باید کاری کنیم که جلوه‌های مختلف قرآن عملی شود، نه فقط در حوزه قرائت و حفظ و...، هر چند این‌ها بستر ورود به قرآن‌اند؛ یعنی لازم است از این دروازه عبور کنیم اما نباید در این دروازه بمانیم و باید وارد دریای بیکران معانی و مفاهیم قرآن شویم.
ارتباط دانش، بینش و عمل قرآنی
رضائی کرمانی با عنوان این مطلب که عمل به قرآن مقدماتی همچون بینش و دانش را لازم دارد و تا نباشد، عمل به قرآن هم حاصل نمی‌شود، ابراز کرد: در دوران پیش از انقلاب، این مسئله در محافلی محدود و در بین برخی منتخبان دانشگاهی و حتی حوزوی بود و رویکرد جامعه رویکرد دیگری بود، لذا چون دانش قرآنی فراگیر نبود بینش هم قرآنی نبود و طبیعتا عمل به قرآن هم فراگیر نبود. آرزوی همه ما راه پیدا کردن حقیقت قرآن در لایه‌های مختلف جامعه و قرآنی‌شدن همه انسان‌هاست.
وی بیان کرد: امروزه آسیب‌های جامعه متفاوت و دستکم بخشی از آن با قبل از انقلاب متفاوت است، اما با همه آسیب‌ها و کج‌رفتاری‌هایی که امروزه وجود دارد، با قبل قابل مقایسه نیست و نمی‌توان این حقیقت را کتمان کرد، فعالیت‌های قرآنی در گذشته سازمان یافته، فراگیر و اجتماعی نبود و در بحث رفتار اسلامی و قرآنی هم ضعف فراوان داشتیم.
دانشیار گروه آموزشی علوم قرآن و حديث دانشگاه فردوسی، درخصوص وضعیت قرآن در جامعه امروز اظهار کرد: ما در نگاه کلان می‌بینیم که عموما قانون ها براساس قرآن تنظیم می شوند و آئین‌نامه‌ها و ابلاغیه‌ها هم باید با قرآن مطابقت داشته باشند اما در گذشته این گونه نبود و توجه به قرآن محدود و حتی در رسانه‌ها، مطبوعات، تلویزیون و رادیو و... هم توجه ظاهری وجود نداشت.
وی با بیان اینکه در دوران قبل از انقلاب جوان 18 ساله بوده است، بیان کرد: من شاهد این مسائل در زمان پهلوی بوده‌ام، چون دانش و بینش قرآنی نبود، عمل به قرآن هم فردی بود نه سازمان یافته و فراگیر. امید است جامعه امروز ما به آرمان هایی که قرآن ارائه کرده است نزدیکتر شده و در عینیت جامعه، قرآن را بیشتر حس کنیم.
انتهای پیام
